Varuna
| Varuna | |
|---|---|
Doue an dour, an c'heinvor hag an oabl
| |
| Ezel an Adityas | |
| |
| Strollad | Adityas, Deva, Dikpala |
| Annezad | Keinvor |
| Mantra | Om Jala bimbhaya Vidhmahe Nila Purushaya Dheemahe Thanno Varuna Prachodayath |
| Armoù | Laso, Varunastra, Gandiva |
| Douger | Makara |
| Personal information | |
| Kerent | |
| Gwreg | Varunani ha Gauri |
| Bugale | Sushena, Vandi, Dakshasavarni Manu, Vasishtha, Pushkara, Bala, Sura, Andharmaka, ha Varuni |
Varuna (sañskriteg: वरुण, Váruṇa) a oa un doue hindou, ereet ouzh an oabl, ar c'heinvorioù, hag an dour. En testennoù Vedaek, e oa par d'an doue Mitra ha d'an doueed Ṛta (justis) ha Satya (ar wirionez).[1][2] Varuna a zo unan ag an Adityas, mibien an doueez Aditi hag Kashyapa ar fur.[3]
En testennoù diwezhañ evel ar Puranas eo Varuna un Dikpala pe ur gedour eus ar c'hornôg. Skeudennaouet e vez evel un den yaouank pignet war Makara (ur c'hrokodil) hag gant ur Pasha (ul laso) hag ur piched en e zaouarn.[4][5][6] Meur a wreg a zo gantañ ha bugale e-leizh en deus, en o zouez Vasishtha.[7]
Meneget eo el levr tamilek: Tolkāppiyam, evel doue ar glav anvet Kadalon.[8] Ha kavet e vez er voudaegezh japanat evel Suiten.[9] Kavout a reer anezhañ er jainegezh.[10][11]
Testennoù Hindou
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Vedaoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Er Rigveda eo Varuna gward al lezenn hag an hini a gastiz ar re leun a sioù.[12][13] Meneget eo e meur a veulgan eus ar Rigveda, evel er 7.86–88, 1.25, 2.27–30, hag an 8.8, 9.73.[14] E zarempred gant an dourioù, ar stêrioù hag ar c'heinvorioù a vez gwelet er Vedaoù. Ennañ e weler emañ Hiranyapaksha ("evn divaskell aour dezhañ") evel kannader Varuna.[15][16]
Varuna ha Mitra eo doueed ar c'hevratoù hag al leioù, hag alies int gevellet evel Mitra-Varuna[17][18]. Mitra ha Varuna a zo renket e-touez an asuraed er Rigveda (e.g. RV 5.63.3), daoust ma c'hallont bout anvet devaed ivez (e.g. RV 7.60.12)[19]. Varuna, hag a oa roue an asuraed, a voe degemeret gant an devaed goude frammadur ar c'hosmos, urzhiet gant Indra goude e drec'h war an den-naer Vrtra.
Hervez an indologour Doris Srinivasan eo ar c'houblad Varuna-Mitra ur boud amduek evel ar c'houblad Rudra-Shiva[20]. An daou o deus neuzioù brouezek hag hebred war un dro. Varuna ha Rudra a skeudenn an anaouedegezh hag an daou zo gwarded an norzh en testennoù Vedat (diwezhatoc'h e voe ereet Varuna ouzh ar c'hôrnog). Hervez Samuel Macey, Varuna e voe an doue Indo-Aryan koshañ en eil milved kent J-K, a-raok bout erlec'hiet gant Rudra er pantheon Hindou, ha Rudra-Shiva a zeuas da vout "doue an amzer"[21][22].
Shintoegezh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Varuna a vez azeulet er relijion Shinto. Unan eus an azeuldioù gouestlet dezhañ eo ar Suitengū ("Palez Suiten") e Tokyo. Goude ar Shinbutsu bunri, an troc'h etre ar voudaegezh hag ar shintoegezh e-pad adsav Meiji, e veze gwelet Varuna/Suiten evel an doue uhelañ, Amenominakanushi[23].
Da welet ivez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Ereoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Asura Varuna, R. N. Dandekar (1939)
- Great Vayu and Greater Varuna, Mary Boyce (1993)
Daveoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ George Mason Williams (2003). Handbook of Hindu Mythology. ABC-CLIO. 294 p. ISBN 978-1-57607-106-9.
- ↑ James G. Lochtefeld (2002). The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: N-Z. The Rosen Publishing Group. 741 p. ISBN 978-0-8239-3180-4.
- ↑ Dalal, Roshen (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. ISBN 9780143414216.
- ↑ George Mason Williams (2003). Handbook of Hindu Mythology. ABC-CLIO. 294 p. ISBN 978-1-57607-106-9.
- ↑ Adrian Snodgrass (1992). The Symbolism of the Stupa. Motilal Banarsidass. 120–122 with footnotes p. ISBN 978-81-208-0781-5.
- ↑ James G. Lochtefeld (2002). The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: N-Z. The Rosen Publishing Group. 741 p. ISBN 978-0-8239-3180-4.
- ↑ George Mason Williams (2003). Handbook of Hindu Mythology. ABC-CLIO. 294 p. ISBN 978-1-57607-106-9. George Mason Williams (2003).
- ↑ (1969) Journal of Tamil Studies (in en). International Institute of Tamil Studies. 131 p.
- ↑ Adrian Snodgrass (1992). The Symbolism of the Stupa. Motilal Banarsidass. 120–122 with footnotes p. ISBN 978-81-208-0781-5.
- ↑ Sehdev Kumar (2001). A Thousand Petalled Lotus: Jain Temples of Rajasthan : Architecture & Iconography. Abhinav Publications. 18 p. ISBN 978-81-7017-348-9.
- ↑ Kristi L. Wiley (2009). The A to Z of Jainism. Scarecrow. 248 p. ISBN 978-0-8108-6821-2.
- ↑ Mariasusai Dhavamony (1982). Classical Hinduism. Gregorian. 167–168 with footnotes p. ISBN 978-88-7652-482-0.
- ↑ John Gwyn Griffiths (1991). The Divine Verdict: A Study of Divine Judgement in the Ancient Religions. BRILL. 132–133 p. ISBN 90-04-09231-5.
- ↑ Adrian Snodgrass (1992). The Symbolism of the Stupa. Motilal Banarsidass. 120–122 with footnotes p. ISBN 978-81-208-0781-5.
- ↑ The Hymns of the Rigveda. E.J. Lazarus & co. (1897).
- ↑ Hermann Oldenberg (1988). The Religion of the Veda. Motilal Banarsidass. 104 p. ISBN 978-81-208-0392-3.
- ↑ Hermann Oldenberg (1988). The Religion of the Veda. Motilal Banarsidass. 95–98 p. ISBN 978-81-208-0392-3.
- ↑ David Leeming (2005). The Oxford Companion to World Mythology. Oxford University Press. 200 p. ISBN 978-0-19-028888-4.
- ↑ Bane, Theresa (2012). Encyclopedia of Demons in World Religions and Cultures. Jefferson, North Carolina : McFarland. 323 p. ISBN 978-0-7864-8894-0. OCLC 774276733. Retrieved on 2018-12-06.
- ↑ Doris Srinivasan (1997). Many Heads, Arms, and Eyes: Origin, Meaning, and Form of Multiplicity in Indian Art. BRILL Academic. 48–49 p. ISBN 90-04-10758-4.
- ↑ Samuel L. Macey (2010). Patriarchs of Time. University of Georgia Press. 2–3, 165 p. ISBN 978-0-8203-3797-5.
- ↑ J. P. Mallory (2006). The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World. Oxford University Press. 430–432 p. ISBN 978-0-19-928791-8.
- ↑ "Tokyo Suitengu monogatari" 1985 Kodansha, (ISBN 406202117X)