Impalaeriezh c'halian
| Imperium Galliarum Impalaeriezh c'halian | ||||
| ||||
 | ||||
| Kêr-benn | Colonia Agrippina | |||
| Yezh(où) | Latin | |||
| Gouarnamant | Monarkiezh | |||
| Istor | ||||
| - Krouidigezh | 260 | |||
| - Adaloubet gant an Impalaeriezh Roman | 274 | |||
An Impalaeriezh C'halian (e latin, Imperium Galliarum) eo an anv a vez roet hiziv d'ar rouantelezh dizalc'h a badas eus ar bloaz 260 betek 274, e-pad Enkadenn an Trede Kantved en Impalaeriezh Roma.
En em zisrannet e oa proviñsoù Galia, Britannia, hag Hispania, ha Baetika er c'hreisteiz. Kregiñ a reas an enkadenn pa voe prizoniet an impalaer Valerian gant ar Bersed, ha pa chomas e vab Gallienus e-unan er galloud. Gouarnerien e Panonia en em savas a-enep ar galloud kreiz, ar pezh a redias an impalaer da vrezeliñ war ribl an Danav ha da lezel Postumus, gouarner Germania Superior ha Inferior.
Hêr an impalaeriezh, Saloninus, a chomas gant prefed ar bretoridi, Silvanus, e Köln ma tleje bezañ bet e surentez. Goude un nebeud trec'hoù a-enep ar C'hermaned, avat e kemeras Postumus Köln hag e embannas e oa impalaer.
En Augusta Trevivorum e lakaas e gêr-benn. Krouiñ a reas ur sened gant koñsuled dilennet hag ur ward pretorian.
Muioc'h eget un arouez eus ar rouestl a rene en impalaeriezh roman e oa an impalaeriezh c'halian. Diskouez a rae bezañs un identelezh proviñsel oc'h enebiñ ouzh ar romanitas, spered-korf al lejionoù ha galloud an noblañs lec'hel. Kammamzeriek e vefe gwelet enni un doare "broadelouriezh c'halian". Postumus a zisklêrie e oa e vennozh nemetañ gwareziñ galia diouzh ar C'hermaned.
Listenn an impaelerien c'halian
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Dre o fezhioù-moneiz dreist-holl e anavezer anv an impalaerien c'halian.
- Postumus 260 - 268
- (Laelianus 268, alouber)
- Marius 268
- Victorinus 268 - 270
- (Domitianus 271 – ?, alouber)
- Tetricus I 270 - 273
- Tetricus II 270 - 273 (mab Tretricus ; caesar)
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Bouvier-Ajam, Maurice ː Les empereurs gaulois. Tallandier. 1984