Delarivier Manley
Delarivier (skrivet ivez Delariviere, Delarivière pe de la Rivière) Manley (1663 pe war-dro 1670 – 1724) a oa ur skrivagnerez saoz ha flemmskrivagnerez politikel. (Diwezhatoc'h e voe skrivet e oa anvet Mary, met sklaer eo hiriv e oa ur fazi; anv ur c'hoar dezhi e oa; ha hi a lavare Delarivier pe Delia anezhi hec'h-unan.) Skrivañ a reas romantoù karantez ha flemmskridoù. Gant Aphra Behn ha Eliza Haywood e vez kontet e-touez "The fair triumvirate of wit", un anvadur deuet war-lerc'h o amzer.
He buhez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]An darn vrasañ eus pezh a ouzer anezhi a gaver e Delia's story en he levr New Atalantis (1709)[1] hag en Adventures of Rivella a voe embannet ganti evel buhezskrid oberour an Atalantis, e ti Edmund Curll en 1714[2]. Curll a lakaas munudoù ouzhpenn en 1725 en adembannadur dalif kentañ hanter faltaziet ha damarvarus[3].
Ganet e oa, a greder, e Jerzenez. C'hwec'h bugel o doa he zud, hi e oa an trede. He zad, Sir Roger Manley, a oa un ofiser, eus kostezenn ar roueelourien, hag un istorour. He mamm a oa genidik eus an Izelvroioù spagnol, a varvas pa oa yaouankik Delarivier. War a seblant ez ae gant he c'hoar Cornelia da-heul o zad, pa veze anvet tu pe du. Eñ ne rae ket war o zro nemeur.
Pa varvas o zad en 1687 o devoe ar merc'hed pep a 200 £ hag un darn eus pezh a chome eus an douaroù, aet da fall gant ar brezel diabarzh[4]. Lakaet e voent dindan mererezh o c'henderv, John Manley (1654–1713), kannad Tory Bossiney en Kerne-veur etre 1701 ha 1708 hag etre 1710 ha 1713[5].
John Manley a zimezas da Delarivier, pa oa dimezet dija d'ur benhêrez kerneveurat, hag a oa bev bepred, ha pa ouie-eñ e oa ur falseured. Ur mab o devoe en 1691, anvet John evel e dad. En miz Genver 1694 e kuitaas he gwaz da vont da chom da di Barbara Palmer, 1añ dugez Cleveland, a oa bet serc'h d'ar roue Charlez II Bro-Saoz.ne chomas eno nemet c'hwec'h miz, rak kaset e voe kuit gant an dugez war-zigarez he devoa graet un tamm lez d'he mab.
Etre 1694–1696 e veajas Manley dre Vro-Saoz, er mervent dreist-holl. Krediñ a c'haller e oa gwellaet an darempredoù etre he fried ha hi. En 1696 ec'h embannas un dastumad lizhiri, Letters written by Mrs Manley, hag e skrivas daou bezh-c'hoari : ur gomedienn anvet The Lost Lover, or, The Jealous Husband, skrivet en ur ober eizhtez ha c'hoariet e C'hoariva Drury Lane, met ne reas ket berzh. An eil a oa un drajedienn anvet The Royal Mischief, c'hoariet e Lisle's Tennis Court gant Betterton, hag a voe degemeret madik.
Oberennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Letters written by Mrs Manley (1696)
- The Lost Lover or The Jealous Husband (1696), komedienn
- The Royal Mischief (1696), trajedienn
- Almyna, or the Arabian Vow (1707), trajedienn
- The New Atalantis|Secret Memoirs and Manners of Several Persons of Quality of Both Sexes, from the new Atlantis, an island in the Mediterranean (1709), flemmskrid
- Memoirs of Europe towards the Close of the Eighth Century. Written by Eginardus (1710)
- The Adventures of Rivella, or the History of the Author of The New Atalantis (1714)
- Lucius, the First Christian King of Britain (1717)
- Delarivier Manley revising William Painter: The Power of Love in Seven Novels (London: J. Barber/ J. Morphew, 1720).
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Paul Bunyan Anderson, "Delariviere Manley's Prose Fiction", Philological Quarterley, 13 (1934), p. 168-88.
- Paul Bunyan Anderson, "Mistress Delarivière Manley's Biography", Modern Philology, 33 (1936), p. 261-78.
- Gwendolyn Needham, "Mary de la Rivière Manley, Tory Defender", Huntington Library Quarterley, 12 (1948/49), p. 255-89.
- Gwendolyn Needham, "Mrs Manley. An Eighteenth-Century Wife of Bath", Huntington Library Quarterley, 14 (1950/51), p. 259-85.
- Patricia Köster, "Delariviere Manley and the DNB. A Cautionary Tale about Following Black Sheep with a Challenge to Cataloguers", Eighteenth-Century Live, 3 (1977), p. 106-11.
- Fidelis Morgan, A Woman of No Character. An Autobiography of Mrs. Manley (London, 1986).
- Rachel Carnell, A Political Biography of Delarivier Manley (London: Pickering & Chatto, 2008).
- Ruth Herman, The Business of a Woman: The Political Writings of Delarivier Manley (London: AUP, 2003).
- Rachel Carnell and Ruth Herman, The Selected Works of Delarivier Manley (London: Pickering and Chatto, 2005).
- Dale Spender in Mothers of the Novel (1986).
- Janet Todd, "Life after Sex: The Fictional Autobiography of Delarivier Manley", Women's Studies: An Interdisciplinary Journal, 15 (1988), p. 43-55.
- Janet Todd (ed.), "Manley, Delarivier." British Women Writers: A Critical Reference Guide. London: Routledge, 1989. 436-440.
- Rosalind Ballaster, "Introduction" to: Manley, Delariviere, New Atalantis, ed. R. Ballaster (London, 1992), p.v-xxi.
- Ros Ballaster, 'Delarivier Manley (c. 1663-1724)' at www.chawton.org
- Catharine Gallagher, "Political Crimes and Fictional Alibis. The Case of Delarivier Manley", Eighteenth Century Studies, 23 (1990), p. 502-21.
- Olaf Simons, Marteaus Europa oder Der Roman, bevor er Literatur wurde (Amsterdam/ Atlanta: Rodopi, 2001), p. 173-179, 218-246.
- J. Alan Downie, "What if Delarivier Manley Did Not Write The Secret History of Queen Zarah?", The Library (2004) 5(3):247-264 [1].
- Ros Ballaster, ‘Manley, Delarivier (c.1670–1724)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
Notennoù ha daveennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ Delarivier Manley, Secret Memoirs and Manners of Several Persons of Quality, of Both Sexes. From the New Atalantis vol. 2 (London: J. Morphew,, 1709), p.181 ff.
- ↑ Accessible à http://www.pierre-marteau.com.
- ↑ Gwelout http://pierre-marteau.com.
- ↑ David Erskine Baker, Biographia Dramatica, Longman, Londres, 1812, 3 vol., Vol I part II, pg 482
- ↑ Sidney Lee, Dictionary of National Biography, Malthus to Mason, vol 36, Macmillan & Co, New York, 1893, 447 pajenn, pg 36