Gwelet an tarzh evit XVIIIvet kantved

{{Stumm an titl|{{XVIIIvet}} kantved}}
<div style="text-align:center;">
{{Iañ milved}} |
'''{{Eil milved}}''' | 
{{IIIe milved}}
</div>

<div style="text-align:center;">
[[XVvet kantved|../..]] |
{{XVIvet kantved}} | 
{{XVIIvet kantved}} |
'''{{XVIIIvet}} kantved''' | 
{{XIXvet kantved}} |
{{XXvet kantved}} | 
[[XXIvet kantved|../..]]
</div>

<div style="text-align:center;">
[[Bloavezhioù 1700]] | [[Bloavezhioù 1710]] | [[Bloavezhioù 1720]] | [[Bloavezhioù 1730]] | [[Bloavezhioù 1740]]<br />
[[Bloavezhioù 1750]] | [[Bloavezhioù 1760]] | [[Bloavezhioù 1770]] | [[Bloavezhioù 1780]] | [[Bloavezhioù 1790]]
</div>

{| style="margin:auto; cellspacing:5px;"
|-----
| [[1701]] || [[1702]] || [[1703]] || [[1704]] || [[1705]]
| [[1706]] || [[1707]] || [[1708]] || [[1709]] || [[1710]]
|-----
| [[1711]] || [[1712]] || [[1713]] || [[1714]] || [[1715]]
| [[1716]] || [[1717]] || [[1718]] || [[1719]] || [[1720]]
|-----
| [[1721]] || [[1722]] || [[1723]] || [[1724]] || [[1725]]
| [[1726]] || [[1727]] || [[1728]] || [[1729]] || [[1730]]
|-----
| [[1731]] || [[1732]] || [[1733]] || [[1734]] || [[1735]]
| [[1736]] || [[1737]] || [[1738]] || [[1739]] || [[1740]]
|-----
| [[1741]] || [[1742]] || [[1743]] || [[1744]] || [[1745]]
| [[1746]] || [[1747]] || [[1748]] || [[1749]] || [[1750]]
|-----
| [[1751]] || [[1752]] || [[1753]] || [[1754]] || [[1755]]
| [[1756]] || [[1757]] || [[1758]] || [[1759]] || [[1760]]
|-----
| [[1761]] || [[1762]] || [[1763]] || [[1764]] || [[1765]]
| [[1766]] || [[1767]] || [[1768]] || [[1769]] || [[1770]]
|-----
| [[1771]] || [[1772]] || [[1773]] || [[1774]] || [[1775]]
| [[1776]] || [[1777]] || [[1778]] || [[1779]] || [[1780]]
|-----
| [[1781]] || [[1782]] || [[1783]] || [[1784]] || [[1785]]
| [[1786]] || [[1787]] || [[1788]] || [[1789]] || [[1790]]
|-----
| [[1791]] || [[1792]] || [[1793]] || [[1794]] || [[1795]]
| [[1796]] || [[1797]] || [[1798]] || [[1799]] || [[1800]]
|-
| colspan="10" |
*Gwelet ivez : [[Roll ar C'hantvedoù]], [[Sifroù roman]]
|-
|}
----
Kregiñ a ra an '''XVIII{{vet}} kantved''' d'ar {{1añ Genver}} [[1701]] hag e echu d'an [[31 Kerzu]] [[1800]].

A-wechoù, gant istorourien europat zo, e vez strishaet an {{XVIIIvet}} kantved d'ar prantad a ya eus [[1715]] da [[1789]] hepken, da lavaret eo d'ar mare etre marv [[Loeiz XIV a Vro-C'hall]] hag an [[Dispac'h gall]].

== Darvoudoù ==
* [[1701]]-[[1714|14]]: [[Brezel Hêrezh Spagn]]
* [[1703]]: Krouet [[Sankt-Peterbourg]] gant [[Pêr Iañ Rusia|Pêr Veur]]. [[Kêr-benn]] [[Rusia]] e vo betek [[1918]].
* [[1707]]: [[Feur-emglev unaniñ 1707|Feur-emglev]] kendeuziñ parlamantoù [[Skos]] ha [[Bro-Saoz]] ha, da-heul, krouidigezh [[Rouantelezh-Unanet]] Breizh-Veur.
* [[1707]]: Goude marv [[Aurangzeb]] e krog an [[Impalaeriezh Voghol]] gant un hir a ziskar.
* [[1715]]: Marv [[Loeiz XIV a Vro-C'hall|Loeiz XIV]]
* [[1718]]: Savet kêr [[New Orleans]] gant ar [[Frañs]]izien e [[Norzhamerika]]
* [[1720]]: [[Kompagnunezh morioù ar su|Builh morioù ar su]]
* [[1721]]: Dont a ra [[Robert Walpole]] da vezañ ([[de facto]]) kentañ [[Kentañ ministr ar Rouantelezh Unanet|Kentañ ministr Breizh-Veur]] 
* [[1721]]: Sinet [[Feur-emglev Nystad]], fin zo da [[Brezel meur an norzh]].
* [[1722]]: Aloubet [[Iran]] gant [[Pachtoun|Afghanistaniz]], fin zo da [[Safavided|dierniezh ar Safavided]].
* [[1722]]: Marv an [[Implalaer Kangxi|impalaer Kangxi]] e [[Sina]].
* [[1732]]: Geriadur françois celtique pe françois-breton [[Gregor Rostrenenn]].
* [[1733]]-[[1738|38]]: [[Brezel hêrezh Polonia]]
* [[1735]]-[[1799|99]]: Emled bras tiriadoù an [[impalaer Qianlong]] e [[Sina]].
* [[1736]]: Dont a ra [[Nadir Shah]] da vezañ [[Shah]] [[Impalaeriezh Persi|Persia]], diazezañ a ra [[Tierniezh an Afsharided]]. Ren a raio betek e varv e [[1747]].
* [[1739]]: Trec’h eo [[Nadir Shah]] war ar [[Impalaeriezh Mogol|Vogoled]] ha lakaat a ra an arigrap war kêr [[Delhi]].
* [[1740]]: [[Frederig II (Prusia)|Frederig Veur]] kurunennet da roue [[Prusia]].
* [[1740]]-[[1748|48]]: [[Brezel hêrezh Aostria]]
* [[1741]]: Kregiñ a ra ar [[Rusia]]ned da boblañ an [[inizi Aleout]].
* [[1747]]: Diazezañ a ra [[Ahmad Shah]] [[Impalaeriezh Durrani]] en [[Afghanistan]] an deiz a hiziv.
* [[1750]]: [[Oadvezh ar skorn bihan]] en he barr en Europa.
* [[1752]]: Embannadur kentañ [[Buhez ar Sent]] gant [[Glaoda Marigo]].
* [[1755]]: [[Kren-douar Lisboa 1755|Kren-douar Lisboa]]
* [[1756]]-[[1763|63]]: [[Brezel Seizh Vloaz]], argadoù etre Europiz un tamm dre holl er bed.
* [[1757]]: [[Emgann Plassey]] a gemenn deroù mestroni [[Rouantelezh Unanet Breizh-Veur|Breizh-Veur]] war [[India]].
* [[1760]]: Dont a ra [[George III|Jord III]] da vezañ roue Breizh-Veur.
* [[1762]]-[[1796|96]]: Ren [[Katelin II|Katell Veur]] [[Rusia]].
* [[1763]]-[[1766|66]]: [[Emsavadeg Pontiac]] e Norzhamerika
* [[1766]]-[[1799|99]]: [[Roll ar brezelioù saoz-ha-mysore|Brezelioù saoz-ha-mysore]]
* [[1767]]: Aloubet [[rouantelezh Ayutthaya]] gant an [[Tierniezh Konbaung|Vurmaned]].
* [[1768]]: Aloubet [[Nepal]] gant [[Gurkha]].
* [[1768]]-[[1774]]: [[Brezel turk-ha-rusian (1768-1774)|Brezel turk-ha-rusian]]
* [[1769]]: Diazezeañ a ra ar [[Misionerezh|visionerien]] [[Spagn]]ol ar c’hentañ eus an 21 [[Misionoù spagnol Kalifornia|mision]] e [[Kalifornia]].
* [[1772]]-[[1795|95]]: [[Dispennadurioù Polonia|Polonia]] dispennet; fin zo d'an unaniezh genwerzhel etre Polonia ha [[Lituania]]. Diverket Polonia eus ar gartenn evit 123 bloaz.
* [[1775]]-[[1782|82]]: [[Brezel Saoz-ha-Maratha 1añ|Brezel Saoz-ha-Maratha 1{{añ}}]]
* [[1775]]-[[1783|83]]: [[Brezel dieubidigezh ar Stadoù Unanet]]
* [[1779]]-[[1879]]: [[Brezelioù Cape Frontier]] etre Breizh-Veur, an drevadennerien [[Boer]] hag ar [[Xhosa]]ed e [[Suafrika]]
* [[1785]]-[[1795|95]]: [[Brezel indianed ar gwalarn]] etre ar [[Stadoù-Unanet]] ha [[Pobloù engenidik er Stadoù-Unanet|pobloù engenidik Amerika]]
* [[1787]]: Krouet [[Freetown]] (e [[Sierra Leone]] hiziv an deiz) gant sklaved dieubet eus [[Londrez]].
* [[1788]]: Kentañ trevadenn europat en [[Aostralia]] e [[Sydney]].
* [[1789]]: [[George Washington]] dilennet da [[Prezidant ar Stadoù-Unanet|brezidant ar Stadoù-Unanet]].
* [[1789]]-[[1799|99]]: [[Dispac'h gall]]
* [[1791]]-[[1804]]: [[Dispac'h Haiti]]
* [[1792]]-[[1815]]: Kregiñ a ra ar [[Brezel gall bras]] gant [[Brezelioù an dispac'h gall]] a gaso da [[Brezelioù Napoléon Bonaparte|vrezelioù Napoléon Bonaparte]].
* [[1792]]: Krouet [[Eskemmdi New York|kuzul eskemmdi New York]].
* [[1793]]: [[Akta enep ar sklaverezh|Berzet ar sklaverezh e]] [[Norzhkanada]] 
* [[1795]]: Dre [[Feur-emglev Pinckney]] etre ar [[Stadoù-Unanet]] ha [[Spagn]] e teu SUA da vezañ perc’henn war [[Tiriad ar Mississippi]].
* [[1796]]: Argaset [[Izelvroiz|Nederlandiz]] eus [[Ceylan]] ([[Sri Lanka)]] hiziv) gant Breizhveuriz.
* [[1796]]: Nac’hañ a ra [[George Washington]] mont war ar renk evit un trede respet diouzh renk evel [[Prezidant ar Stadoù-Unanet]]; dont a ra evel-se da vezañ al lusker [[Dispac'h|dispac’hel]] kentañ en istor o tilezel ar galloud a galon laouen.
* [[1796]]-[[1804]]: [[Emsavadeg al lotus gwenn]] e [[Sina]].
* [[1798]]: [[Emsavadeg Iwerzhon 1798|Emsavadeg Iwerzhoniz]] a-enep da gabestr Breizh-Veur.
* [[1798]]-[[1800]]: Koulz lavaret brezel etre ar [[Stadoù-Unanet]] ha [[Frañs]].
* [[1799]]: Dre un [[taol-Stad]] e teu [[Napoléon Bonaparte]] da vezañ [[Diktador|diktator]] [[Frañs]].
* [[1799]]: Freuzet eo [[kompanunezh nederlandat reter india]].

== Tud dibar ==
* [[Anna Breizh-Veur|Rouanez Anna]] (Monarkez Vreizh-Veur)
* [[Benedict Arnold]], bet sellet outañ evit un [[treitour]] gant kalz a dud eus an daou du ([[Stadoù-Unanet]] ha [[Breizh-Veur]]) e-pad [[brezel dispac'h Amerika]].
* [[Teofil Malo Corret an Tour d'Auvergne]]: ([[Yezhoniezh|yezhoniour]] hag ofiser breton)
* [[Johann Sebastian Bach]] (sonaozer)
* [[Napoleon|Napoleon Bonaparte]] (jeneral, diktador ha [[Koñsul kentañ]] [[Frañs]])
* [[Edmund Burke]] (den a Stad breizhveuriat ha prederour, harper dispac’h Amerika)
* [[Katell II Rusia|Katell Veur]] (Tsaritsa Rusia)
* [[James Cook]] (merdeer breizhveuriat)
* [[Denis Diderot]] (skrivagner ha prederour gall)
* [[Leonhard Euler]] (jedoniour)
* [[Benjamin Franklin]] (dispac’hour amerikan, kavadenner, mouller ha kannad)
* [[Frederik II Prusia|Frederik Veur]] (Monark Prusia)
* [[Thomas Gainsborough]] (livour)
* [[Jord III ar Rouantelezh Unanet|Roue Jord III]] (monark breizhveuriat)
* [[Johann Wolfgang von Goethe]] (skrivagner alaman)
* [[Thomas Gray]] (skrivagner alaman)
* [[Alexander Hamilton]] (dispac’hour amerikan, alvokad ha den a Stad)
* [[William Hogarth]] (livour hag engraver)
* [[David Hume]] (prederour)
* [[Thomas Jefferson]] (dispac’hour amerikan, prederour ha den a Stad)
* [[Samuel Johnson]] (skrivagner breizhveuriat)
* [[Immanuel Kant]] (prederour)
* [[Loeiz XIV a Vro-C'hall]] (monark)
* [[James Madison]] (dispac’hour amerikan, skrivagnet ha den a Stad)
* [[Marie Antoinette]] (Rouanez c’hall hag arouez fulor an enepdispac’hourien)
* [[Michikinikwa]] (Penn ar [[meuriad Miami]] ha brezelour)
* [[Wolfgang Amadeus Mozart]] (sonaozer)
* [[Thomas Paine]] (kefredour breizhveuriat ha prederour, harper an dispac’h amerikan)
* [[Sir Joshua Reynolds]] (livour)
* [[Maximilien Robespierre]] ([[Dispac'h gall|dispac'hour gall]] ha diktator gwadek)
* [[Gregor Rostrenenn]] (den a Iliz ha [[Geriadurouriezh|geriadurour breton]])
* [[Jean-Jacques Rousseau]] (skrivagner ha prederour gall)
* [[Friedrich Schiller]] (skrivagner alaman)
* [[Sir John Small]] (cricketer Hambledon; ar skoer meur kentañ)
* [[Adam Smith]] (armerzhour skosat ha prederour)
* [[Laurence Sterne]] (skrivagner breizhveuriat)
* [[Edward "Lumpy" Stevens]] (cricketer Surrey; ar banner bolotenn meur kentañ)
* [[Jonathan Swift]] (skrivagner breizhveuriat)
* [[Tecumseh]] (dispac’hour)
* [[George Washington]] (jeneral dispac’hour amerikan ha kentañ prezidant)
* [[Voltaire]] (skrivagner ha prederour gall)

Gwelet ivez [[Tadoù diazezer Stadoù-Unanet Amerika]]

== Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù ==

[[Deiziataer ijinadennoù Mab-den#XVIIIvet kantved|Roll ijinadennoù an {{XVIIIvet}} kantved]]

* Ar [[Kelc'hgeriadur|c'helc'hgeriadur]] gant ar [[Kelc'hgeriadurourien|gelc'hgeriadurourien]]
* An [[Istor ar preder armerzhel|Armerzhouriezh]] gant [[Adam Smith]]
* [[Maen Rosetta]] dizoloet gant bagadoù [[Napoléon Bonaparte]] en [[Egipt]]
* [[Vitus Bering]] a zizolo [[Alaska]].
* Kartennaouet bevennoù ar [[meurvor habask]] gant [[James Cook]] ha dizoloet kalz a [[Inizi ar meurvor habask|Inizi er meurvor habask]].
* [[Wahhabiegezh]] gant [[Muhammad ibn Abd al Wahhab]]

[[Rummad:XVIIIvet kantved]]
[[Rummad:Kantvedoù|18]]