Otto Skorzeny
Reizh pe jener | paotr ![]() |
---|---|
Bro ar geodedouriezh | Aostria ![]() |
Lealded | Trede Reich, Spagn frankoour, Israel ![]() |
Anv e yezh-vamm an den | Otto Skorzeny ![]() |
Anv-bihan | Otto ![]() |
Anv-familh | Skorzeny ![]() |
Deiziad ganedigezh | 12 Mez 1908 ![]() |
Lec'h ganedigezh | Vienna ![]() |
Deiziad ar marv | 5 Gou 1975 ![]() |
Lec'h ar marv | Madrid ![]() |
Doare mervel | abeg naturel ![]() |
Lec'h douaridigezh | Döbling Cemetery ![]() |
Yezhoù komzet pe skrivet | alamaneg ![]() |
Lec'h bac'hañ | Nuremberg Court Prison ![]() |
Micher | ofiser, Ijinour ![]() |
Bet war ar studi e | Technische Universität Wien ![]() |
Deroù ar prantad labour | 1931 ![]() |
Strollad politikel | Strollad Broadel Sokialour al Labourerien Alaman, Strollad Broadel Sokialour al Labourerien Alaman, NSDAP-Hitlerbewegung ![]() |
Grad milourel | Obersturmbannführer ![]() |
Skour lu | Waffen-SS ![]() |
Ezel eus | Schutzstaffel, Akademische Burschenschaft Markomannia Wien zu Deggendorf ![]() |
Deskrivet dre | How Hitler’s henchman became an Irish farmer after the war ![]() |

evel penn an unvez SS "Friedenthal".
Otto Skorzeny, bet ganet d'an 12 a viz Mezheven 1908 e Vienna (Aostria-Hungaria d'an ampoent) hag aet da Anaon d'ar 5 a viz Gouhere 1975 e Madrid (Spagn), a oa un ofiser aostrian, bet Obersturmbannführer (letanant-koronal) er Waffen-SS. Brud a bakas e-pad an Eil Brezel-bed evit bezañ kaset da benn kefridioù ispisial evit an Trede Reich, dindan urzhioù eeun Adolf Hitler e-unan alies adalek kreiz 1943.
Buhez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]E-pad e studioù e Vienna e kemeras perzh Skorzeny en ur gevredigezh studierien (Burschenschaft) doare broadelour alaman. Plijout a rae dezhañ en em gannañ, ha d'ar poent-se eo e tapas ur pezh kleizhenn war e zremm.
Eil Brezel-bed
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Fellet a reas da Skorzeny mont er Luftwaffe e deroù an Eil Brezel-bed, met nac'het e voe abalamour d'e vent. Rollañ a reas neuze er rann-arme Leibstandarte SS Adolf Hitler. Kemer a reas perzh e aloubadeg an URSS adalek 1941 gant ar rann-arme SS Das Reich. Karget e oa da gas oberiadennoù ispisial e Moskov peurgetket, met ne voent ket kaset da benn.
Gloazet e voe en e benn e miz Genver 1942 hag adakset da Alamagn. Eno e voe roet kefridioù ren e Berlin. Kinnig a reas neuze sevel unvezioù prest da gas stourmoù a-dreñv da linennoù an enebourien, e doare ar bartizaned e reter Europa. Ganet e voe neuze ar pezh a zeuas da vezañ ar 502vet SS-Jäger-Bataillon. Adalek kreiz 1943 e kemerjont perzh en un nebeud oberiadennoù komando. Ar re vrudetañ eo an Oberadenn Eiche (12 a viz Gwengolo 1943), ma voe dieubet Benito Mussolini eus e lec'h-bac'hañ en Apenninoù, hag an Oberadenn Greif (miz Kerzu 1944), a oa he fal plantañ reuz a-dreñv d'al linennoù stadunanat da vare emgann an Ardenne.
Werwolf
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]E fin an Eil Brezel-bed, pa voe anat e oa kollet ar brezel gant an Trede Reich, e voe savet unvezioù ar Werwolf. Ar re-se a oa unvezioù komando savet evit tagañ lu ar gevredidi a-dreñv d'o linennoù ha lazhadegañ an dreitourien d'an Trede Reich.
Er bloavezh 1945 e voe goulennet gant Otto Skorzeny tuta ha gourdoniñ lod eus unvezioù ar Werwolf. Buan a-walc'h e welas anat ne oa ket uhel an niver a emouestlidi nag ar perzh anezho. Implijet e voe muioc'h anezho, n'eo ket evit ar gefridi raksoñjet, met evit sikour an nazied a veze klask war o lerc'h da guitaat Europa.
Goude ar brezel
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Barnet e voe Skorzeny e prosezioù Dachau goude ar brezel, evit e rol e emgann an Ardenne da skouer, pa oa bet stourmet gant e unvezioù dindan dilhad an arme stadunanat. Didamallet e voe Skorzeny e 1947, pa oa bet diskouezet e oa bet graet heñvel gant ar gevredidi ivez.
E miz Gouere 1948 e echapas kuit Skorzeny eus ar c'hamp ma oa bac'het e Darmstadt. Goude bezañ tremenet dre vBavaria ha Bro-C'hall e kavas repu e Spagn e 1950. Adalek 1952 e teuas da vezañ kuzulier milourel evit arme Egipt hag ar prezidant Gamal Abdel Nasser, hag evit ar prezidant Juan Perón en Arc'hantina.
Kregiñ a reas da labourat evit ar Mossad adalek 1963-1964, evit sikour ar servijoù israelian da dagañ raktresoù milourel douget gant skiantourien alaman en Egipt[1].
Mervel a reas Skorzeny diwar ur c'hrign-bev en e skevent e 1975 e Madrid.
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (en) Charles Messenger, Skorzeny's Special Missions: The Memoirs of the Most Dangerous Man in Europe, embannadurioù Greenhill Books, miz Mae 2006 (ISBN 1853676845)
- (en) Martin A. Lee, The Beast Reawakens: Fascism's Resurgence from Hitler's Spymasters to Today's Neo-Nazi Groups and Right-Wing Extremists, emb. Little Brown and Co (T), miz Gouhere 1997 (ISBN 0316519596)
Daveennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ (en) The Strange Case of a Nazi Who Became an Israeli Hitman, Haaretz, 27/03/2016 (lennet d'ar 15/06/2025)