Mont d’an endalc’had

Deiziadur muzulmat

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Deiziadur islamek)
Tamm eus un heuliad pennadoù a-zivout

Islam
Islam
Istor Islam

Kredennoù ha kustumoù

Unded Doue
Disklêriadenn a feiz
PedennYun
KaritezPirc'hirinded

Pennoù Bras

Mohammed
Abu BakrAli
Tiegezh Mohammed
Kompagnuned Mohammed
Profeded Islam

Testennoù ha lezennoù

KoranSunnahHadith
BarnadurezhDoueoniezh
Buhezioù Mohammed
Charia

Skourrioù Islam

SunnitChiitC'harijitSoufiegezh

Kevredigezh

Studioù islamekIstor
PrederouriezhSkiant
ArzSavouriezhKêrioù
DeiziadurGouelioù
MaouezedMaouezed er C'horan
Pennoù relijielPolitikerezh
IslamouriezhFrankizouriezh
Salafiezh

An deiziadur muzulmat, pe deiziadur islamek, eo an doare da rannañ an amzer a vez implijet er broioù muzulmat. Ur gwir deiziadur loarel eo, rannet e 12 miz loar pe 12 loariad. En deiziadur-se n’eus ket 365,2425 devezh en ur bloavezh, met nebeutoc’h, dre ma ne bad al loariadoù nemet 28 devezh pe war-dro (1 bloavezh heolel = 1,0307 bloavezh loarel). Abretoc’h-abretañ e krog pep bloavezh eta, e-keñver an heol : war-dro 11 devezh abretoc’h bep bloaz. Ur miz, forzh pehini e vefe, en em gav en-dro d’an hevelep koulz-amzer bep 33 bloaz.

Deroù an deiziadur muzulmat eo an Hijra, pa’z eas Mohammed hag e heulierien eus Mekka da Vedina er bloavezh 622 goude J.K.

Er bloavezh 638 e tivizas ar c’halif Omar (592-644) unvaniñ an deiziadurioù a oa en implij en amzer-hont e-touez ar pobloù muzulmat. Divizout a reas e vefe niverennet ar bloavezhioù adalek an Hijra, a oa c’hoarvezet d’ar 16 a viz Gouere 622 goude J.K. Deiz kentañ miz kentañ ar bloavezh kentañ eo an deiz-se (1 MuHarram 1 AH). An deiziadur muzulmat a reer anezhañ ivez deiziadur an Hijra, diwar anv tec’hadenn Muhammad eus Mekka. An deiziadoù, en deiziadur-se, a skriver alies gant ar berradur AH, a dalvez Anno Hegirae, da lavarout eo, e latin, "e bloavezh an Hijra".

Anvioù ar mizioù en deiziadur muzulmat

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

(en arabeg emañ an anvioù-se p'eo an arabeg yezh sakr an Islam)

  1. Muharram ul Haram (krennet e Muharram) محرّم
  2. Safar صفر
  3. Rabi-ul-Awwal رابي
  4. Rab-ul-Akhir (pe Raby` al-THaany) رابي الثااني
  5. Jamadi-ul-Awwal جومادا
  6. Jamadi-ul-Akhir (pe Jumaada al-THaany) جمادي الثاني
  7. Rajab رجب
  8. Sha'aban شا
  9. Ramadhan رمضان
  10. Shawwal شوّال
  11. Dhul Qadah (pe Thw al-Qi`dah) دل كاداه
  12. Dhul Hijja (pe Thw al-Hijjah) دل هيجا

Anvioù deizioù ar sizhun

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Diwallit, en arabeg e krog ar sizhun d'ar Sul.

  • yaum al-ahad يوم الأحد (deiz kentañ, Sul)
  • yaum al-ithnayna يوم الإثنين (eil deiz, Lun)
  • yaum ath-thalatha' يوم الثُّلَاثاء (trede deiz, Meurzh)
  • yaum al-arba`a' يوم الأَرْبعاء (pevare deiz, Merc'her)
  • yaum al-khamis يوم الخَمِيس (pempvet deiz, Yaou)
  • yaum al-jum`a يوم الجُمْعَة (deiz ar bodad, Gwener)
  • yaum as-sabt يوم السَّبْت (Sadorn)

Diforc’hioù bihan pe vihanoc’h a zo etre ar broioù muzulmat. Disheñvel eo an deiziadur implijet er broioù arabek hag er broioù muzulmat all (Indonezia, Iran…). Abalamour d’an diforc’hioù-se e c’hell bezañ disheñvel deiziadoù ar gouelioù dre ar bed muzulmat.

Lakaat an deiziadur gregorian (AD) hag an deiziadur muzulman (AH) keñver-ha-keñver

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • AH = (AD – 622) x 1,0307
  • AD = (AH + 641,0954) / 1,0307

Neuze :

  • An 30 a viz Here 2006 eo ar 7 Shawwal 1427 AH.
  • 1 MuHarram (deiz kentañ ar bloaz) 1429 AH a oa d’an 10 a viz Genver 2008.
Bloaz AD Bloaz AH Miz
muzulman
2011 1432 5
2012 1433 5
2013 1434 5
2014 1435 6
2015 1436 6
2016 1437 7
2017 1438 7
2018 1439 7
2019 1440 8
2020 1441 8
Bloaz AD Bloaz AH Miz
muzulman
2021 1442 8
2022 1443 9
2023 1444 9
2024 1445 10
2025 1446 10
2026 1447 10
2027 1448 11
2028 1449 11
2029 1450 11

Liammoù diavaez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]