Samaritaned

Ur strollad sokio-sevenadurel ha relijiel a bPalestina hag Israel eo ar Samaritaned (hebraeg: שומרונים, Shomronim; Hebraeg ar Samaritaned:שומרים, Shamerim; arabeg: سامريون). Ne vezont ket anavezet evel Yuzevien na gant an ortodoksiezh yuzev, na gant rabinat meur stad Israel hag a lavar ez eo "proselited diratozh" ha "diskennidi trevadennourien asirian" anezho - pezh ne seblant ket bezañ gwir. Hervez al lodenn vrasañ eus an istorourien ez int diskennidi poblañs israelitek ar vro. Koulskoude, pasporzhoù israelat a zo bet roet da gazimant an holl samaritaned e fin ar bloavezhioù 1990 - met re palestinat ivez.

E 2019 e konted 820 Samaritan o vevañ e Kiryat Luza e-kichen Nablous, Palestina hag e C'holon, Israel.

Relijion

Evit gouzout muioc'h diwar-benn relijion ar Samaritaned, sellit ouzh: Samaritanegezh.

Yezhoù

Dre vras, e vez komzet arabeg gant Samaritaned Nablous ha hebraeg gant re C'holon. Hebraeg ar Samaritaned, skrivet gant al lizherenneg samaritanek, a vez implijet evel yezh al liturgiezh gant an daou strollad. Betek an X^vet kantved e oa ar mehri pe aramaeg ar Samaritaned yezh pemdeziek ar feizidi samaritan.

Emdroadur ar boblañs samaritan

Tiegezh samaritan e 1905.

Niver a feizidi samaritan

• IV^e kantved – 1 200 000
• 529 - 200 000
• XII^vet kantved - 2000
• XVI^vet kantved – 200
• XVII^vet kantved – 140
• XVIII^vet kantved – 150
• XIX^vet kantved – 150
• 1908 – 155
• 1917 – 146
• 1920 – 150
• 2003 – 654
• 2013 – 756
• 2019 – 820

Roll ar veleien veur samaritan abaoe 1613

Eleazar ben Tsedaka, beleg veur samaritan abaoe 2004

Lignez Eleazar

• 1613-1624 Shelemiah ben Pinhas

Lignez Itamar

• 1624-1650 Tsedaka ben Tabia Ha'abta'ai
• 1650-1694 Yitzhaq ben Tsedaka
• 1694-1732 Abraham ben Yitzhaq
• 1732-1752 Tabia ben Yiszhaq ben Avraham
• 1752-1787 Levi ben Avraham
• 1787-1855 Shalma ben Tabia
• 1855-1874 Amram ben Shalma
• 1874-1916 Yaacov ben Aaharon ben Shalma
• 1916-1932 Yitzhaq ben Amram ben Shalma ben Tabia
• 1933-1943 Matzliach ben Phinhas ben Yitzhaq ben Shalma
• 1943-1961 Abrisha ben Phinhas ben Yitzhaq ben Shalma
• 1961-1980 Amram ben Yitzhaq ben Amram ben Shalma
• 1980-1982 Asher ben Matzliach ben Phinhas
• 1982-1984 Phinhas ben Matzliach ben Phinhas
• 1984-1987 Yaacov ben Ezzi ben Yaacov ben Aaharon
• 1987-1998 Yosseph ben Ab-Hisda ben Yaacov ben Aaharon
• 1998- 2001 Levi ben Abisha ben Phinhas ben Yitzhaq
• 2001- 2004 Shalom ben Amram ben Yitzhaq (Saum Is'haq al-Samiri)
• abaoe 2004 Eleazar ben Tsedaka (Abdel Moein Sadaka, 131vet beleg veur)

Gwelet ivez

• Samaritanegezh
• Hebraeg ar Samaritaned
• Aramaeg ar Samaritaned
• Lizherenneg samaritanek

Liammoù diavaez

• Lec'hienn Samaritaned C'holon (e saozneg ha hebraeg).
• The Samaritan Update.

 יהדות • Yuzevegezh