Niver pementadel eilrenk

Eus Wikipedia

El loc'honiezh pementadel e reer niver pementadel eilrenk pe niver pementadel azimutel, aroueziet dre ("ell"), eus unan eus ar pevar niver pementadel a zeskriv stad pementadel un elektronenn en un atomenn.
Un niver naturel null pe vuiel (0, 1, 2, 3...) eo , a dermen lankad fiñvad un elektronenn hag a zeskriv stumm e amestez en atomenn.

Orin[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Lankad fiñvad amestez un elektronenn hervez talvoudegezh

Ne dro ket un elektronenn tro-dro da graoñell un atomenn evel ma ra an Douar tro-dro d'an Heol, Ur gevreizhenn wagenn eo an amestez kentoc'h, a zo termenet gant pevar niver pementadel a zo liammet gant stadoù un elektronenn : an niver pennañ n (gremm ar wagenn), an niver eilrenk (lankad fiñvad ar wagenn), an niver gwarellel m (tuadur ar wagenn) hag an niver spin s (c'hwel an elektronenn).

Ar fizikour Erwin Schrödinger a ziluzias ar gevreizhenn wagenn dre deir c'hevatalenn a gasas d'an tri niver kentañ, a zo kenliammet neuze. An niver pementadel eilrenk a zeuas war wel e rann vleinel ar gevreizhenn, diazezet war ar c'henurzhiennoù pellennek. Setu amañ penaos e vez liammet lankad fiñvad un elektronenn gant he niver pementadel eilrenk  :

m'eo niñvader al lankad fiñvad, arstalenn Planck krennet,[1] ha kevreizhenn wagenn an elektronenn.

Aesoc'h eo deskrivañ amestez un elektronenn dre hepken.

Is-gwiskadoù evit an niver pementadel eilrenk
= Is-gwiskad Arouez Muiañ niver
a elektronennoù
Anv Stumm
0 An holl s 2 (en) sharp Pellenn
1 An 2vet ha pelloc'h p 6 (en) principal Tri amestez e stumm halterioù a-lenenn gant ar bleinoù , ha (ahelioù + ha -)
2 An 3vet ha pelloc'h d 10 (en) diffuse Nav halter hag ur gurunenn — Gwelit ar skeudenn.
3 Ar 4vet ha pelloc'h f 14 (en) fundamental Gwelit kreiz linenn izelañ ar skeudenn
4 Ar 5vet ha pelloc'h g 18 (diouganet hepken eo = 4)
5 Ar 6vet ha pelloc'h h 22 (diouganet hepken eo = 5)
6 Ar 7vet ha pelloc'h i 26 (diouganet hepken eo = 6)
Goude al lizherenn f e heulier urzh al lizherenneg, war-bouez j hag al lizherennoù a zo bet implijet dija.
An is-gwiskadoù s, p, d ha f

Muiel (+) eo an takadoù glas ha leiel (-) ar re velen.

Notennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  1. Astalenn Max Planck : = 6,62607015 x 10-34 J·s ; astalenn grennet : (fr) CGPM 2018, Résolution 1. Kavet : 06 Ebrel 2021.