Juana Inés de la Cruz : diforc'h etre ar stummoù
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
||
| Linenn 21: | Linenn 21: | ||
| lec'hienn = |
| lec'hienn = |
||
}} |
}} |
||
'''Juana Inés de Asbaje y Ramírez de Santillana''', anavezetoc'h evel '''Sor''' (seurez) '''Juana Inés de la Cruz''' ([[San Miguel Nepantla]] ([[Mec'hiko]]<ref> e [[Spagn Nevez]] er mare-se</ref>), [[12 a viz Du]] [[1641]] -[[Tepetlixpa]] (Mec'hiko), [[17 a viz Ebrel]] [[1695]]) a oa ul leanez ha skrivagnerez [[spagnolek]] eus [[Spagn Nevez]] hag eus [[Siglo de Oro]] al lennegezh spagnolek. Skrivañ a reas barzhoniezh, komz-plaen, c'hoariva. Lesanvet e voe «el Fénix de América», «la Décima Musa» ha «la Décima Musa mexicana». |
'''Juana Inés de Asbaje y Ramírez de Santillana''', anavezetoc'h evel '''Sor''' (seurez) '''Juana Inés de la Cruz''' ([[San Miguel Nepantla]] ([[Mec'hiko]]<ref> e [[Spagn Nevez]] er mare-se</ref>), [[12 a viz Du]] [[1641]] -[[Tepetlixpa]] (Mec'hiko), [[17 a viz Ebrel]] [[1695]]) a oa ul leanez ha skrivagnerez [[spagnolek]] eus [[Spagn Nevez]] hag eus [[Siglo de Oro]] al lennegezh spagnolek. Skrivañ a reas barzhoniezh, komz-plaen, c'hoariva. Lesanvet e voe «el Fénix de América», «la Décima Musa» ha «la Décima Musa mexicana». |
||
==He buhez== |
|||
Arvar zo diwar-benn pegoulz e oa ganet, 1641 pe 1647-1648, hervez ur marilh badeziant kavet e Chimalhuacán en XXvet kantved, pe 1651, hervez buhezskrid ar jesuist Diego Calleja. E [[1657]] ez eas da chom da [[ciudad de México]], da di an tiegezh Mata. |
|||
Abred e teskas lenn ha skrivañ. |
|||
Ur priz a c'hounezas gant ur meulgan d'ar [[Santísimo Sacramento]]. |
|||
E [[1658]] e voe ganet he lezc'hoar, ha bloaz goude e stagas da studiañ latin gant ar c'hloareg Martín de Olivas. |
|||
E [[1664]] e voe kemeret da servij ar vesrouanez Leonor de Carreto, pried da 25vet besroue Spagn Nevez, Antonio de Toledo y Salazar, markiz Mancera. E [[1666]] e reas anaoudegezh gant Antonio Núñez de Miranda, a voe he c'hofesaer, ha bloaz goude e kemeras ar ouel en Urzh leanezed ar menez Karmel. E [[1668]] : Antonio Núñez de Miranda la convence de entrar al convento. |
|||
E [[1669]] ez eas da gouent San Jerónimo. Paeroniet e oa gant ar besrouaned, an arc'heskob-besroue Payo Enríquez de Rivera, markizien Laguna de Camero Viejo, besrouaned ivez, ha ganto e voe embannet div levrenn gentaén hec'h oberoù e Spagn gozh. |
|||
<!-- |
|||
* [[1673]]: escribe un soneto fúnebre en honor al virrey [[Pedro Nuño Colón de Portugal]], duque de Veraguas. |
|||
* [[1676]]: compone los ''Villancicos en honor de María Santísima en su Asunción triunfante, para la santa iglesia metropolitana de México'', publicados como anónimos. |
|||
* [[1677]]: villancicos en honor a San Pedro Apóstol y San Pedro Nolasco. |
|||
== 1680 == |
|||
* [[1680]]: el [[30 de noviembre]] crea el arco triunfal conocido como ''[[Neptuno alegórico]]'', para honrar al nuevo virrey [[Tomás de la Cerda, tercer marqués de la Laguna|Tomás Antonio de la Cerda y Aragón, marqués de la Laguna]]. |
|||
* [[1681]]-[[1686]]: compone la mayor parte de su obra lírica. |
|||
* [[1686]]: escribe ''[[Los empeños de una casa]]''. |
|||
* [[1688]]: escribe ''[[El divino Narciso (auto)]]'' y ''[[Amor es más laberinto]]''. |
|||
* [[1689]]: publicación en Madrid del primer volumen de sus obras completas, ''Inundación castálida''. |
|||
== 1690 == |
|||
* [[1690]]: Se imprime la ''[[Carta Atenagórica]]'' |
|||
* [[1691]]: Sor Juana escribe la ''[[Respuesta a Sor Filotea de la Cruz]]''. |
|||
--> |
|||
E [[1693]] e paouezas da skrivañ. Mervel a eure d'ar 17 a viz Ebrel [[1695]] gant ur c'hleñved-red. |
|||
== Levrlennadurezh == |
== Levrlennadurezh == |
||
Stumm eus an 24 Gwe 2016 da 08:11
| Juana Inés de la Cruz | |
|---|---|
 Poltred gant Miguel Cabrera, war-dro 1750 | |
| Anv ofisiel | Juana Inés de Asbaje y Ramírez de Santillana |
| Obererezh | barzhonegoù, dramoù |
| Ganedigezh | 12 a viz Du 1641 e San Miguel Nepantla (Spagn Nevez) |
| Marv | 17 a viz Ebrel 1695) e Tepetlixpa (Spagn Nevez) |
| Yezh skrivañ | spagnoleg |
| Sinadur | 
|
kemmañ  |
|
Juana Inés de Asbaje y Ramírez de Santillana, anavezetoc'h evel Sor (seurez) Juana Inés de la Cruz (San Miguel Nepantla (Mec'hiko[1]), 12 a viz Du 1641 -Tepetlixpa (Mec'hiko), 17 a viz Ebrel 1695) a oa ul leanez ha skrivagnerez spagnolek eus Spagn Nevez hag eus Siglo de Oro al lennegezh spagnolek. Skrivañ a reas barzhoniezh, komz-plaen, c'hoariva. Lesanvet e voe «el Fénix de América», «la Décima Musa» ha «la Décima Musa mexicana».
He buhez
Arvar zo diwar-benn pegoulz e oa ganet, 1641 pe 1647-1648, hervez ur marilh badeziant kavet e Chimalhuacán en XXvet kantved, pe 1651, hervez buhezskrid ar jesuist Diego Calleja. E 1657 ez eas da chom da ciudad de México, da di an tiegezh Mata.
Abred e teskas lenn ha skrivañ. Ur priz a c'hounezas gant ur meulgan d'ar Santísimo Sacramento. E 1658 e voe ganet he lezc'hoar, ha bloaz goude e stagas da studiañ latin gant ar c'hloareg Martín de Olivas.
E 1664 e voe kemeret da servij ar vesrouanez Leonor de Carreto, pried da 25vet besroue Spagn Nevez, Antonio de Toledo y Salazar, markiz Mancera. E 1666 e reas anaoudegezh gant Antonio Núñez de Miranda, a voe he c'hofesaer, ha bloaz goude e kemeras ar ouel en Urzh leanezed ar menez Karmel. E 1668 : Antonio Núñez de Miranda la convence de entrar al convento. E 1669 ez eas da gouent San Jerónimo. Paeroniet e oa gant ar besrouaned, an arc'heskob-besroue Payo Enríquez de Rivera, markizien Laguna de Camero Viejo, besrouaned ivez, ha ganto e voe embannet div levrenn gentaén hec'h oberoù e Spagn gozh.
E 1693 e paouezas da skrivañ. Mervel a eure d'ar 17 a viz Ebrel 1695 gant ur c'hleñved-red.
Levrlennadurezh
- Dario Puccini, Sor Juana Ines de la Cruz, Edizioni dell'ateneo, 1967.
Daveoù ha notennoù
- ↑ e Spagn Nevez er mare-se