Pipi Gonto : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
+ rummad...
Astenn
Linenn 1: Linenn 1:
[[Skeudenn:ar MOAL Erwan - Golo PIPI GONTO.jpg|thumb|right|200px|Pajenn gentañ golo al levr<br>bet adembannet e 1925.]]
[[Skeudenn:ar MOAL Erwan - Golo PIPI GONTO.jpg|thumb|250px|<center>Pajenn gentañ<br>adembannadur 1925</center>]]
'''Pipi Gonto''' zo un dastumad danevelloù diwar zorn [[Dir-na-Dor]] (''Dir-na-Dorr'' a vije skrivet bremañ), anv pluenn [[Erwan ar Moal|Erwan Charlez Mari ar Moal]] ([[1874]]-[[1957]]), skrivet en ur skritur tregeriek.
'''Pipi Gonto''' zo un dastumad danevelloù diwar zorn [[Dir-na-Dor]] (''Dir-na-Dorr'' a vije skrivet bremañ), anv pluenn [[Erwan ar Moal|Erwan Charlez Mari ar Moal]] ([[1874]]-[[1957]]), aozet en ur skritur [[tregeriek]].


== Embannadur kentañ ==
Tri embannadur zo bet :
*hini [[1902]] gant ti-moulerezh Prudhomme [[Sant-Brieg|Sant-Briek]], in-8, 225 pajenn, 7 skeudenn gant E. Dudoret
E [[1902]] e voe kentañ embannadur "Pipi gonto", gant ti-moullañ Prudhomme e [[Sant-Brieg]] ; in-8 e oa e vent, 225 pajenn a oa ennañ, ha 7 skeudenn gant E. Dudoret.
{| style="background-color:#ffd; padding:5px;"
:* K<small>INNIG</small><Ref>Skrivet e "Kervabrouz" ([[Koadoud]], [[Aodoù-an-Hanternoz]]), "an de kentan ar bla 1902".</ref> gant Ervoan AR MOAL <small>(pajennoù V-VII)</small>.
|-
:* K<small>ENSTSKRID</small> <small>(pajennoù IX-XI)</small>.
! Pajennoù !! Danvez
:* Pipi ar Bourdou ha Yan an Asanter <small>(pajennoù 3-19)</small>.
|-
:* Ki ar Pen-Maro
| colspan="2" | <hr>
:: An torfed. <small>(pajennoù 24-26)</small>,
|-
:: Hent ar binijen. <small>(27-31)</small>,
| V-VII || K<small>INNIG</small><ref>Skrivet e "Kervabrouz" ([[Koadoud]], [[Aodoù-an-Hanternoz]]), "an de kentan ar bla 1902".</ref> gant Ervoan AR MOAL
:: Kastel ar Milouriou. <small>(32-36)</small>,
|-
:: Ar pred. <small>(37-40)</small>,
:: Ar gwele. <small>(40-45)</small>,
| IX-XI || K<small>ENSTSKRID</small>
|- valign="top"
:: Kambr ar Milouriou. <small>(46-52)</small>,
| 3-19 || Pipi ar Bourdou ha Yan an Asanter
:: An tan-gwall. <small>(52-57)</small>,
|- valign="top"
:: Ar pen-Maro. <small>(57-63)</small>.
| 24-63
:* Hostaliri ar Jistr mad
| Ki ar Pen-Maro
:: An diaoul en hostaliri Arnus. <small>(pajennoù 68-73)</small>,
:: Arnuz hag an Diaoul oc'h ober ar gwin-ardant. <small>(74-80)</small>,
:An torfed <small>(24-26)</small>
:: Al leur-neve. <small>(81-86)</small>,
:Hent ar binijen <small>(27-31)</small>
:: Eur vammen a varo. <small>(86-89)</small>,
:Kastel ar Milouriou <small>(32-36)</small>
:: Arnus dêvet gant ar gwin-ardant. <small>(89-94)</small>.
:Ar pred <small>(37-40)</small>
:Ar gwele <small>(40-45)</small>
:* An Ankou dimezet
:: Per. <small>(pajennoù 97-99)</small>,
:Kambr ar Milouriou <small>(46-52)</small>
:: Per war-lerc'h an Ankou. <small>(99-103)</small>,
:An tan-gwall <small>(52-57)</small>
:: Per war hent ar maro. <small>(103-106)</small>,
:Ar pen-Maro <small>(57-63)</small>
|- valign="top"
:: Ar pez a oa war an hent-ze. <small>(107-109)</small>,
| 68-94
:: Park ar vue ha park ar maro. <small>(110-112)</small>,
| Hostaliri ar Jistr mad
:: Maro Per. <small>(112-116)</small>.
:An diaoul en hostaliri Arnus <small>(68-73)</small>
:* An Diaoul-Pôtr
:: Lutun an Displeg. <small>(pajennoù 119-124)</small>,
:Arnuz hag an Diaoul oc'h ober ar gwin-ardant <small>(74-80)</small>
:: Pardon Plouvôr. <small>(125-130)</small>,
:Al leur-neve <small>(81-86)</small>
:: Da varc'had an diaoul. <small>(130-136)</small>,
:Eur vammen a varo <small>(86-89)</small>
:: An Diaoul-Pôtr. <small>(139-144)</small>,
:Arnus dêvet gant ar gwin-ardant <small>(89-94)</small>
|- valign="top"
:: An taol jech divezan. <small>(144-146)</small>,
| 97-116
:: Penoz e achu an Diaoul-Pôtr. <small>(146-149)</small>.
| An Ankou dimezet
:* Pôtr e skourje lêr
:: Ar skourje burzudus. <small>(pajennoù 153-163)</small>,
:Per <small>(pajennoù 97-99)</small>
:: Ar Blei hag ar skourje lêr. <small>(164-167)</small>,
:Per war-lerc'h an Ankou <small>(99-103)</small>
:: Personik en toull ar Blei. <small>(168-181)</small>,
:Per war hent ar maro <small>(103-106)</small>
:: Pep hini d'e gêr. <small>(182-186)</small>.
:Ar pez a oa war an hent-ze <small>(107-109)</small>
:Park ar vue ha park ar maro <small>(110-112)</small>
:* Ar Pen-Baz dero
:: Emzivaded ! <small>(pajennoù 189-193)</small>,
:Maro Per <small>(112-116)</small>
|- valign="top"
:: Eur skoïlh. <small>(193-210)</small>,
| 119-149
:: Dindan gazel Ie. <small>(210-222)</small>,
| An Diaoul-Pôtr
:: An distro. <small>(222-225)</small>.
:Lutun an Displeg <small>(119-124)</small>
*hini 1908 gant ti-moulerezh Prudhomme Sant-Brieg, in-8, VIII-184 fajenn
:Pardon Plouvôr <small>(125-130)</small>
*hini [[1925]] gant ti-moulerezh ar Gwaziou e [[Kemper]], in-4, 240 pajenn
:* L<small>ODENN GENTAN</small>
:Da varc'had an diaoul <small>(130-136)</small>
:: Ki ar Penn-Maro <small>(pajennoù 1-28)</small>,
:An Diaoul-Pôtr <small>(139-144)</small>
:: Ostaliri ar Jistr mad <small>(29-46)</small>,
:An taol jech divezan <small>(144-146)</small>
:: An Ankou dimezet <small>(47-58)</small>,
:Penoz e achu an Diaoul-Pôtr <small>(146-149)</small>
|- valign="top"
:: An Diaoul-Pôtr <small>(59-79)</small>,
| 153-186
:: Pôtr e skourje ler <small>(80-103)</small>,
| Pôtr e skourje lêr
:: Ar Penn-baz dero <small>(104-128)</small>.
:* E<small>IL LODENN</small>
:Ar skourje burzudus <small>(153-163)</small>
:: Ar C'haz du <small>(pajennoù 130-151)</small>,
:Ar Blei hag ar skourje lêr <small>(164-167)</small>
:: Eun nozvez Nedeleg <small>(152-165)</small>,
:Personik en toull ar Blei <small>(168-181)</small>
:: Kloareg Kersaozon <small>(166-238)</small>.
:Pep hini d'e gêr <small>(182-186)</small>
|- valign="top"
| 189-193
| Ar Pen-Baz dero
:Emzivaded ! <small>(189-193)</small>
:Eur skoïlh <small>(193-210)</small>
:Dindan gazel Ie <small>(210-222)</small>
:An distro <small>(222-225)</small>
|-
|}
== Eil embannadur ==
E [[1908]] e voe adembannet "Pipi Gonto" gant Prudhomme Sant-Brieg bepred ; ment in-8, VIII-184 fajenn.


== Trede embannadur ==
Disheñvel eo an tri dastumad. En embannadur [[1908]] ez eus div gontadenn hag un tamm pezh ha n'emaint ket e levr 1925, a zo ennañ 6 kontadenn nevez.
E [[1925]] e teuas trede embannadur "Pipi Gonto" <q>&nbsp; E [[Kemper]] e ti Ad. Le Goaziou, leorier – 7, streat Sant-Fransez&nbsp;</q> ; in-4 eo ar vent, 240 pajenn zo el levr.<br>
Arabat eo bout souezhet gant stumm [[leonek]] ar ger ''straet'', pa lenner e diwezh trede embannadur "Pipi Gonto" : ''<q>&nbsp;Peurvoullet gant Ti-Moullerez <q>La Presse Libérale du Finistère</q> – 4, streat ar C'hastell, Brest – an 31 a viz Eost 1925</q>''.


*War ar golo :
Mat e vije keñveriañ yezh an tri embannadur : leonekaet e hañval bezañ an hini diwezhañ.
:DIR-NA-DOR (E. A<small>R MOAL) — P<small>IPI</small> G<small>ONTO</small> – <small>MARVAILHOU – ''Mouladur neve reizet
:Un erminig gant al lugan <q>&nbsp;Evit ar yez hag ar Vro&nbsp;</q>
:E KEMPER - E TI AD. LE GOAZOU, LEORIER - 7, STREAT SANT-FRANSEZ - 1925
*A-raok an talbenn ez eus bruderezh evit <q>&nbsp;Gwechall-goz e oa..., Marvailhou&nbsp;</q> [[Gab Milin]] (priz : 10 [[real]]), <q>&nbsp;Eur zac'had marvailhou&nbsp;</q> [[Yvon Croq]] (Eostig Kerinek) (20 real) ha <q>&nbsp;Bilzig&nbsp;</q> [[Fañch al Lay]] (20 real), gant ar meneg "Evit ar frejou-kas dre ar post 15 dre gant ouspenn."
*Tresadennoù giz keltiek/iwezhonat zo e penn hag e dibenn pep kontadenn, hogen n'eus meneg ebet eus anv o aozer(ez) neblec'h. Un unarouez bihan zo e korn gevred tresadenn pevare tal ar golo.<ref>Galv d'an arbennigourien !</ref>
Disheñvel eo diouzh an embannadurioù diagent : 6 kontadenn nevez zo en trede embannadur, met lamet ez eus bet div gontadenn hag un tamm pezh a oa e levr 1908.
{| style="background-color:#ffd; padding:5px;"
|-
! Pajennoù !! Danvez
|-
| colspan="2" | <hr>
|-
|- valign="top"
| <small>(Gwarez)</small> || <small>''Moulet a zo bet ivez<br>pemzek leor war baper Holland,<br>niverennet eus a 1 da 15.''</small>
|- valign="top"
| I-II || EUR GIR A-ROK <ref>Sinet : E. A<small>R</small> M<small>OAL</small>.</ref>
|-
| III-IV || KENTSKRID <ref>Disinadur.</ref>
|-
| colspan="2" | LODENN GENTAN
|-
| 1-28 || Ki ar penn-maro
|-
| 29-46 || Ostaliri ar jistr mad
|-
| 47-58 || An Ankou dimezet
|-
| 59-79 || An Diaoul-Pôtr
|-
| 80-103 || Pôtr e skourje ler
|-
| 104-128 || Ar Penn-baz dero
|-
| colspan="2" | EIL LODENN
|-
| 131-151 || Ar c'haz du
|-
| 152-165 || Eun nozvez Nedeleg
|-
| 166-238 || Kloareg Kersaozon
|-
| 239 || (Taolenn)
|-
|}
<!--Mat e vije keñveriañ yezh an tri embannadur : leonekaet e hañval bezañ an hini diwezhañ.-->


==Er {{XXIañ kantved}}==
==Er {{XXIañ kantved}}==
* '' [[Pipi Gonto]] ''. [[Emgleo Breiz]]. [[2001]]. Adembannadur e [[falc'huneg]], ha n'eo ket er skritur orin.
* '' [[Pipi Gonto]] ''. [[Emgleo Breiz]]. [[2001]]. Adembannadur e [[falc'huneg]], ha n'eo ket er skritur orin.


== Notennoù ==
==Notennoù ha daveennoù==
{{Daveoù}}
{{Daveoù}}


[[Rummad:Levrioù e brezhoneg Treger]]
[[Rummad:Levrioù e brezhoneg Treger]]

Stumm eus an 26 Mae 2016 da 20:50

Pajenn gentañ
adembannadur 1925

Pipi Gonto zo un dastumad danevelloù diwar zorn Dir-na-Dor (Dir-na-Dorr a vije skrivet bremañ), anv pluenn Erwan Charlez Mari ar Moal (1874-1957), aozet en ur skritur tregeriek.

Embannadur kentañ

E 1902 e voe kentañ embannadur "Pipi gonto", gant ti-moullañ Prudhomme e Sant-Brieg ; in-8 e oa e vent, 225 pajenn a oa ennañ, ha 7 skeudenn gant E. Dudoret.

Pajennoù Danvez

V-VII KINNIG[1] gant Ervoan AR MOAL
IX-XI KENSTSKRID
3-19 Pipi ar Bourdou ha Yan an Asanter
24-63 Ki ar Pen-Maro
An torfed (24-26)
Hent ar binijen (27-31)
Kastel ar Milouriou (32-36)
Ar pred (37-40)
Ar gwele (40-45)
Kambr ar Milouriou (46-52)
An tan-gwall (52-57)
Ar pen-Maro (57-63)
68-94 Hostaliri ar Jistr mad
An diaoul en hostaliri Arnus (68-73)
Arnuz hag an Diaoul oc'h ober ar gwin-ardant (74-80)
Al leur-neve (81-86)
Eur vammen a varo (86-89)
Arnus dêvet gant ar gwin-ardant (89-94)
97-116 An Ankou dimezet
Per (pajennoù 97-99)
Per war-lerc'h an Ankou (99-103)
Per war hent ar maro (103-106)
Ar pez a oa war an hent-ze (107-109)
Park ar vue ha park ar maro (110-112)
Maro Per (112-116)
119-149 An Diaoul-Pôtr
Lutun an Displeg (119-124)
Pardon Plouvôr (125-130)
Da varc'had an diaoul (130-136)
An Diaoul-Pôtr (139-144)
An taol jech divezan (144-146)
Penoz e achu an Diaoul-Pôtr (146-149)
153-186 Pôtr e skourje lêr
Ar skourje burzudus (153-163)
Ar Blei hag ar skourje lêr (164-167)
Personik en toull ar Blei (168-181)
Pep hini d'e gêr (182-186)
189-193 Ar Pen-Baz dero
Emzivaded ! (189-193)
Eur skoïlh (193-210)
Dindan gazel Ie (210-222)
An distro (222-225)

Eil embannadur

E 1908 e voe adembannet "Pipi Gonto" gant Prudhomme Sant-Brieg bepred ; ment in-8, VIII-184 fajenn.

Trede embannadur

E 1925 e teuas trede embannadur "Pipi Gonto"   E Kemper e ti Ad. Le Goaziou, leorier – 7, streat Sant-Fransez  ; in-4 eo ar vent, 240 pajenn zo el levr.
Arabat eo bout souezhet gant stumm leonek ar ger straet, pa lenner e diwezh trede embannadur "Pipi Gonto" :  Peurvoullet gant Ti-Moullerez La Presse Libérale du Finistère – 4, streat ar C'hastell, Brest – an 31 a viz Eost 1925.

  • War ar golo :
DIR-NA-DOR (E. AR MOAL) — PIPI GONTOMARVAILHOU – Mouladur neve reizet
Un erminig gant al lugan  Evit ar yez hag ar Vro 
E KEMPER - E TI AD. LE GOAZOU, LEORIER - 7, STREAT SANT-FRANSEZ - 1925
  • A-raok an talbenn ez eus bruderezh evit  Gwechall-goz e oa..., Marvailhou  Gab Milin (priz : 10 real),  Eur zac'had marvailhou  Yvon Croq (Eostig Kerinek) (20 real) ha  Bilzig  Fañch al Lay (20 real), gant ar meneg "Evit ar frejou-kas dre ar post 15 dre gant ouspenn."
  • Tresadennoù giz keltiek/iwezhonat zo e penn hag e dibenn pep kontadenn, hogen n'eus meneg ebet eus anv o aozer(ez) neblec'h. Un unarouez bihan zo e korn gevred tresadenn pevare tal ar golo.[2]

Disheñvel eo diouzh an embannadurioù diagent : 6 kontadenn nevez zo en trede embannadur, met lamet ez eus bet div gontadenn hag un tamm pezh a oa e levr 1908.

Pajennoù Danvez

(Gwarez) Moulet a zo bet ivez
pemzek leor war baper Holland,
niverennet eus a 1 da 15.
I-II EUR GIR A-ROK [3]
III-IV KENTSKRID [4]
LODENN GENTAN
1-28 Ki ar penn-maro
29-46 Ostaliri ar jistr mad
47-58 An Ankou dimezet
59-79 An Diaoul-Pôtr
80-103 Pôtr e skourje ler
104-128 Ar Penn-baz dero
EIL LODENN
131-151 Ar c'haz du
152-165 Eun nozvez Nedeleg
166-238 Kloareg Kersaozon
239 (Taolenn)

Er XXI kantved

Notennoù

  1. Skrivet e "Kervabrouz" (Koadoud, Aodoù-an-Hanternoz), "an de kentan ar bla 1902".
  2. Galv d'an arbennigourien !
  3. Sinet : E. AR MOAL.
  4. Disinadur.