Roll Rouaned Bro-Skos
Neuz
(Adkaset eus Listenn Rouaned Bro-Skos)
Rouaned pikt diwezhañ
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Anv saoznek a-vremañ | Anv gouezelek | Anv gouezelek a-vremañ | Ren | Titl | Lesanv | |
---|---|---|---|---|---|---|
Kenneth Iañ | Cináed mac Ailpín | Coinneach mac Ailpein[1] | 848-858 | Rex Pictorum[2] | An Ferbasach[3],[4] | |
Donald Iañ | Domnall mac Ailpín | Dòmhnall mac Ailpein | 858–862 | Rex Pictorum | ||
Constantine Iañ | Causantín mac Cináeda | Còiseam mac Choinnich | 862–877 | Rex Pictorum | An Finn-Shoichleach[5],[4] | |
Áed | Áed mac Cináeda | Aodh mac Choinnich | 877–878 | Rex Pictorum | ||
Giric | Giric mac Dúngail | Griogair mac Dhunghail | *878–889 ? | Mac Rath[6],[4] |
Lignez MacAlpin, 889-1034
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Anv saoznek a-vremañ | Anv gouezelek krennamzerel | Anv gouezelek a-vremañ | Ren | Titl | Lesanv | |
---|---|---|---|---|---|---|
Donald II | Domnall mac Causantín | Dòmhnall mac Chòiseim | 889–900 | Rí Alban[7] | Dásachtach[8],[9] | |
Constantine II | Causantín mac Áeda | Còiseam mac Aoidh | 900–943 | Rí Alban | An Midhaise[10],[4],[9] | |
Malcolm I | Máel Coluim mac Domnaill | Maol Chaluim mac Dhòmhnaill | 943–954 | Rí Alban | An Bodhbhdercc[11],[4] | |
Indulf | Ildulb mac Causantín[12] | Mac Chòiseam I | 954–962 | Rí Alban | An Ionsaighthigh[13],[4] | |
Dub (Dubh pe Duff) | Dub mac Maíl Choluim | Dubh mac Mhaoil Chaluim | 962–967 | Rí Alban | Dén[14],[15] | |
Cuilén | Cuilén mac Ilduilb | Cailean | 967–971 | Rí Alban | An Fionn[16],[4] | |
Amlaíb | Amlaíb mac Ilduilb | Amhlaigh | *973-977 | Rí Alban | ||
Kenneth II | Cináed mac Maíl Choluim | Coinneach mac Mhaoil Chaluim | 971 pe 977–995 | Rí Alban | An Fionnghalach"Ganet en Inizi Gall"[4] | |
Constantine III | Causantín mac Cuiléin | Còiseam mac Chailein | 995–997 | Rí Alban | ||
Kenneth III | Cináed mac Duib | Coinneach mac Dhuibh | 997–1005 | Rí Alban | An Donn[17],[18] | |
Malcolm II | Máel Coluim mac Cináeda | Maol Chaluim mac Choinnich | 1005–1034 | Rí Alban / Rex Scotiae | Forranach[19],[4] |
Lignez MacAlpin, 1034-1286
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Anv saoznek a vremañ | Anv gouezelek krennamzerel | Anv gouezelek a vremañ | Ren | Titl | Lesanv | |
---|---|---|---|---|---|---|
Duncan I | Donnchad mac Crínáin | Donnchadh mac Crìonain | 1034–1040 | Rí Alban | An t-Ilgarach[20],[4] | |
Macbeth | Mac Bethad mac Findláich | MacBheatha mac Fhionnlaigh | 1040–1057 | Rí Alban | Rí Deircc[21],[4] | |
Lulach | Lulach mac Gille Comgaín | Lughlagh mac Gille Chomghain | 1057–1058 | Rí Alban | Tairbith"Dichañsus"[4] | |
Malcolm III | Máel Coluim mac Donnchada | Maol Chaluim mac Dhonnchaidh | 1058–1093 | Rí Alban / Scottorum basileus | Ceann Mór ("Canmore")[22],[23] | |
Donald III | Domnall mac Donnchada | Dòmhnall mac Dhonnchaidh | 1093–1097 [[ | Rí Alban | Bán[24] | |
Duncan II | Donnchad mac Maíl Choluim | Donnchadh mac Mhaoil Chaluim | 1094 | Rí Alban / Rex Scottorum | ||
Edgar | Étgar mac Maíl Choluim | Eagar mac Mhaoil Chaluim | 1097–1107 | Rí Alban / Rex Scottorum | Probus[25],[26] | |
Alexander I | Alaxandair mac Maíl Choluim | Alasdair mac Mhaoil Chaluim | 1107–1124 | Rí Alban / Rex Scottorum | Ar Ferv[27] | |
David I | Dabíd mac Maíl Choluim | Dàibhidh mac Mhaoil Chaluim | 1124–1153 | Rí Alban / Rex Scottorum | Ar Sant[28] | |
Malcolm IV | Máel Coluim mac Eanric | Maol Chaluim mac Eanraig | 1153–1165 | Rí Alban / Rex Scottorum | Virgo, Cenn Mór[29] | |
William I | Uilliam mac Eanric | Uilleam mac Eanraig | 1165-1214 | Rí Alban / Rex Scottorum | An Leòmhann, Garbh[30],[31] | |
Alexander II | Alaxandair mac Uilliam | Alasdair mac Uilleim | 1214–1249 | Rí Alban / Rex Scottorum | ||
Alexander III | Alaxandair mac Alaxandair | Alasdair mac Alasdair | 1249–1286 | Rí Alban / Rex Scottorum |
Marc'harid Iañ Bro-Skos(1283-1290) a voe anavezet evel rouanez Bro-Skos gant Gwarded Bro-Skos dre Feur-emglev Birgham a voe sinet e Salisbury e 1289 hag e Birgham e 1290 ; biskoazh avat ne lakaas ar plac'hig troad e Bro-Skos, ha biskoazh ne voe kurunennet e Sgàin.
Lignezoù Balliol ha Bruce
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Anv roue | Anv a-raok bout roue | Anv gouezelek | Ren | Lesanv | |
---|---|---|---|---|---|
John | John de Balliol | Iain Balliol | 1292–1296 | Toom Tabard[32] | |
Robert I | Robert de Brus, kont A' Charraig | Raibeart Brus
Roibert a Briuis (Krennamzer) |
1306–1329 | Ar (roue) mat
Robert the Bruce | |
David II | David de Brus | Dàibhidh Bruis | 1329–1371 | ||
Edward | Edward de Balliol | 1332, 1333-1334, 1335–1336 |
Lignez Stewart
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Lignez Stewart kentañ: 1371-1567
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Anv roue | Anv a-raok bout roue | Anv gouezelek | Ren | Lesanv | |
---|---|---|---|---|---|
Roperzh II Skos | Robert Stewart, kont Srath Èireann | Raibeart II StiùbhairtRoibert II Sdíbhard (Krennamzer) | 1371–1390 | "Ar melestrour" | |
Robert III | John Stewart, kont A' Charraig | Raibeart III StiùbhairtRoibert III Sdíbhard (Krennamzer) | 1390–1406 | An Righ Bhacaigh"Ar Roue Kamm"[33] | |
Jakez Iañ Skos | James Stewart, Dug Baile Bhòid | Seumas I Stiùbhairt | 1406/1424–1437 | ||
Jakez II Skos | James Stewart, dug Baile Bhòid | Seumas II Stiùbhairt | 1437–1460 | ||
Jakez III Skos | James Stewart, dug Baile Bhòid | Seumas III Stiùbhairt | 1460–1488 | ||
Jakez IV | James Stewart, dug Baile Bhòid | Seumas IV Stiùbhairt | 1488–1513 | ||
Jakez V | James Stewart, dug Baile Bhòid | Seumas V Stiùbhairt | 1513–1542 | ||
Mari Iañ Skos | Mary Stuart | Mairi Stiùbhairt | 1542–1567 | Mary Queen of Scots"Mari, Rouanez Bro-Skos" |
Lignez Stewart an diwezhadoù: adalek 1567
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Anv roue | Anv a-raok bout roue | Anv gouezelek | Ren | Notennoù | |
---|---|---|---|---|---|
Jakez VI Skos pe Jakez Iañ Bro-Saoz | James Stewart, dug Albany ha Baile Bhòid | Seumas VI Stiùbhairt | 29 a viz Gouhere 1567–27 a viz Meurzh 1625 | Ivez roue Bro-Saoz ha roue Iwerzhon adalek ar 24 a viz Meurzh 1603. | |
Charlez Iañ Bro-Saoz | Charles Stuart, priñs Kembre, dug Baile Bhòid ha York | Teàrlach I Stiùbhairt | 27 a viz Meurzh 1625–30 a viz Genver 1649 | Ivez roue Bro-Saoz ha roue Iwerzhon. | |
Charlez II | Charles Stuart, priñs Kembre, dug Baile Bhòid ha dug Kernev-Veur | Teàrlach II Stiùbhairt | 1660 (1649)–1685 | Ivez roue Bro-Saoz ha roue Iwerzhon. | |
Jakez VII Bro-Skos, a oa ivez Jakez II Bro-Saoz | James Stuart, dug Albany ha York | Seumas VII Stiùbhairt | 6 a viz C'hwevrer 1685–1688 | Ivez roue Bro-Saoz ha roue Iwerzhon ; distroadet e voe. | |
Mari II Bro-Skos | Mary Stuart | Mairi II Stiùbhairt | 1689–1694gant Gwilherm II betek 1694 | Ivez rouanez Bro-Saoz ha rouanez Iwerzhon. | |
Gwilherm II | Willem Hendrik, Prince of Orange | Uilleam Orains | 1689–1702gant Mari II Bro-Skos betek 1694 | Ivez roue Bro-Saoz ha roue Iwerzhon ; Stadtholder Gelre, Holland, Zeeland, Utrecht hag Overijssel. | |
Anne Breizh-Veur | Anne Stuart | Anna Stiùbhairt | 8 a viz Meurzh 1702–1añ a viz Mae 1707 | Ivez rouanez Bro-Saoz ha rouanez Iwerzhon. E 1707 e paouezas Bro-Skos a vout ur rouantelezh dizalc'h, ha kendelc'her a reas Anne da ren evel rouanez Breizh-Veur betek he marv d'ar 1añ a viz Eost 1714. |
Adalek 1707 ez eo direizh ober dave da "roue Bro-Skos'" ha "rouanez Bro-Skos" ; evit a sell ouzh rouaned ha rouanezed goude 1707, gwelit Rouaned ar Rouantelezh-Unanet.
Emvennerion jakobat
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Jakez VIII Bro-Skos (Seumas VIII), lesanvet an Emvenner Kozh, mab da Jakez VII, a voe emvenner eus 1701 betek e varv e 1766.
- Charlez III Bro-Skos (Teàrlach III), lesanvet an Emvenner Yaouank hag ivez Bonnie Prince Charlie alies, mab da Jakez VIII, a voe emvenner adalek marv e dad betek e hini e 1788.
- Herri I Bro-Skos (Eanraig I), breur da Charlez III ha mab yaouankañ of Jakez VIII. Divugel e oa pa varvas e 1807.
- Goude 1807 e tremenas an emvennadoù jakobat da Dierniezh Savoia (1807–1840), kent tremen da skourr modenat an Dierniezh Habsburg-Lorraine (1840–1919), hag en diwezh da Dierniezh Bavaria (abaoe 1919). Franz, dug Bavaria (bet ganet e 1933) eo an emvenner hiziv an deiz. Nag eñ nag e gentidi abaoe 1807 n'o deus goulennet ar gurunenn.
Notennoù ha daveennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ Da lavarout gwir, Coinneach a dleje bezañ Cionaodh rak un anv disheñvel eo Coinneach hervez an istor ; mesket eo bet an daou anv er yezh a vremañ .
- ↑ "Roue ar Bikted".
- ↑ "An Alouber"
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 ha4,11 William Forbes Skene (1867), Chronicles of the Picts, Chronicles of the Scots, and other early Memorials of Scottish History, Kessinger Publishing, 2010, ISBN 978-1-161-64987-1 (en)
- ↑ "Brokus gant ar gwin"
- ↑ "Mab ar finborte"
- ↑ "Roue Bro-Skos".
- ↑ "Kounnaret"
- ↑ 9,0 ha9,1 Benjamin T. Hudson (1994), Kings of Celtic Scotland, Greenwood Press, ISBN 978-0313290879 (en)
- ↑ "An Oadet-krenn"
- ↑ "Ar Ruz Ferv"
- ↑ An anv norsek Hildufr pe an anv saoznek Eadulf gouezelekaet eo Ildulb ; kavet e vez e meur a stumm er gouezeleg a-vremañ, evel Iondolbh er varzhoneg Duan Albanach ("Kan Skosiz") ; gant ar stumm Ildulb e ra lod istorourio abalamour ma tro mat an anv Hildulfr er reziskrivadur gouezelek ; Eadwulf a vije *Idulb marteze, peogwir e vez implijet ar stumm-se a-wechoù. Ne voe morse paot an anv Ildulb er bed skos, nag er bed gouezelek ivez, ha n'eus stumm arnevez ebet dezhañ. Diwar levezon ar galleg e voe un anv skrivet "Indulf" e dibenn ar Grennamzer ; gwelit Benjamin T. Hudson (1994), Kings of Celtic Scotland.
- ↑ "An Tager"
- ↑ "Feuls"
- ↑ Duan Albanach, 23] (ga)
- ↑ "Gwenn"
- ↑ "Ar Penn"/"(Blev) Kistin"
- ↑ "Ar Penn" moarvat, pa voe graet "Grimm" anezhañ diwezhatoc'h e saozneg dre gomz ; en Heniwerzhoneg ez eo kenster donn ha greimm, "galloud" pe "beli"; Gwelit W. F. Skene ha B. T. Hudson.
- ↑ "An Distrujer"
- ↑ "Ar C'hlañvour"
- ↑ "Roue Ruz"
- ↑ "Penn Meur".
- ↑ Hep mar e voe lesanv Mael Coluim IV, mab-bihan Mael Coluim III, ha droukvesket diwezhatoc'h ; gwelit A. A. M. Duncan (2002), The Kingship of the Scots, 842-1292, Edinburgh University Press, ISBN 978-0-7486-1626-8 (en) ; kement ha "Penn Meur" e talvez Cenn Mór hep mar ebet, kentoc'h eget *"Penn Bras" evel a soñjer a-wechoù.
- ↑ "Melegan".
- ↑ "Kadarn";
- ↑ Alan Orr Anderson (1922), Early Sources of Scottish History, A.D. 500 to 1286, Cornell University Library, ISBN 978-1-112-10296-7 (en)
- ↑ Ne voe testeniekaet al lesanv-se nemet 300 vloaz diwezhatoc'h, gant Andrew of Wyntoun (~1350 - ~1423) en e Orygynale Cronykil of Scotland.
- ↑ Lesanv diwezhat. Biskoazh ne voe santelezhet.
- ↑ "Ar Werc'hez", "Penn Meur".
- ↑ "Al Leon", "Garv".
- ↑ Annaloù Ulaid, 1214.6 (en) ; Annaloù Loch Cé, 1213.10 (en).
- ↑ "Mantell C'houllo".
- ↑ Annals of the Four Masters, 1425.5 (en). Diwezhatoc'h e voe graet "ar roue kamm" eus e dad, Robert II, en hengoun gouezelek.