Bezhinaer
Ur bezhinaer, pe goumonaer, a zo un den hag a zastum bezhin.
Istor
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Ar vicher gozh-se a veze kavet e Bro-Leon dreist-holl. En eil lodenn eus an XIXvet kantved ha kentañ lodenn eus an XXvet kantved e oa en he fonnusañ. Implijet e veze bigi-bezhina, tost da gant hanter-kant anezho a oa etre 1925 ha 1930.
Hiziv
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Dastumet a vez bezhin hiziv an deiz c'hoazh evit strujusaat al liorzhoù pe fardañ bezhin mat da zebriñ. Implijet e vez bigi-bezhina hag a ra gant ur « skoubidou » , da lavaret eo ur c'hrog bras e penn ur mell brec'henn. Tro-dro 2000 e veze dastumet 60 000 tonenn a dali. Lannildud eo porzh bezhina kentañ Europa.
Ar vezhinaerien en arzoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Gwerz ar vezhinaerien zo ur ganaouenn vrudet savet gant Denez Abernot ha kanet gant ar strollad Storlok.
Livet eo bet ar vezhinaerien vreizhat gant kalzik a livourien.
- Livourien skol Pont-Aven :
-
Clement Nye Swift, Ramasseurs de goémon, ca. 1875.
-
Paul Gauguin, Pêcheuses de goëmon, ar Pouldu, ca. 1889.
-
Maxime Maufra, La récolte des goémons, 1891.
-
Paul Rossert, Le ramassage du goémon, fin an XIXvet kantved.
-
Émile Jourdan,
Ramasseurs de goémon à Brigneau, ca. 1895. -
Henry Moret, Ramasseuses de goémon à Moëlan, 1900.
-
Henry Moret, Falaises d'Ouessant, 1902, goumonerezed o sec'hiñ bezhin.
-
Eugène Cadel, Récole du goémon, Raguénès, 1905.
-
Henry Moret, La récolte des goémons à Névez, 1908.
- Livourien all : meur a daolenn gant Louis Garin
-
Georges Clairin : Les brûleuses de varech à la Pointe du Raz, 1882.
-
Alfred Guillou, La ramasseuse de goémon, 1899.
-
Lucien Simon, Le Ramassage du goémon, ca. 1924.
Gwelet ivez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Yves-Marie Rudel, Goulven le goémonier, Embannadurioù Colbert, Pariz, 1943, 219 p.
- Philippe Jacquin, Le Goémonier, Berger-Levrault, dast. « Métiers d'hier et d'aujourd'hui », Pariz, 1980, 115 p. (ISBN 2-7013-0384-2).
- Pierre Arzel, Les Goémoniers, Le Chasse Marée, Douarnenez, 1987, 305 p. (ISBN 2-903708-05-3).
- Pierre Arzel zo bevoniour ar pesketaerezh en IFREMER lec'h ma heul ar bezhina.
- Jean Simier, Mon « bagne » volontaire à Béniguet : les mémoires d'un paysan-goémonier aux îles, Beau fixe, Plougerne, 1994, 207 p (ISBN 2-910616-01-0).
- Gérard Borvon, Les algues hier et aujourd'hui, une industrie chimique en Bretagne.
- Fañch Elegoet, Bezhinerien an enezeier, Hor Yezh, 1982.
- Yves Bramoullé, Goémoniers des îles, Éditions Le Télégramme, 2002.
- Yves Bramoullé, Sur la route des goémoniers, Le Télégramme, 2020
Teulfilmoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Yannick Bellon, Goémons, 1947, 20 mun.
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Mirdi ar vezhinaerien hag ar bezhin, Plougerne (br), (fr), (en), (de)