Lizherennegoù jorjiek
Meur a lizherenneg a zo bet implijet evit skrivañ ar jorjieg abaoe m'eur krog d'e skrivañ (gwelet pelloc'h). Hiziv an deiz e vez implijet an doare skrivañ anvet Mc'hedrouli (მხედრული, "skritur milourel").
Implijet e vez al lizherenneg jorjiek a-vremañ (mc'hedrouli) da skrivañ ar jorjieg dreist-holl, met ivez un nebeud yezhoù kaokazek all.
Teir lizherenn ha tregont a zo el lizherenneg a vez implijet hiziv an deiz evit skrivañ ar jorjieg a-vremañ. Lizherennoù all a zo bet implijet gwechall ivez (diskwelet e mouk en daolenn a-is):
| Lizherennoù Mc'hedrouli | |||||||||||||
| ა | ბ | გ | დ | ე | ვ | ზ | ჱ | თ | ი | კ | ლ | მ | ნ |
| ჲ | ო | პ | ჟ | რ | ს | ტ | ჳ | უ | ფ | ქ | ღ | ყ | შ |
| ჩ | ც | ძ | წ | ჭ | ხ | ჴ | ჯ | ჰ | ჵ | ჶ | ჷ | ჸ | |
Ne ra diforc'h ebet etre al lizherennoù bras hag ar re vihan. Klasket zo bet, koulskoude, implijout un doare skritur koshoc'h anvet asomtavrouli da dalvezout da lizherennoù bras:
| Lizherennoù bras asomtavrouli | |||||||||||||
| Ⴀ | Ⴁ | Ⴂ | Ⴃ | Ⴄ | Ⴅ | Ⴆ | Ⴡ | Ⴇ | Ⴈ | Ⴉ | Ⴊ | Ⴋ | Ⴌ |
| Ⴢ | Ⴍ | Ⴎ | Ⴏ | Ⴐ | Ⴑ | Ⴒ | Ⴣ | Ⴓ | Ⴔ | Ⴕ | Ⴖ | Ⴗ | Ⴘ |
| Ⴙ | Ⴚ | Ⴛ | Ⴜ | Ⴝ | Ⴞ | Ⴤ | Ⴟ | Ⴠ | Ⴥ | ||||
Istor al lizherenneg(où)
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Ijinet e oa bet doare-skrivañ koshañ anvet Asomtavrouli ("lizherennoù bras", gwelet a-us) pe Mrgvlovani "skritur ront" e 412 a-raok Jezuz gant beleion jorjieg Matra (perseg Mithra), bet cheñchet un tammig gant ar roue Parnavaz I ag Iberia e 284 aJ.
Deuet e oa war wel un doare-skrivañ all en IXvet kantved anvet Nousc'huri ("lizherennoù bihan") pe kutc'hovani ("karezennek"). Implijet e veze an asomtavrouli hag an nousc'houri, anvet a-stroll c'houtsouri (ხუცური, pe "skritur an iliz"), evit sevel skridoù relijiel ma talveze al lizherennoù asomtavrouli da lizherennoù bras.
Deuet eo war wel al lizherenneg a vez implijet hiziv anvet Mc'hedruli (მხედრული, "skritur milourel") evit ar wech kentañ en XIvet kantved. Implijet e veze betek ar XVIIvet kantved evit sevel skridoù na dennent ket d'an iliz, met war-lerc'h e veze implijet al lizherennoù-se evit an holl skridoù, relijiel pe get.
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Omniglot Lec'hienn diwar-benn an doareoù-skrivañ e saozneg (Asomtavrouli ha Nousc'ha-c'houcouri)
- Omniglot (Mc'hedruli)