Timbroù Penrhyn
Brasañ atoll ar 15 enez inizi Cook eo Penrhyn, lec'hiet e kreiz ar Meurvor Habask. Dont a ra an anv (a orin kembraeg) eus hini bag Lady Penrhyn ar c'habiten William Crofton Sever a zilestras eno e 1788, tra ma oa war an hent evit kas prizonidi da Aostralia.
Adstaget eo bet enezenn Penrhyn ent ofisiel gant Sir William Wiseman, e anv Breizh-Veur, d'an 22 a viz Meurzh 1888. Hervez pennoù-bras ar rouantelezh ez eus amañ ul lec'h strategel war hent ur raktres kevreañ telegrafek etre Aostralia ha Kanada.
Enez Penrhyn ha an Inizi Cook a voe e gwarez ar Rouantelezh-Unanet etre 1888 ha 1900. Treuzkaset e voe hevlene karg ar velestradurezh da Zeland-Nevez. Timbroù Zeland-Nevez a voe implijet da gentañ, met adalek miz Mae 1902 e voe dreistmoullet timbroù Zeland-Nevez a-ratozh kaer. E 1920 e teuas er-maez ur rummad ispisial. Skeudenn ar c'hwec'h timbr a ginnig poltred Cook hag e zilestrañ war an enezenn, ur wezenn-gokoz, porzh Avarua…
Etre 1932 ha 1973 e voe implijet timbroù Inizi Cook hepken, met pa voe roet an dizalc'hidigezh d'an enezeg e 1965 (gant liammoù start gant Zeland-Nevez dalc'hmat) e kavas Penrhyn un tamm emrenerezh evit embann timbroù en e anv. Ken bihan eo an enezenn e c'heller bezañ bamet gant an niver bras a dimbroù moullet evit postoù Penrhyn, ha kompren e faot d'ar velestradurezh gwerzhañ tammoù paper liesliv (warno Gouel Nedeleg, familh ar Rouanez Elesbed II…) da zastumerien ar bed…