Gwelet an tarzh evit Stockholm

[[Restr:Stockholm (xndr).jpg|thumb|280px|Ar gêr gozh]]
'''Stockholm''' eo kêr-benn Rouantelezh [[Sveden]] hag ar gêr vrasañ en holl vroioù [[Skandinavia]]. En em astenn a ra ar gêr-benn hag ar c’hêrioù tro-war-dro etre al lenn [[Mälaren]] hag ar [[Mor Baltel]], ha tremen ur milion a dud a zo o chom eno. Kêr Stockholm a zo bet savet war meur a enezenn, ha war an hini vrasañ anezho emañ ar gêr gozh, anvet ''Gamla Stan''. Brudet eo an ti-kêr dre ar bed, dre m’eo eno e vez deroet ar [[priz Nobel|prizioù Nobel]].

E kumun Stockholm ent strizh (''Stockholms Kommun'') ez eus 829 417 annezad (e dibenn 2009), en takad kêrel a-bezh ez eus 1 252 020. Met alies, pa reer anv eus Stockholm, e komzer diwar-benn [[kontelezh Stockholm]], a zo enni 2 019 182 a annezidi.

E Stockholm emañ sez gouarnamant Sveden hag hini ar parlamant broadel (''Riksdag''). Eno ivez emañ palez penn ar vro, nemet ar roue a zo bremañ, [[Carl XVI Gustaf]], a zo o chom e-kichen Stockholm, en [[Ekerö]].

[[Restr:Stockholm in Sweden.gif|140px|right|Lec’hiadur Stockholm e Sveden]]
== Douaroniezh ==

Emañ Stokholm war an harzoù etre [[proviñs]]où [[Uppland]] ha [[Södermanland]], el lec’h ma kej dourioù al lenn [[Mälaren]] hag ar [[Mor Baltel]]. En deroù e oa Stockholm war enez Stadsholmen hepken, el lec’h m’emañ [[Gamla Stan]] (ar gêr gozh) bremañ, met tamm ha tamm eo kresket war an inizi all tro-dro, war-zu [[Norrmalm]], en hanternoz, [[Östermalm]], ha [[Södermalm]], er c’hreisteiz. En em astenn a ra ar gêr, hiziv, war 188 km<sup>2</sup>, war 14 enezenn, ha kavout a reer gwazhioù-dour e pep lec’h. Evit mont ha dont etre an holl garterioù ez eus 53 pont.

Dirak Stockholm en em led ivez un [[enezeg Stockholm|enezeg]] a zo enni miliadoù a enezennoù bras pe vihan ha ma plij da annezidi ar gêr-benn mont da ziskuizhañ e-pad an dibenn-sizhun.

Gant hentoù douar pe hentoù mor darempredet-stank eo liammet Stockholm ouzh kêrioù bras [[Skandinavia]] pe ar [[Mor Baltel]], evel [[Göteborg]], [[Kopenhagen]], [[Helsinki]], [[Turku]], [[Sant Petersbourg]], [[Tallin]] ha kêrioù all war arvorioù [[Alamagn]], [[Polonia]] hag ar [[broioù balt]]. Un aerborzh etrebroadel a zo en Arlanda, ha daou aerborzh bihanoc’h a zo e Skavsta ha Bromma.

== Istor ==
[[Restr:The Outskirts of Stockholm.jpg|thumb|250px|Stockholm gwelet eus an oabl.]]
Ar meneg kentañ a gaver eus kêr Stockholm a sav da [[1252]]. Ne oa anezhi, d’ar poent-se, nemet ar gêr gozh (Gamla Stan), savet war enez Stadsholmen, el lec’h ma oa ur c’hastell er c’hantved a-raok, savet d’en em zifenn ouzh tud [[Estonia]]. 
Darempredoù kenwerzh he doa Stockholm gant [[Lübeck]] ha gant kêrioù all tro-dro d’ar [[Mor Baltel]]. Kemer a ra perzh neuze er c’hevre kêrioù anvet [[Hansa]]. E-pad 300 vloaz e voe renet kêr gant daou vaer, ur Svedad hag un Alaman. E [[1350]] e c’houzañvas kêr gant ar [[Bosenn Zu|Vosenn Zu]]. 

E [[1397]] e krogas [[Unvaniezh Kalmar]] etre [[Sveden]] (gant [[Finland]]), [[Norvegia]] (gant [[Island]]) ha [[Danmark]] ; buan e voe graet e renkoù gant Danmark. Meur a emgann a voe e-pad ar {{XVvet kantved}} : e [[1471]] e voe gounezet [[Emgann Brunkeberg]] (e-kichen Stockholm en amzer-se hag e kêr bremañ), gant ''Sten Sture ar c'hozh'', a-enep roue Danmark, [[Christian Iañ (Danmark)|Christian Iañ]] ; gant ar roue [[Christian II (Danmark)|Christian II]] e voe lakaet ar pil hag al lazh dre gêr Stockholm e [[1520]], ha lakaet e voe fin evel-se da [[Unvaniezh Kalmar]].

E [[1521]], [[Gustav Iañ Vasa|Gustav Vasa]], roue nevez Sveden, a yeas e-barzh Stockholm ha kroget e voe neuze gant ur mare nevez en istor ar vro. Kreskiñ a reas kêr en tu-hont da enez Stadsholmen, war inizi Södermalm ha Norrmalm. E [[1600]] e oa enni un daou vil annezad bennak. E [[1634]] e teuas Stockholm da vezañ, ent ofisiel, [[kêr-benn]] nemeti Sveden ; diagent e oa [[Uppsala]] ar gêr-benn, hag e-pad pell e voe rannet ar c’hargoù etre an div gêr (sez Iliz Sveden a zo eno c’hoazh).

[[Restr:Riksdagen-fran-vattnet-2004-05-09.jpg|250px|thumb| Parlamant Sveden]]
Derc’hel a reas kêr da greskiñ da c’houde. En {{XVIIIvet kantved}} e voe savet palez ar roue hag an opera. En {{XIXvet kantved}} e voe kollet un tamm eus he galloud armerzhel gant Stockholm, evit mad [[Norrköping]] ha [[Göteborg]].

En {{XXvet kantved}}, ha dreist-holl etre [[1945]] ha [[1967]], e voe kempennet kreiz kêr gant e straedoù strizh hag e savadurioù kozh. Hiziv an deiz ez eo modern ha diorroet Stockholm : ur [[metro]] a voe savet er bloavezhioù 1950, e karter [[Kista]] eo bras pouez an teknologiezhioù nevez.

== Sevenadur ==
[[Restr:Drottningholm castle with fountain 2005-08-14.jpg|thumb|250px|Kastell Drottningholm.]] 
Ul lodenn vat eus pennlec’hioù sevenadurel Sveden en em gav e Stockholm, ar gêr-benn : c’hoarivaoù, mirdioù… Daou lec’hiad a zo enskrivet war roll [[glad ar bed]] gant an [[UNESCO]] :

* [[kastell Drottningholm]].
* bered [[Skogskyrkogården]].

[[Kêr-benn sevenadurel Europa]] e oa bet Stockholm e [[1998]].

== Gevellerezh ==
Stockholm a skoulm darempredoù diardoù gant kêrioù-penn all eus ar bed, re Norzheuropa da gentañ.

Ar re da heul eo ar c'hêrioù a lavar bezañ gevellet gant Stockholm:
* {{Albania}} : [[Tirana]]<ref>Twinning Cities: International Relations. Municipality of Tirana. www.tirana.gov.al. Retrieved on 2008-01-25.</ref>
* {{Ukraina}} : [[Kiev]]
* {{Kolombia}} : [[Cali]]
* {{Bosnia ha Herzegovina}} : [[Sarajevo]]
* {{Rusia}} : [[Sankt-Peterbourg]]

== Daveoù ==
{{Reflist}}

== Tud vrudet ==
An dud vrudet-mañ a zo genidik a Stockholm :

* [[Ingrid Bergman]] (1915-1982), aktourez
* [[Folke Bernadotte]] (1895-1948), diplomat
* [[Björn Borg]] (6 juni 1956), c’hoarier tennis
* [[Greta Garbo]] (1905-1990), aktourez
* [[Sven Hedin]] (1865-1952), douaroniour hag ergerzher
* [[Alfred Nobel]] (1833-1896), greantour ha skiantour
* [[Olof Palme]] (1927-1986), kentañ ministr [[Sveden]]
* [[August Strindberg]] (1849-1912), skrivagner
* [[Raoul Wallenberg]] (1912- ?), diplomat

== Liammoù diavaez ==
{{Commons|Stockholm}}
* [https://web.archive.org/web/20060427062207/http://www.stockholmtown.com/ stockholmtown.com] lec'hienn ofisiel evit an touristerezh e Stockholm (e meur a yezh)

[[Rummad:Kêrioù-penn Europa]]
[[Rummad:Kêrioù Sveden]]
[[Rummad:Porzhioù ar Mor Baltel]]