Bartolome (abostol) : diforc'h etre ar stummoù
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
|||
Linenn 11: | Linenn 11: | ||
===Istor ha hengoun === |
===Istor ha hengoun === |
||
⚫ | |||
Avielet en defe [[Arabia]], [[Persia]] ha marteze kornôg Indez gant an abostol [[Tomaz (abostol)|Tomaz]]<ref>{{fr}}Ilaria Ramelli, ''L'arrivée de l'Évangile en Inde et la tradition sur saint Thomas'' in ''L'Apôtre Thomas et le christianisme en Asie'', embannadurioù AED, Pariz, 2013, p 67-69.</ref>. Tri hengoun disheñvel, hini Aleksansdria (gant [[Eusebius Kaesarea|Euzebius Kaesareia]] ha [[Hieronimos]]), levrioù kozh a-zivout ar verzherien, « Pasion » sant Bartolome a liamm avielerezh Bartolome ouzh Indez. |
Avielet en defe [[Arabia]], [[Persia]] ha marteze kornôg Indez gant an abostol [[Tomaz (abostol)|Tomaz]]<ref>{{fr}}Ilaria Ramelli, ''L'arrivée de l'Évangile en Inde et la tradition sur saint Thomas'' in ''L'Apôtre Thomas et le christianisme en Asie'', embannadurioù AED, Pariz, 2013, p 67-69.</ref>. Tri hengoun disheñvel, hini Aleksansdria (gant [[Eusebius Kaesarea|Euzebius Kaesareia]] ha [[Hieronimos]]), levrioù kozh a-zivout ar verzherien, « Pasion » sant Bartolome a liamm avielerezh Bartolome ouzh Indez. |
||
Linenn 22: | Linenn 23: | ||
Azaouet e vez e relegoù en Penniliz [[San Bartolomeo all'Isola]] e [[Roma]]. |
Azaouet e vez e relegoù en Penniliz [[San Bartolomeo all'Isola]] e [[Roma]]. |
||
⚫ | |||
Sant-paeron ar gigerien, ar givijerien hag ar geinerien levrioù eo Sant Batolome. Lidet e vez d'ar 24 a viz Eost gant ilizoù kristen ar C'hornôg ha d'ar 25 gant ilizoù ar Reter. Liammet eo an deiziadoù-se eus a deiz ma voe kaset e relegoù da Enez [[Lipari]] e [[580]]GJK moarvat. |
Sant-paeron ar gigerien, ar givijerien hag ar geinerien levrioù eo Sant Batolome. Lidet e vez d'ar 24 a viz Eost gant ilizoù kristen ar C'hornôg ha d'ar 25 gant ilizoù ar Reter. Liammet eo an deiziadoù-se eus a deiz ma voe kaset e relegoù da Enez [[Lipari]] e [[580]]GJK moarvat. |
||
Linenn 29: | Linenn 29: | ||
[[File:Last judgement.jpg|thumb|200px|center|Sant Bartolome o telc'her ar gontel a servijas d'e verzheriañ hag e groc'hen, darn eus murlivadur ar [[Barn Diwezhañ|Varn Diwezhañ]] er [[Chapel Sistina]] gant par [[Michelangelo|Miachelangelo Buonarroti]].]] |
[[File:Last judgement.jpg|thumb|200px|center|Sant Bartolome o telc'her ar gontel a servijas d'e verzheriañ hag e groc'hen, darn eus murlivadur ar [[Barn Diwezhañ|Varn Diwezhañ]] er [[Chapel Sistina]] gant par [[Michelangelo|Miachelangelo Buonarroti]].]] |
||
====Notennoù ha daveennoù==== |
====Notennoù ha daveennoù==== |
||
[[Rummad:Ebestel]] |
[[Rummad:Ebestel]] |
||
[[Rummad:Tud eus ar Bibl]] |
|||
====Notennoù ha daveennoù==== |
|||
[[Rummad:Ebestel]] |
|||
[[Rummad:Tud eus ar Bibl]] |
[[Rummad:Tud eus ar Bibl]] |
Stumm eus an 12 Mez 2016 da 21:07
Bartolome, pe Bartelame[1], pe Bartelemi[2], pe Bertele[3], a oa unan eus daouzek diskibl Jezuz hervez Aviel Mazhev (10, 2,3), Aviel Mark (3,16-19) hag Aviel Lukaz (6,13-16)[4].
Meneget eo ivez e levr Oberoù an Ebestel (Ober. 1,13) pa vez bodet an diskibled er Gamblid [5].
Bibliourien zo a lavar ez eo ar memes den hag an Natanael a voe kinniget da Jezuz gant Filip (Yn 1, 45-51) met dizemglev a zo war ar poent-se.
Er mammennoù e sirieg e vez anvet pe Bartolome, pe Natanael bar (mab) Tolmai pe Natanael Bartolome Natanael[6].
Bet eo lakaet gant an iliz katolik war roll ar sent.
Istor ha hengoun
Avielet en defe Arabia, Persia ha marteze kornôg Indez gant an abostol Tomaz[7]. Tri hengoun disheñvel, hini Aleksansdria (gant Euzebius Kaesareia ha Hieronimos), levrioù kozh a-zivout ar verzherien, « Pasion » sant Bartolome a liamm avielerezh Bartolome ouzh Indez.
Hervez Euzebius Kaesareia e kavas Panten a Aleksandria pa yeas da Indez skouerennoù eus Aviel Mazhev bet lezet e ti tud zo gant Bartolome pa oa deuet di da avielañ[8]. Memes titour a voe roet Jerom a Stridon a lavar ouzhpenn e tistroas Panten gant ur skouerenn eus al levr [9].
Hervez an hengoun kristen e vefe bet oc'h avielañ Armenia gant Tomaz ha Jud ivez [10]. Kaget evefe bet Bartolome da avielañ bro Albanopolis. Merzheriet e vefe bet er gêr-se avefe per ur gêr eus Armenia Vihan, pe ur gêr eus su menezioù ar C'haokaz[11]. Hervez al Legenda aurea, e vefe bet digroc'henet ez-vev, staget ouzh ur groaz ha dibennet.
Treuzkaset e vez an hengounioù-se gant Iliz apostolek Armenia.
Azaouet e vez e relegoù en Penniliz San Bartolomeo all'Isola e Roma.
Sant-paeron ar gigerien, ar givijerien hag ar geinerien levrioù eo Sant Batolome. Lidet e vez d'ar 24 a viz Eost gant ilizoù kristen ar C'hornôg ha d'ar 25 gant ilizoù ar Reter. Liammet eo an deiziadoù-se eus a deiz ma voe kaset e relegoù da Enez Lipari e 580GJK moarvat.
Lidet e vez deiz-ha-bloaz e verzherinti d'an 11 a viz Mezheven gant ilizoù ar Reter.
Notennoù ha daveennoù
- ↑ Daou stumm d'an anv zo roet e Geriadur Hemon-Huon : Bartelame, evel anv ur gumun, ha Bertele.
- ↑ Troidigezh ar Bibl gant Gwilh ar C'hoad, 1897, p 840
- ↑ Skrivet Berthele e Buhez ar Sent ; padal, Marigo a ra gant Barteleme ; a-hend-all e kaver Bertheleme e-giz anv-familh.
- ↑ Troidigezh ar pevar Aviel dindan renerezh Maodez Glanndour, Al Liamm, 1969, p 27, p 91 ha p 151
- ↑ Troidigezh an Testamant Nevez dindan renerezh Maodez Glanndour, Al Liamm, 1971, p 282
- ↑ (fr)Don Régis Moreau, Thomas en Chine : les sources in L'Apôtre Thomas et le christianisme en Asie, emabannadurioù AED, Pariz, 2013, p 41.
- ↑ (fr)Ilaria Ramelli, L'arrivée de l'Évangile en Inde et la tradition sur saint Thomas in L'Apôtre Thomas et le christianisme en Asie, embannadurioù AED, Pariz, 2013, p 67-69.
- ↑ (fr)Euzebius Kaesareia, Istor an Iliz, 10, 3, meneget gant Ilaria Ramelli, e L'arrivée de l'Évangile en Inde et la tradition sur saint Thomas in L'Apôtre Thomas et le christianisme en Asie,embannadurioù AED, Pariz, 2013, p 65
- ↑ (fr)Ilaria Ramelli, L'arrivée de l'Évangile en Inde et la tradition sur saint Thomas in L'Apôtre Thomas et le christianisme en Asie, embannadurioù AED, Pariz, 2013, p 66
- ↑ (fr)Maxime Yevadian, Le catholicos arménien Sahak Dzoroporetsi et l'Église de Chine in L'Apôtre Thomas et le christianisme en Asie, embannadurioù AED, Pariz, 2013, p129
- ↑ (fr)Maxime Yevadian, Le catholicos arménien Sahak Dzoroporetsi et l'Église de Chine in L'Apôtre Thomas et le christianisme en Asie, embannadurioù AED, Pariz, 2013, p 130