Bourges

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Bourjez)
Bourjez
An iliz-veur.
An iliz-veur.
Ardamezioù
Anv gallek (ofisiel) Bourges
Melestradurezh
Stad Frañs Frañs
Rannvro Centre-Val de Loire
Departamant Cher (prefeti)
Arondisamant Bourges (pennlec'h)
Kanton Pennlec'h pevar c'hanton
Kod kumun 18033
Kod post 18000
Maer
Amzer gefridi
Pascal Blanc (UDI)
2014-2020
Etrekumuniezh Bourges Plus
Lec'hienn web http://www.ville-bourges.fr
Poblañsouriezh
Poblañs 64 362 ann. (2020)[1]
Stankter 936 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù
lec'hiañ
47°5′4″N 2°23′47″E
Uhelderioù kreiz-kêr : 153 m
bihanañ 120 m — brasañ 169 m
Gorread 68,74 km²

Bourges, Bourjez e brezhoneg a-wechoù[2], a zo ur gumun hag ur gêr e departamant gall ar Cher.

Penn-lec'h an departamant eo.

Douaroniezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Kemberiñ a ra ar stêrioù Yèvre, Voiselle, Auron ha Moulon e Bourges.

Anv[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Stummoù skrivet[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Avaricum (Ptolemaios, II, 7, 10; Taolenn Peutinger; It. Ant.)
  • Bituriga (Ammianus Marcellinus, XV, 11)
  • Biturigo Civitas (Orosius, 6, 11)
  • Civitas Biturigum (Not. Gall.)
  • Betorex, Betoregas, Betorigas (Prou, 1668-1675)
  • Bitorex, Biturigas, Biturigum (Gregor Teurgn)
  • Betoricensis Urbs (???)

Gerdarzh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Avaricum ː diouzh anv ar stêt Avara (> Yèvre)[3].
  • "Darn eus kerioù kreñv Galia a oa difennet a bep tu gant geunioù, evel Avarikon (Bourges)"[4]
  • Bitu-rig- ː anv ar bobl. Bitu- = bed; rig- = roue, rouanez. Talvoudegezh ː Rouanez ar Beb

Ardamezioù. Ger-stur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

En glazur, e dri dañvad en argant, kernielek, krabanet, gwakoliet, hag ourouleret en aour, e vevenn koñchek en gul; e gab en glazur karget gant teir flourdilizenn en aour.

Ger-stur ː Summa imperii penes Bituriges (Emañ ar galloud uhelañ d'ar v-"Bituriged").

Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Kent aloubadeg ar Romaned, Avaricon / Avaricum e oa an oppidum ar Vituriged Cubi.

Lec'h diazez ar gêr e oa er c'hember an Auron hag an Yévrette[5].

Da vare ar Romaned, Avaricum e oa ur gêr dieub, kêrbenn ar rannvro Aquitania Prima.

Enno e oa ur c'hroashent meur heñchoù roman ː Lyon da Orleañs, Clermont, Limoges, Tours, ivez da Orleañs.

Vt kantved[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Difennet eo bet gant Bretoned Riothamus a-enep ar Wizigoted. Goude trec'h ar re-mañ war ar Vretoned, e Deols, e 469, Bourges e oa staget ouzh ar rouantelezh Eurig.

VIt kantved[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Goude emgann Vouillé, Bourges en em gavas dindan gallout ar Vranked.

Bosenn er bloaz 570.

Distrujet gant Chilperig er bloaz 583.

Krenn-douar er bloaz 584

VIIIt kantved[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Devet eo troioù-kêr Bourges gant Pepin ha Karloman er bloaz 741.

Aloubet eo e benn ar fin Bourges gant Pepin er bloaz 762.

Monumantoù ha traoù heverk[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Kelc'hva galian ha roman ː bet peurziskaret er bloaz 1619[6]
  • Iliz-veur Sant Stevan.

Touristerezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Emdroadur ar boblañs 1793-2009[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Melestradurezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Tud[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Ambigatus
  • Riothamus

Gevelliñ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Levrlennadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Albert Dauzat & Charles Rostaing ː Dictionnaire étymologique des noms de lieux en France. Larousse, 1963; Guénégaud, 1978
  • Meven Mordiern ː Notennoù diwar-benn ar Gelted Koz. O Istor hag o Sevenadur. Skridoù Breizh. Brest. 1944
  • Françoise Prévot ː Topographie chrétienne des cités de la Gaule, des origines au milieu du VIIIè siècle. VI. Province ecclésiastique de Bourges (Aquitania Prima). De Boccard. 1989

Notennoù ha daveoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  1. Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
  2. Roparz Hemon, Nouveau dictionnaire breton-français, 1978.
  3. cf Dauzat ha Rostaing
  4. Meven Mordiern, p. 76
  5. Françoise Prévot. p. 17
  6. Françoise Prévot, p. 18