Sophie von La Roche

Eus Wikipedia
Sophie von La Roche
Kentañ skeudenn he levr Fanny und Julia e 1801.
Marie Sophie von La Roche, poltredet gant Georg Oswald May, 1778

Sophie Guterman von Gutershofen, pe Sophie La Roche pe Sophie von La Roche (1730-1807) a oa ur skrivagnerez alaman.

Mamm-gozh e oa da Glemens ha Bettina Brentano, ha serc'h da Christoph Martin Wieland.

He brudetañ oberenn eo Geschichte des Fräuleins von Sternheim, Istor Dimezell Sternheim.

He buhez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Sophie von La Roche[1] a oa ganet en Kaufbeuren, en Alamagn. Kentañ bugel Georg Friedrich Gutermann, medisin, hage wreg, Regina Barbara. Gutermann a oa genidik eus Biberach. Sophie a dremenas he bugaleaj en Augsburg dreist-holl, savet e voe e-barzh ur gristeniezh deol. Alies ez ae da v-Biberach hag enoe reas anaoudegezh gant Christoph Martin Wieland, ha kaoz a zimeziñ a voe.

Dimeziñ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

En 1753 avat, e timezas da Georg von La Roche— sebezet e voe Wieland, pa glevas ar c'heloù e Suis, ma edo neuze.

Georg von La Roche a oa ur mab bastard d'ar c'hont Friedrich von Stadion-Warthausen ha d'un dañserez, Catharina La Roche. Stadion-Warthausen a reas war-dro sevel ha skoliata ar paotr a oa da vezañ sekretour.

Bugale[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Eizh bugel o doe Georg ha Sophie, pemp a vevas pelloc'h eget o bugaleaj :Maximiliane (1756–1793), Fritz (* 1757), Luise (*1759), Carl (1766–1839) and Franz Wilhelm (1768–1791).

Etre 1761 ha 1768 edo Sophie La Roche e Warthausen, kastell he zad-kaer, e-kichen Biberach, evel dimezell a enor, hag eno e wele Wieland bep an amzer. Ul levraoueg vras a oa er c'hastell, enni 1 440 levrenn, ha 550 oberenn, a zo bremañ e Bohemia e kastell Kozel, e-tal Pilsen. Sevel a rae lizheroù e galleg al lez, ha mont aliezik da-heul ar c'hont d'an domani en devoa war ar maez, e Bönnigheim. Ar c'hont a anvas e vab, pried Sophie, da verour e zomani e Bönningheim. Sophie a heulias he fried betek eno e 1770, hag eno eo, war ali ur mignon beleg, ec'h echuas ar romant he devoa boulc'het e Warthausen, Geschichte des Fräuleins von Sternheim. [Istory an Dimezell von Sternheim]. Embannet e voe ar romant gant Wieland en 1771.

Eno e chomas Georg von La Roche da ober war-dro damani kont Stadion-Warthausen betek 1771. Neuze e voe anvet da guzulier Arc'heskob Trier. Neuze ec'h eas an tiegezh da Ehrenbreitstein. Saloñs a zalc'he Sophie er gêr e Koblenz, ha Goethe a ra meneg anezhañ en Dichtung und Wahrheit. E-rouez ar bleustrerien e oa Basedow, Wilhelm Heinse, ar vreudeur Jacobi ha Lavater. Mignonez e oa Sophie da Johann Heinrich Jung hag en he zi eo e reas anaoudegezh gant e zanvez-pried, Maria Salome von Saint George.

En 1753 e timezas da Georg Michael Frank von La Roche. Bevañ a rae gantañ e leti Stadion, ti he zad-kaer Anton Heinrich Friedrich von Stadion, ministr eus Priñselezh Mainz.


Oberennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Geschichte des Fräuleins von Sternheim. Von einer Freundin derselben aus Original-Papieren und andern zuverläßigen Quellen gezogen. Hrsg. v. Christoph Martin Wieland. 2 Bände. Weidmanns Erben und Reich, Leipzig 1771 (München 2007, dtv, ISBN 978-3423-13530-6,Originalausgabe)
  • Der Eigensinn der Liebe und Freundschaft, eine Englische Erzählung, nebst einer kleinen deutschen Liebesgeschichte, aus dem Französischen. Orell, Geßner, Füßli, Zürich 1772
  • Rosaliens Briefe an ihre Freundin Mariane von St**. 3 Bände. Richter, Altenburg 1780–1781
  • Pomona für Teutschlands Töchter. Enderes, Speyer 1783-1784
  • Briefe an Lina, ein Buch für junge Frauenzimmer, die ihr Herz und ihren Verstand bilden wollen. Band 1. Lina als Mädchen. Weiß und Brede, Mannheim 1785; Gräff, Leipzig 1788
  • Neuere moralische Erzählungen. Richter, Altenburg 1786
  • Tagebuch einer Reise durch die Schweiz Richter, Altenburg 1787
  • Journal einer Reise durch Frankreich. Richter, Altenburg 1787
  • Tagebuch einer Reise durch Holland und England. Weiß und Brede, Offenbach 1788. Deizlevr.
  • Geschichte von Miß Lony und Der schöne Bund. C. W. Ettinger, Gotha 1789
  • Briefe über Mannheim. Orell, Geßner, Füßli, Zürich 1791
  • Lebensbeschreibung von Friderika Baldinger, von ihr selbst verfaßt. Hrsg. und mit einer Vorrede begleitet von Sophie Wittwe von La Roche. Carl Ludwig Brede, Offenbach 1791
  • Rosalie und Cleberg auf dem Lande. Weiß und Brede, Offenbach 1791
  • Erinnerungen aus meiner dritten Schweizerreise. Weiß und Brede, Offenbach 1793
  • Briefe an Lina als Mutter. 2 Bände. Gräff, Leipzig 1795-1797
  • Schönes Bild der Resignation, eine Erzählung. Gräff, Leipzig 1796
  • Erscheinungen am See Oneida, mit Kupfern. 3 Bände. Gräff, Leipzig 1798
  • Mein Schreibetisch. 2 Bände. Gräff, Leipzig 1799
  • Reise vom Offenbach nach Weimar und Schönebeck im Jahr 1799. Gräff, Leipzig 1800 (auch als Schattenrisse abgeschiedener Stunden in Offenbach, Weimar und Schönebeck in Jahre 1799)
  • Fanny und Julia, oder die Freundinnen. Gräff, Leipzig 1801
  • Liebe-Hütten. 2 Bände. Gräff, Leipzig 1804
  • Herbsttage. Gräff, Leipzig 1805
  • Melusinens Sommerabende. Hrsg. von Christoph Martin Wieland. Societäts-Buch- und Kunsthandlung, Halle 1806 (Digitalisat)
  1. En 1775 e voe noplaet he fried, Georg von La Roche. Alese eteu ar ger "von". Sophie La Roche a vez lavaret ken aes all.