Cara sucia (tango)
«Cara sucia», anvet da gentañ «Concha sucia», zo un tango lakaet war gont ar soner arc'hantinat Casimiro Alcorta, anavezet evel el Negro Casimiro, violinour afrikan-arc'hantinat marvet en dienez hag en ankounac'h, hag a vez meneget evel tad an tango. Hennezh eo an tango koshañ eus ar re vrudet, dianav o saver. Abalamour d'ar c'homzoù pornografek anezhañ eo bet adanvet an tango-mañ diwezhatoc'h gant un toullad arzourien ha lakaet «Cara sucia» ha «La carterita». Komzoù nevez zo bet savet d'an ton, evit e lakaat dereatoc'h, gant F. Elpidio ha Juan Andrés Caruso. Kempennet e voe an ton gant Francisco Canaro ha brudet-bras e voe gant komzoù Caruso en 1917.
Komzoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Hervez an enklasker René Briand, en 1884, edo ar bioliner Casimiro Alcorta o seniñ an tango «Concha sucia» en davarn Politeama en Buenos Aires. Enni e lakaas tammoù eus un habanera dizanv anvet «Dame más», ma veze laret:
- Concha sucia, concha sucia, concha sucia, (krogenn lous)
- te has venido con la concha sin lavar, (deuet out hep gwalc'hiñ da grogenn)
- melenuda, melenuda, melenuda, (blevek)
- esa concha que tenés sin afeitar, (ar grogenn-se n'eo ket gwalc'het)
- esa concha tan sabrosa y picarona (ar grogenn-se ken saourus ha lamponez)
- que me tiene encajetado hasta el ojal. ( ...)
Amañ «concha» , krogenn, a zo evit kourzh. Gwall skoemp e veze anvioù ha komzoù an tangoioù kentañ. Hervez an eñvor tremenet dre gomz e oa awenet an tango-mañ gant ur c'h-cafisho, un houlier porteño (eus Buenos Aires) hag ur c'hask a oa dindan e lasoù, anvet Enriqueta.
Met krog e oa an tango da vezañ brudet ha skignet war pladennoù, ma voe adskrivet hag adanvet forzhig tangoioù evit o dereataat. Ouzhpenn-se , gant an diktatouriezhioù soudardel a gemeras penn ar vro adalek 1930, e voe savet normoù buhezegourel evit berzañ komzoù ha titloù dizoare. Ma troas «Concha sucia» en «Cara sucia».