Limerig
Ul limerig (limerigoù el liester), pe limrig (diwar ar ger heñvel e kembraeg), zo un tamm barzhoneg pemp gwerzenn ouzh hec'h ober, gant al linenn ziwezhañ peuzheñvel peurvuiañ ouzh an hini gentañ. Iskis pe farsus e vez peurvuiañ, hudur a-wechoù.
Orin
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Daoust ma teu an anv eus ar ger saoznek limerick, an anv roet d'ar stumm varzhoniañ-se e saozneg, hañval-vi ouzh hini kêr Limerick en Iwerzhon[1] e c'hallfe bezañ a orin eus Bro-C'hall. Goude ma seblant kozh ivez ar seurt barzhonegoù berr-berr, ne gaver roud skrivet ebet a-raok 1821 gant Anecdotes and Adventures of Fifteen Young Ladies ha History of Sixteen Wonderful Old Women, hag Anecdotes and Adventures of Fifteen Gentlemen e 1822.
Brudet eo ar re savet gant ar Saoz Edward Lear (1812-1888), embannet gant tresadennoù diwar zorn an oberour.
Gerdarzh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Al liamm gant kêr Limnac'h, pe Limerick, en Iwerzhon, a chom gwall zispis.
Ar sevel limerigoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Diazezet eo al limerig war lec'h an taol-mouezh, ha ne vern ket tre niver ar silabennoù:
- ret d'an div werzenn gentañ kenglotañ, ha kaout teir silabenn taolmouezhiet enne;
- en div werzenn all da-heul ne vez nemet div silabenn taolmouezhiet;
- en diwezhañ ec'h adkaver teir silabenn taolmouezhiet a glot gant an hini gentañ.; aze e kaver ar broudig, ar flemmig, a ro blaz d'ar varzhoneg.
Ma lavarer eo savet ar c'hlotennoù war ar patrom a a b b a.
Gant ar son, setu evit ar saozneg :
- (A) Da da dum da da dum da da dum da
- (A) Da da dum da da dum da da dum
- (B) Da da dum da da dum
- (B) Da da dum da da dum
- (A) Da da dum da da dum da da dum.
Edward Lear a savas un toullad mat ne rae ket « limericks » anezho, met « nonsense verses ».
Ar matematikour Leigh Mercer (1893–1977) a savas al limerig-mañ:
Da lenn evel-hen e saozneg
- A dozen, a gross, and a score
- Plus three times the square root of four
- Divided by seven
- Plus five times eleven
- Is nine squared and not a bit more.
Ha sed al lusk :
- (A) Da dum da, da dum, da da dum
- (A) Da da dum, da dum da da dum
- (B) Da dum da, da dum da,
- (B) Da da dum da dum da,
- (A) Da da dum, da dum da da dum.
Skañvik pe hudur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Alies e vezont diwar-benn ar reizh, ha ne vezont ket fin atav:
- There was a young man from Peru
- Who had nothing whatever to do.
- So he took out his carrot
- And buggered his parrot
- And sent the result to the zoo.
Dizereat avat e c'haller bezañ hep gerioù gros:
- There was a young monk from Siberia
- Whose morals were very inferior.
- He did to a nun
- What he shouldn’t have done
- And now she’s a Mother Superior.
E SUA eo brudet istor paotr Nantucket : https://en.wikipedia.org/wiki/There_once_was_a_man_from_Nantucket.
Ul "limerick" saoznek lakaet e brezhoneg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Ur skouer e saozneg, gant Lear:
- There was an Old Man of Cape Horn
- Who wished he had never been born;
- So he sat on a chair
- Till he died of despair
- That dolorous Man of Cape Horn
Un doare "troidigezh" e brezhoneg (gwelloc'h a c'haller ober moarvat):
- Bez e oa un den kozh eus ar c'hab Horn
- A veve e-unan en e gorn
- War e gador 'chome stag
- Ma sankas en dic'hoanag
- Ma varvas an den kozh eus ar c'hab Horn.
Ul limerig diwar-benn an eneplimerigerien
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Un dentour drouk eus Ouagadougou
- Ne gare ket al limerigoù.
- "Al limigerien
- A dorrin o dent,
- 'Mezañ, a vorzholiadoùigoù".
Eneplimerigoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Eneplimerigoù pe brizhlimerigoù a vez lavaret a-wechoù eus ar re ne heuliont ket strizh ar reolennoù.
- darn a c'hall dilezel an doare aabba, evit ober gant un doare all, evel aabbb
- darn all zoken aa hepken:
- There was a young man from Peru
- Whose limericks would end at line two.
- Ur wech e oa ur paotr e Bodkanaou
- ha ne ouie ket kontañ pelloc'h evit daou.
- darn all a, hepmui.
- Ur wech e oa ur plac'h e Kermanac'h met ne chom hini ebet ken.
E galleg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Limerigoù gallek a gaver ivez, goude ma n'int ket brudet kenañ.
- https://web.archive.org/web/20210319123340/http://stjust-limericks.fr/tousleslims.htm
- https://web.archive.org/web/20200131084058/http://www.inlibroveritas.net/oeuvres/6028/1-limericks-classiques
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (cy) Sachaid o Limrigau, Y Lolfa, dastumad kembraek.
- (cy) Limrigau
- (it) Il libro dei Limerick - Filastrocche, poesie e nonsense, M. Manfredi - M. Trucco, Garzanti - Vallardi, Milano, 1994, ISBN 88-11-90434-X
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Evit bugale zoken
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Kanañ limerigoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Notennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ (en) WILLIAMS, Miller : Patterns of Poetry – An Encyclopedia of Forms, LSU Press, 1986 (ISBN 978-0-8071-1330-1)