Mont d’an endalc’had

Robert Whittaker (ekologour)

Eus Wikipedia
Robert Whittaker (ekologour)
den
Reizh pe jenerpaotr Kemmañ
Bro ar geodedouriezhStadoù-Unanet Kemmañ
Anv e yezh-vamm an denRobert Whittaker Kemmañ
Anv-bihanRobert Kemmañ
Anv-familhWhittaker Kemmañ
Deiziad ganedigezh27 Kzu 1920 Kemmañ
Lec'h ganedigezhWichita Kemmañ
Deiziad ar marv20 Her 1980 Kemmañ
Lec'h ar marvIthaca Kemmañ
Doare mervelabeg naturel Kemmañ
Abeg ar marvkrign-bev ar skevent Kemmañ
Yezhoù komzet pe skrivetsaozneg Kemmañ
Micherlouzawour, ecologist, kelenner skol-veur Kemmañ
Tachenn labourekologiezh, Geolouzawouriezh, plant ecology, systematic botany Kemmañ
Implijerskol-veur Cornell Kemmañ
Bet war ar studi eskol-veur an Illinois en Urbana–Champaign Kemmañ
Ezel eusAkademiezh vroadel ar skiantoù, American Academy of Arts and Sciences Kemmañ
Prizioù resevetEminent Ecologist Award, George Mercer Award Kemmañ

Robert Harding Whittaker (27 a viz Kerzu 1920 –20 a viz Here 1980) a oa un ekologour amerikan eus ar plant, oberiant eus ar bloavezhioù 1950 d'ar bloavezhioù 1970. Ar c'hentañ e oa bet da ginnig ar rummatadur taksonomek e pemp riezad. Rannet e oa ar biota gantañ etre an Animalia, ar Plantae, ar Fungi, ar Protista, hag ar Monera e 1969[1][2]. Kinnig a reas ivez rummatadur Whittaker ar biomoù, a renke ar seurtoù biomoù hervez daou faktor abiotek : ar gwrezverk hag ar glaveier.

Dilennet e oa Whittaker en Akademiezh vroadel ar skiantoù e 1974. Resev a reas Priz an Ekologour bras gant an Ecological Society of America e 1981, hag a oa anavezet hag enoret evit e labour. Kenlabourat a reas gant kalz ekologourien all, en o zouez George Woodwell (Dartmouth), W. A. Niering, F. H. Bormann (Yale) ha G. E. Likens (Cornell), hag kalz a reas da fonnusaat ar c'henlabour etrebroadel.

Reizhiad bevoniezh Whittaker

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Linnaeus
1735[3]
Haeckel
1866[4]
Chatton
1925[5][6]
Copeland
1938[7][8]
Whittaker
1969[9]
Woese et al.
1977[10][11]
Woese et al.
1990[12]
Cavalier-Smith
1993[13][14][15]
Cavalier-Smith
1998[16][17][18]
Ruggiero et al.
2015[19]
2 impalaeriezh 2 impalaeriezh 2 impalaeriezh 2 impalaeriezh 3 damani 3 riezad vras 2 impalaeriezh 2 riezad vras
2 riezad 3 riezad 4 riezad 5 riezad 6 riezad 8 riezad 6 riezad 7 riezad
Protista Prokaryota Monera Monera Eubacteria Bacteria Eubacteria Bacteria Bacteria
Archaebacteria Archaea Archaebacteria Archaea
Eukaryota Protista Protista Protista Eucarya Archezoa Protozoa Protozoa
Protozoa
Chromista Chromista Chromista
Vegetabilia Plantae Plantae Plantae Plantae Plantae Plantae Plantae
Fungi Fungi Fungi Fungi Fungi
Animalia Animalia Animalia Animalia Animalia Animalia Animalia Animalia


  1. Whittaker, Robert H. (1969) "New concepts of kingdoms or organisms. Evolutionary relations are better represented by new classifications than by the traditional two kingdom's in Avantika ". Science, 163: 150-194
  2. Hagen, Joel B. (2012) "Five kingdoms, more or less: Robert Whittaker and the broad classification of organisms". BioScience, 62 (1): 67-74. Patrom:Doi
  3. Linnaeus, C. (1735). Systemae Naturae, sive regna tria naturae, systematics proposita per classes, ordines, genera & species. 
  4. Haeckel, E. (1866). Generelle Morphologie der Organismen. Reimer, Berlin. 
  5. Chatton, É. (1925). "Pansporella perplexa. Réflexions sur la biologie et la phylogénie des protozoaires". Annales des Sciences Naturelles - Zoologie et Biologie Animale 10-VIII: 5–84
  6. Chatton, É. (1937). Titres et Travaux Scientifiques (1906–1937). E. Sottano, Sète, France. 
  7. Copeland, H.F. (1938). "The kingdoms of organisms". Quarterly Review of Biology 13 (4): 383–420. DOI:10.1086/394568
  8. Copeland, H.F. (1956). The Classification of Lower Organisms. Palo Alto : Pacific Books. 6 p. DOI:10.5962/bhl.title.4474. 
  9. Whittaker, R.H. (January 1969). "New concepts of kingdoms of organisms". Science 163 (3863): 150–160. DOI:10.1126/science.163.3863.150
  10. (August 1977) "An ancient divergence among the bacteria". Journal of Molecular Evolution 9 (4): 305–311. DOI:10.1007/BF01796092
  11. (November 1977) "Phylogenetic structure of the prokaryotic domain: the primary kingdoms". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 74 (11): 5088–5090. DOI:10.1073/pnas.74.11.5088
  12. (1990) "Towards a natural system of organisms: proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya.". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 87 (12): 4576–4579. DOI:10.1073/pnas.87.12.4576
  13. Cavalier-Smith, T. (1981). "Eukaryote kingdoms: Seven or nine?". Bio Systems 14 (3–4): 461–481. DOI:10.1016/0303-2647(81)90050-2
  14. Cavalier-Smith, T. (1992). "Origins of secondary metabolism". Ciba Foundation Symposium 171: 64–80; discussion 80–7. DOI:10.1002/9780470514344.ch5
  15. (1993) "Kingdom protozoa and its 18 phyla". Microbiological Reviews 57 (4): 953–994. DOI:10.1128/mmbr.57.4.953-994.1993
  16. Cavalier-Smith, T. (1998). "A revised six-kingdom system of life". Biological Reviews 73 (3): 203–266. DOI:10.1111/j.1469-185X.1998.tb00030.x
  17. Cavalier-Smith, T. (2004). "Only six kingdoms of life". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 271 (1545): 1251–1262. DOI:10.1098/rspb.2004.2705
  18. Cavalier-Smith, T. (June 2010). "Kingdoms Protozoa and Chromista and the eozoan root of the eukaryotic tree". Biol. Lett. 6 (3): 342–345. DOI:10.1098/rsbl.2009.0948
  19. (2015) "A higher level classification of all living organisms". PLOS ONE 10 (4): e0119248. DOI:10.1371/journal.pone.0119248