Mont d’an endalc’had

Kastell Praha (timbroù)

Eus Wikipedia
Alfons Mucha (1901)
Kastell Praha – Stumm B (1918)

E fin ar Brezel-bed kentañ e voe dismantret Stad Aostria-Hungaria ha roet o frankiz da bobloù niverus an Impalaeriezh. Divizet e voe neuze gant broioù Bohemia, Moravia, Silezia (un darn diouti) ha Slovakia en em unvaniñ ha sevel Tchekoslovakia. Embannet e voe ar Republik nevez d’an 28 a viz Here 1918.

Timbr ebet ne oa bet produet biskoazh en tiriad. Gant Bohemia ha Moravia e veze implijet timbroù Aostria tra ma rae annezidi Slovakia gant timbroù Hungaria.

E-korf tri miz hepken (miz Kerzu) e teuas a-benn melestradurezh ar post da ijinañ un timbr a voe treset gant an arzour Alfons Mucha. Dibabet e oa bet kastell Praha, anvet Hradčany e tchekeg, evit bezañ arouez ar vro nevez ganet. Ur savadur meur, a vent uhel, a weler mat kenañ zoken eus diavaez kêr Praha. En e gichen emañ, war an timbr – a-drugarez da ijin Mucha -, iliz-veur Sant-Pêr hag iliz Sant-Nikolaz. Sevel a ra an heol a-dreñv an iliz-veur evel arouez ganedigezh ur vroad nevez, daoust ma ne sav ket a-dreñv ar c'hastell e gwirionez. Reizhet e voe an dresadenn diwezhatoc'h gant Mucha, dre dennañ an heol (gouloù a weler hepmuiken war timbroù ar bloaz 1919).

Bevennet eo tresadenn ar c’hreiz gant kinkladurioù e doare an Arz Nevez. Hervez Alfons Mucha eo an delioù a gaver er c’hornioù uhelañ arouezioù slavek ar bleuniadur hag an dihun, ar c'halonoù bihan a vefe arouez ar peoc'h, tra ma kan ar c’hilhegi er c'hornioù izelañ pa sav an heol, promesa deizioù nevez.

Mall warno, tapet fall gant an diouer a vinvioù teknikel, an deknikourien o deus graet o seizh gwellañ evit embann an timbroù kentañ. Gros ha digened int moarvat, pa anavezer an timbroù engravet produet e broioù all Europa, da skwer. D'an 18 a viz Kerzu 1918 eo an implij kentañ anavezet eus an timbroù-se. Produet e veze an Hradčany hep kranneladur da gentañ, war baper hep filigran.

Kastell Praha – Stumm D (1919)

Emañ talvoud-gwerzh an timbroù en traoñ, e-barzh un hirgelc’h, met n’eo ket resisaet gant peseurt moneiz e c’heller o frenañ. Dre ma oa ar gouarnamant o prientiñ ul lezenn nevez evit embann ur moneiz nevez e voe dibabet chom hep menegiñ an unanenn voneizel, ha lezel an dud da implij arc’hant Aostria c’hoazh (Haller). An adreizh moneizel a voe kaset da benn etre ar 25 a viz C'hwevrer hag an 9 a viz Meurzh 1919, ha goude-se e voe merket holl dalvoudoù-gwerzh an timbroù-post e halerioù tchekoslovak hep dreistmoullañ anezho.

Daou heuliad disheñvel zo bet embannet, a c'haller rannañ e pemp rummad. Er rummad kentañ (seurtoù A, B) eo renket an enskrivadur Pošta Česko-Slovenská war an tuoù hag en nec'h, tra ma'z eo renket an enskrivadur Česko-Slovenská en eil rummad (seurtoù C, D, E) war ur renk dindan ar c’hastell. Disheñvelderioù bihan a zo gant ar seurtoù disheñvel, ha fazioù zo ivez, en o zouez fazioù ha direizhderioù degaset gant plakennoù moullañ fazius. Nebeutoc'h a gemmoù a c'haller kavout war an timbroù nevesañ, pa'z eas war wellaat tamm-ha-tamm labour an arzourien, an engraverien hag ar voullerien.

Livioù ha talvoudoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

En holl ez eus 26 timbr diazez gant ugent talvoudegezh.

Niv. Talvoud-gwerzh Skeudenn Livioù Rummad
1 1 Kistin C
2 3 Ruz-mouk A
3 5 Glas kaol (glas beler a-wechoù) A
4 5 Glas (glasdu a-wechoù) E
5 10 Ruz (ruz mouk a-wechoù) A
6 10 Gwer (ar re granellet hepken) E
7 15 Orañjez-ruz (ruz-kistin a-wechoù) E
8 20 Glas-gwer A
9 20 Ruz-splann (ar re granellet hepken) E
10 25 Glas-dour A
11 25 Ruz-mouk E
12 30 Oliv-melen A
13 30 Ruz limestra (ar re granellet hepken) E
Niv. Talvoud-gwerzh Skeudenn Livioù Rummad
14 40 Kistin-orañjez A
15 50 Ruz-mouk C
16 50 Glas E
17 60 Melen-orañjez (ruz-orañjez a-wechoù) D
18 75 Gris-gwer E
19 80 Oliv-gwer D
20 100 Kistin B
21 120 Gris (sklaer a-wechoù) E
22 200 Glas-mor B
23 300 Gris gwer D
24 400 Glas glas-mouk B
25 500 Ruz-kistin E
26 1000 Glas-mouk ruz (glas-mouk glas a-wechoù) D

Ar rummadoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]