Pietro Aretino : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet

Inline

Stumm eus an 2 Gen 2022 da 17:03

Pietro Aretino (20 a viz Ebrel 1492 – 21 a viz Here, 1556) a oa ur barzh italian, skriver pezhioù-c'hoari ha flemmskridoù, hag en doe levezon bras meurbet war an arz hag ar politikerezh hag a ijinas ar bornografiezh lennegel. ^[1]

E vuhez

Ganet en Arezzo en noz entre an 19 hag an 20 a viz Ebrel 1492, mab e oa d'ur botaouer-lêr anvet Luca (marteze Del Tura e anv-tiegezh) hag ur c'hast prostituta, Margherita dei Bonci, lesanvet Tita, a veze ivez patrom e ti al livourien ha kizellerien. Dont a ra e anv Aretino eus hini e barrez c'henidik (Aretino, "eus Arezzo" en italianeg).

N'eo ket deskadurezh vras en doe en Arezzo, ha harluet e voe. Chom a reas e Perugia e-pad un dek vloaz bennak a-raok mont da Roma. Eno e voe gwarezet gant Agostino Chigi, un arc'hantour bras a oa gwarezour Raffaello. Pa varvas Hannon, un olifant a oa d'ar pab Leon X, e 1514, e skrivas Aretino ur flemmskrid anvet "Youl Diwezhañ ha Testamant an Olifant Hanno." Er skrid-se e rae goap ouzh tud veur kêr Roma, politikerien ha tud a iliz, hag ouzh ar pab zoken. Berzh a reas, ha brudet e voe Aretino evel paotr ar flemmskridoù ha lesanvet e voe ...

La cortigiana zo un drevezaden eus Il Cortegiano, gant Baldassare Castiglione; E-barzh eo kontet troioù un denjentil a Siena a ya da Roma da vout kardinal. Ur serc'h a garfe kaout ivez met sevel a ra karantez ennaén ouzh ur plac'h en he frenestr. Mignon e oa d'al livour Tizian, a reas tri foltred anezhañ. Mervel a reas, a lavarer, diwar tagañ o c'hoarzhin."^[2]

Notennoù

↑ Da skouer e La Cazzaria (" Levr ar C'halc'h"), Skol ar Gasterezh, Ar Ragionamenti: buhezioù al leanezed, buhezioù ar gwragez, buhezioù ar c'hourtizanezed hag an Dialoghi.
↑ Waterfield, Gordon, ed. First Footsteps in East Africa, (New York: Praeger Publishers, 1966) pg. 59 footnote.

E oberennoù

en italianeg

Sonetti lussuriosi.
Dubbi amorosi
Lettere
Ragionamenti.
Orlandino

-evit ar c'hoariva:

Fraza
La cortigiana
Il marescalco
La talanta
Lo ipocrito
Il filosofo
Orazia (reuzc'hoari)

troet e galleg

Lettres, troet gant André Chastel ha Nadine Blamoutier, Scala, 1988
Ragionamenti, troet gant Giovanni Aquilecchia ha Paul Larivaille, Les Belles Lettres, div levrenn, 1998, (ISBN 2-251-73001-1) (ISBN 2-251-73001-6)
Sonnets luxurieux, tresadennoù gant Giulio Romano, troet gant Paul Larivaille hag Alcide Bonneau, Payot, 1996
Div varzhoneg eus Sonetti lussuriosi Aretino lakaet e galleg gant Apollinaire
(en) Buhez

Dihelloù

e galleg

Bertrand Levergeois, L’Arétin ou l’insolence du plaisir, Paris, Fayard, 1999

e saozneg

Cleugh, James, 1965. The Divine Aretino (Pietro of Arezzo, 1492-1556, A Biography
Hutton, Edward, 1922. Pietro Aretino: The scourge of princes.
Robert Greene, The 48 Laws of Power, Viking Penguin, 1998, ISBN 0-14-028019-7
Norton, Rictor (ed.) My Dear Boy: Gay Love Letters through the Centuries. Leyland Publications, San Francisco. 1998

Liammoù diavaez

Commons

Muioc'h a restroù diwar-benn

Pietro Aretino

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Encyclopedia Britannica
Buhez Pietro Aretino, berr ha berr
Ur poltred all gant Tizian en Dastumad Frick
Jakob Burckhardt's severe assessment of Pietro Aretino in Civilization of the Renaissance in Italy, 18
Sixteen Postures illustrations by Agostino Carracci, late 16th century

[1] Da skouer e La Cazzaria (" Levr ar C'halc'h"), Skol ar Gasterezh, Ar Ragionamenti: buhezioù al leanezed, buhezioù ar gwragez, buhezioù ar c'hourtizanezed hag an Dialoghi.

[2] Waterfield, Gordon, ed. First Footsteps in East Africa, (New York: Praeger Publishers, 1966) pg. 59 footnote.

[1]

[2]

@@ Linenn 1: / Linenn 1: @@
-[[Image:Pietro Aretino, por Tiziano.jpg|thumb|right|''Pietro Aretino'', e boltred kentañ gant  [[Tizian]]]]
+[[Image:Pietro Aretino, por Tiziano.jpg|thumb|right|''Pietro Aretino'', e boltred kentañ gant [[Tizian]]]]
 '''Pietro Aretino''' ([[20 a viz Ebrel]] [[1492]] – [[21 a viz Here]], [[1556]]) a oa ur barzh italian, skriver pezhioù-c'hoari ha flemmskridoù, hag en doe levezon bras meurbet war an arz hag ar politikerezh hag a ijinas ar bornografiezh lennegel. <ref>Da skouer e ''La Cazzaria'' (" Levr ar C'halc'h"), '' Skol ar Gasterezh'', ''Ar Ragionamenti: buhezioù al leanezed, buhezioù ar gwragez, buhezioù ar c'hourtizanezed '' hag an ''Dialoghi''.</ref>
 == E vuhez ==
-Ganet en [[Arezzo]]  en noz entre an 19 hag an  20 a viz Ebrel 1492, mab e oa d'ur botaouer-lêr anvet Luca (marteze Del Tura e anv-tiegezh) hag ur c'hast prostituta, Margherita dei Bonci, lesanvet Tita, a veze ivez patrom e ti al livourien ha kizellerien. Dont a ra e anv Aretino eus hini e barrez c'henidik (''Aretino'', "eus Arezzo" en italianeg).
+Ganet en [[Arezzo]] en noz entre an 19 hag an  20 a viz Ebrel 1492, mab e oa d'ur botaouer-lêr anvet Luca (marteze Del Tura e anv-tiegezh) hag ur c'hast prostituta, Margherita dei Bonci, lesanvet Tita, a veze ivez patrom e ti al livourien ha kizellerien. Dont a ra e anv Aretino eus hini e barrez c'henidik (''Aretino'', "eus Arezzo" en italianeg).
-N'eo ket deskadurezh vras en doe en Arezzo, ha harluet e voe. Chom a reas e  [[Perugia]] e-pad un dek vloaz bennak a-raok mont da [[Roma]]. Eno e voe gwarezet gant [[Agostino Chigi]], un arc'hantour bras a oa gwarezour [[Raffaello]]. Pa varvas [[Hannon an olifant|Hannon]], un olifant a oa d'ar pab [[Leon X]], e  [[1514]], e skrivas Aretino ur flemmskrid anvet "Youl Diwezhañ ha Testamant an Olifant Hanno." Er skrid-se e rae goap ouzh tud veur kêr Roma, politikerien ha tud a iliz, hag ouzh ar pab zoken. Berzh a reas, ha brudet e voe Aretino evel paotr ar flemmskridoù ha lesanvet e voe ...
+N'eo ket deskadurezh vras en doe en Arezzo, ha harluet e voe. Chom a reas e [[Perugia]] e-pad un dek vloaz bennak a-raok mont da [[Roma]]. Eno e voe gwarezet gant [[Agostino Chigi]], un arc'hantour bras a oa gwarezour [[Raffaello]]. Pa varvas [[Hannon an olifant|Hannon]], un olifant a oa d'ar pab [[Leon X]], e [[1514]], e skrivas Aretino ur flemmskrid anvet "Youl Diwezhañ ha Testamant an Olifant Hanno." Er skrid-se e rae goap ouzh tud veur kêr Roma, politikerien ha tud a iliz, hag ouzh ar pab zoken. Berzh a reas, ha brudet e voe Aretino evel paotr ar flemmskridoù ha lesanvet e voe ...
 <!--Born out of wedlock in  ... There the rich banker and patron of took him under his wing.
@@ Linenn 25: / Linenn 25: @@
 -->
-''La cortigiana'' zo un drevezaden eus ''[[Il Cortegiano]]'', gant [[Baldassare Castiglione]]; E-barzh eo kontet troioù un denjentil a Siena a ya da Roma da vout [[kardinal]].  Ur serc'h a garfe kaout ivez met sevel a ra karantez ennaén ouzh ur plac'h en he frenestr.
+''La cortigiana'' zo un drevezaden eus ''[[Il Cortegiano]]'', gant [[Baldassare Castiglione]]; E-barzh eo kontet troioù un denjentil a Siena a ya da Roma da vout [[kardinal]]. Ur serc'h a garfe kaout ivez met sevel a ra karantez ennaén ouzh ur plac'h en he frenestr.
 <!--, he realizes that only as a courtier would he be able to win her.  In mockery of Castiglione's advice on how to become the perfect courtier, a charlatan proceeds to teach Messer Maco how to behave as a courtier: he must learn how to deceive and flatter, and sit hours in front of the mirror.
@@ Linenn 70: / Linenn 70: @@
 *Hutton, Edward, 1922. ''Pietro Aretino: The scourge of princes''.
 *Robert Greene, ''The 48 Laws of Power'', Viking Penguin, 1998, ISBN 0-14-028019-7
-*[[Rictor Norton|Norton, Rictor]] (ed.) ''My Dear Boy: Gay Love Letters through the Centuries''.  Leyland Publications, San Francisco. 1998
+*[[Rictor Norton|Norton, Rictor]] (ed.) ''My Dear Boy: Gay Love Letters through the Centuries''. Leyland Publications, San Francisco. 1998
 == Liammoù diavaez ==