Giuseppe Buonaparte

Giuseppe Buonaparte

den

Reizh pe jener	paotr
Bro ar geodedouriezh	Frañs
Anv e yezh-vamm an den	Joseph-Napoleone Buonaparte
Anv-bihan	Joseph, Giuseppe, José
Anv-familh	Bonaparte
Titl noblañs	King of Spain, King of Naples, Bonapartist pretender to the French throne
Deiziad ganedigezh	7 Gen 1768, 1768
Lec'h ganedigezh	Corti
Deiziad ar marv	28 Gou 1844, 1844
Lec'h ar marv	Firenze
Lec'h douaridigezh	Cathédrale Saint-Louis-des-Invalides
Tad	Carlo Buonaparte
Mamm	Maria Letizia Ramolino
Pried	Julie Clary
Kompagnun(ez)	María del Pilar Acedo y Sarria, Émilie Hémart
Bugel	Zénaïde Bonaparte, Charlotte Bonaparte, Félix-Joseph-François de Lacoste, Júlia Bonaparte
Familh	tierniezh Bonaparte
Yezh vamm	galleg
Yezhoù komzet pe skrivet	galleg
Micher	politiker, diplomat, ofiser, milour
Lec'h labour	Pariz, Madrid, Napoli
Relijion	Katoligiezh
Grad milourel	jeneral
Diellaouet gant	Archives nationales, Athenaeum of Philadelphia, Servij istorel an Difenn
Ezel eus	Kuzul ar Pemp Kant, Académie des Inscriptions et Belles-Lettres
Prizioù resevet	Grand Cross of the Legion of Honour, Knight of the Order of the Golden Fleece, Royal Order of the Two-Sicilies, Royal Order of the Seraphim
Deskrivet dre	Portrait of Joseph Bonaparte (1768-1844), King of Neapel

Giuseppe Buonaparte

Roue Naplez (1806-1808)

Roue Spagn (1808-1813)

Giuseppe Buonaparte (Corti, 7 a viz Genver 1768 - 28 a viz Gouhere 1844, Firenze) a oa breur henañ an impalaer gall Napoleone Buonaparte ; e galleg eo anavezet evel Joseph Bonaparte.

Da gentañ e oa alvokad, goude e voe politiker, kannad e Kuzul ar Pemp Kant, diplomat ha soudard. Gant e vreur Napoleone, anvet da impalaer e 1804, e voe anvet da briñs da gentañ, da roue Naplez goude (1806–1808), ha diwezhatoc'h da roue Spagn (1808-1813) dindan an anv José Iañ. E Spagn e oa lesanvet Pepe Botella (Job ar Voutailh) dre ma oa kontet da vezañ lonker, ur vrud savet d'ober goap, hag a reas berzh, petra bennak ma oa gaou. Goude Emgann Waterloo e tec'has da SUA gant ur bern arc'hant ha taolennoù istorel. Diwezhatoc'h e tistroas da Europa : da Vro-Saoz da gentañ, da Firenze goude.

Buhez

Ganet e oa Giuseppe Buonaparte e Corti e Korsika d'ar 7 a viz Genver 1768. Carlo Buonaparte e oa e dad ha Maria Letizia Ramolino e vamm. Pa voe badezet e voe anvet Giuseppe Napoleone Buonaparte. Breur henañ Napoleone Buonaparte e oa Giuseppe, rak marvet e oa an daou vugel all a oa bet ganet en e raok.

E vugaleaj a dremenas en Aiacciu, ma oa ti an tiegezh. Neuze e voe kaset da Vro-C'hall, da gêr Autun, d'ober e studi e-pad pemp bloaz. Skoliad mat-kenañ e oa, ha klasket e voe e gas d'ober studioù uhel da vout beleg, hogen nac'h a reas.

Mont a reas da studiañ al lezenn da Italia, da Bisa, en italianeg eta. Diplomet e voe eno en 1788, ha mont da alvokad en Ajaccio pa oa an Dispac'h gall o c'hoiñ. E 1789 e voe dilennet da brezidant distrig Ajaccio. Kargoù a bep seurt en doe, hag en 1793 e voe anvet da gomiser ar brezel, ur garg a roe tu da c'hounit arc'hant e-leizh o werzhañ pourvezioù brezel.

D'ar 1añ a viz Eost 1794, da 26 vloaz, e timezas e Cuges-les-Pins (Bouches-du-Rhône) gant Julie Clary, merc'h d'ur marc'hadour pinvidik eus Marsilha, ha teir merc'h o doe : Julia Josefina Bonaparte, ganet e 1796 hag a varvas prestik goude, Zenaïde (1801-1854) ha Charlotte Napoleon (1802-1839). Gant e vreur Napoleone anvet da jeneral rannarme e 1795, ha jakobined o-daou, setu int da gaout kargoù uhel-oc'h-uhel en aozadur an Dispac'h gall.

Mignon e oa da Germaine de Staël, merc'h da Jacques Necker (bet ministr gant ar roue gall Loeiz XVI), hag enebourez touet d'e vreur Napoleon.

Spagn

Gant ar vrogarourien spagnol e veze graet Pepe Botella ("Job ar Voutailh") anezhañ, ha lesanvet e voe Pepe, el Rey de las plazuelas ("Job, roue ar plasennoùigoù") gant difennerien gwirioù Fernando VII e-pad Brezel Dizalc'hiezh Spagn (1808-1814).

1814-1815

Goude Emgann Pariz (1814), pa rankas e vreur Napoleon mont da Elba, ez eas Giuseppe en harlu da Suis. Pa zistroas Napoleon ec'h adkavas e vreur e Pariz.

Stadoù-Unanet

Goude Emgann Waterloo (Mezheven 1815) e kavas repu e Stadoù-Unanet Amerika, ma addimezas.

E miz Du 1839 e tivizas distreiñ da Europa. Treizhañ a reas ar meurvor war al lestr Philadelphia ha degouezhout e Londrez e fin ar miz. Bod a gavas en un ti pinvidik e Cavendish Square, hag ac'hano e klaskas kaout un tremen-hent da vont da Firenze. E 1840 e voe aozet distro ludu korf Napoleone da Bariz gant Adolphe Thiers, prezidant ar C'huzul, hag ar roue gall Louis-Philippe Iañ. Klask a reas Giuseppe Buonaparte mont di ha kemer perzh en arc'hantañ an darvoud, met nac'het e voe kement-se outañ. En aner ivez e c'houlennas kaout kleze an impalaer en Austerlitz hag un toullad armoù a oa d'e vreur.

E 1840 e varvas e vreur Lucien d'an 29 a viz Mezheven, ha tapet e voe Giuseppe gant droug-ar-moug, ma voe seizet kostez dehoù e gorf.

E Firenze e varvas d'an 28 a iz Gouere 1844, oadet a 76 vloaz.

Eured ha bugale

Dimezet e oa da Julie Clary, merc'h ur marc'hadour pinvidik-mor, eus Marseille, ha bugale o doe:

• Julia Josefina Bonaparte, ganet e 1796 hag a varvas prestik goude,
• Zenaïde (1801-1854)
• Charlotte Napoleon (1802-1839).

E c'hoar-gaer Désirée Clary a zimezas da Bernadotte, ofiser gall jakobin, deuet da vout jeneral, marichal ha ministr, ha goude roue Sveden.

Pinvidigezhioù

Deuet e oa Giuseppe Buonaparte da vezañ pividik, ha da gentañ dre brenañ ha gwerzhañ madoù ar stad jakobin goude an Dispac'h e Korsika. Goude dre zimeziñ da Julie Clary, a oa pinvidik-mor he zad. Ha goude dre skrapañ arc'hant ar stad c'hall roet da c'hoprañ he servijerien er broioù aloubet, ha laerezh madoù hag oberennoù arzel en Italia hag e Spagn goude.