Alain-René Lesage

Alain-René Lesage (Sarzhav, 8 Mae 1668 – Boulogne-sur-Mer, 17 Du 1747) a oa ur skrivagner breizhat ha gall.

Mab un noter e oa. E dad a varvas pa oa 14 vloaz. Skoliet e voe e ti ar Jezuisted e Gwened. Goude ez eas da Bariz da studiañ ar gwir. Alvokad e voe, hep ober berzh avat.

Mont a reas da droer ar c'hoarivaourion spagnolek kent skrivañ e oberennoù dezhañ.

Berzh a reas e bezh-c'hoari Crispin, rival de son maître (1707), a zo levezonet gant oberennoù Diego Hurtado de Mendoza (1503-1575). E 1707 ivez ez embannas ur romant, Le Diable boiteux, koulz an titl hag an danvez anezhañ savet diwar El diablo cojuelo Luis Vélez de Guevara (1579-1644). E 1709 e voe ur pezh-c'hoari all, Turcaret ou le Financier, a vrouzas arc'hantourion ar mare ; berzh a reas ar pezh avat, ha 95 all a voe skrivet gant Lesage. Gantañ e voe krouet an doare vaudeville.

Adalek 1715 betek 1735 e roas Histoire de Gil Blas de Santillane : levrennoù I ha II e 1715, III e 1724 ha IV e 1735. Diwar mammennoù spagnolek niverus e savas an istor-se, a voe ar c'hentañ romant munudoù ar vuhez pemdez ennañ ; "ar c'hentañ romant ma'z eus tud o tebriñ" eo istor Gil Blas.

Oberennoù

C'hoariva

Crispin rival de son maître (1707)
Les Étrennes (1708)
Turcaret ou le Financier (1709)
Arlequin baron allemand (1712) ha da heul Arlequin (1713)
La Foire de Guibray (1714)
Le Monde renversé (1718)
Les Pèlerins de la Mecque (1726)
Les Amants jaloux (1735)

Romantoù

Le Diable boiteux (1707)
Gil Blas, Livres I-VI (1715)
Histoire de Gil Blas de Santillane, Livres VII-IX (1724)
Histoire de Gil Blas de Santillane, Livres X-XII (1735)
Histoire de Gil Blas de Santillane (1747)
Les Aventures de Monsieur Robert Chevalier, dit de Beauchêne, capitaine de flibustiers dans la Nouvelle-France (1732)
Le Bachelier de Salamanque (1736)

Arroudennoù

Les faits parlent. E Gil Blas , levrenn X, chabistr 1. A voe troet e saozneg gant Tobias Smollett : Facts are stubborn things, ur frazenn hag a vije bet adimplijet goude gant Mark Twain (https://www.goodreads.com/quotes/100106-facts-are-stubborn-things-but-statistics-are-pliable), hag ivez gant Vladimir Lenin (En e 'Lizher d'ar Gamaraded e 1917 : https://www.marxists.org/francais/lenin/works/1917/10/vil19171017.htm). Hiriv ec'h anavezer an droienn c'hallek les faits sont têtus, goveliet diwarno.