Gwelet an tarzh evit Poellgor Olimpek Etrebroadel

[[Skeudenn:Olympic Rings.svg|thumb|right|300px|Al logo olimpek hag ar sturienn : ''Citius, Altius, Fortius'']]
Ar '''Poellgor Olimpek Etrebroadel''' zo un aozadur bet krouet gant [[Pierre de Coubertin]] e [[1894]]<ref>{{fr}}{{pdf}}[http://www.aafla.org/OlympicInformationCenter/RevueOlympique/1894/BCIF1/BCIF1a.pdf#xml=http://www.aafla.org:8080/verity_templates/jsp/search/xmlread.jsp?k2dockey=/mnt/docs/OlympicInformationCenter/RevueOlympique/1894/BCIF1/BCIF1a.pdf@aafla_pdf&serverSpec=localhost:9900&querytext=olympique Kentañ ''Kannadig Poellgor etrebroadel ar C'hoarioù olimpek''], miz [[Gouere]] [[1894]].</ref>, evit adsevel ar C'hoarioù olimpek kozh hag ober d'an darvoud-sport-mañ c'hoarvezout bep pevar bloaz. Abaoe [[1981]] ez eo deuet da vezañ un « aozadur etrebroadel e-maez-gouarnamant, hep pal kenwerzhel, ur gevredigezh gant un tudelezh gwirel e statud, ar sez anezhañ e [[Lausanne]] ([[Suis]]) ».

== Istor ==
D'an [[23 a viz Mezheven]] [[1894]], da geñver klozadur ar c'hentañ [[Kendalc'h Olimpek]], e oa bet diazezet ar Poellgor Olimpek Etrebroadel gant Pierre de Coubertin e [[Pariz]]. Kavout a rae dezhañ e oa kozh poent adsevel C'hoarioù Olimpek ha ne oant ket bet dalc'het abaoe ouzhpenn 1 500 vloaz. C'hoant bras en devoa da reiñ e skodenn evit ma vije savet ur bed habaskoc'h dre ar sport o vroudañ an daremprediñ, ar c'hoari reizh hag ar c'henemglev etre ar pobloù. Ar Poellgor Olimpek Etrebroadel zo un aozadur e bal dezhañ lec'hiañ merañ ha pennadurezh evit ar C'hoarioù kement ha bezañ an ensavadur lezennel nemetañ o terc'hel an holl wirioù ha merkoù. Meret e vez al logo olimpek, ar banniel olimpek, ar sturienn hag an himn olimpek gant ar Poellgor Olimpek Etrebroadel a zo perc'henn warne. Dileuriet e vez ar Poellgor en e bezh gant ar prezidant ha gant an izili anezhañ en o broioù.
{{clr|right}}
== Mont en-dro ==
Ar c'hant pemzek ezel (hiniennoù an holl anezhe) a ya d'ober ar Poellgor Olimpek Etrebroadel en em vod ur wech ar bloaz d'an nebeutañ. Gante e vez dilennet ur prezidant, eizh bloavezh e gefridi dezhañ. En o zouez e kaver atletourien gozh pe er vuhez sportel c'hoazh, prezidanted pe bennoù-bras kevreadoù etrebroadel sport pe aozadurioù etrebroadel anavezet gant ar Poellgor. Emañ sez ar Poellgor Olimpek Etrebroadel e [[Lausanne]] ([[Suis]]).

An arc'hant a zeu eus gwirioù an adkasadennoù skinwel ha kevelerezhioù gant embregerezhioù liesvroadel. E-kerzh prezidantelezh [[Juan Antonio Samaranch]] (etre [[1980]] ha [[2001]]) e oa bet tizhet liveoù uhel-spontus gant ar gwirioù-se. E miz [[Kerzu]] [[1988]] e oa bet diskoachet ar voualc'h war he neizh gant droukskouer [[Salt Lake City]] : gwalc'het e oa bet o daouarn da izili 'zo evit ma vije roet [[C'hoarioù olimpek goañv]] [[2002]] d'ar gêr [[SUA|amerikan]]-mañ.

Pennadurezh veur an Emsav olimpek eo ar Poellgor Olimpek Etrebroadel. Da geñver he dalc'hioù e vez dibabet ar c'hêrioù a zegemero ar C'hoarioù olimpek goañv ha hañv. Dilennet e vez ar gêr ostiz dre muianiver dreistel ar mouezhioù (a chom kuzh).
===<small>Listenn izili ar Poellgor Olimpek Etrebroadel</small>===
E miz [[Eost]] [[2012]] :
{| class = "sortable wikitable"
|- bgcolor=#efefef
! scope="col"|Ezel
! scope="col"|Bro
! scope="col"|Abaoe
! scope="col"|Sport olimpek
|-
|[[Vitali Smirnov]]||{{Rusia}}||1971||-
|-
|[[Peter Tallberg]]||{{Finland}}||1976||[[Merdeerezh-dre-lien]] (1960-1980)
|-
|[[Richard Kevan Gosper]]||{{Aostralia}}||1977||[[Atleterezh]] (1956-1960)
|-
|[[Richard William Duncan Pound|Dick Pound]]||{{Kanada}}||1978||[[Neuial|Neuierezh]] (1960)
|-
|[[Franco Carraro]]||{{Italia}}||1982||-
|-
|[[Iván Dibós]]||{{Perou}}||1982||-
|-
|[[Pál Schmitt]]||{{Hungaria}}||1983||[[Iskrim]] (1968-1976)
|-
|Hec'h Uhelded ar Briñsez [[Nora (Liechstenstein)]]||{{Liechtenstein}}||1984||-
|-
|E Uhelded ar Priñs [[Alberzh II (Monako)]]||{{Monako}}||1985||[[Bobsleigh]] (1988-2002)
|-
|[[Francisco J. Elizalde]]||{{Filipinez}}||1985||-
|-
|[[Anita DeFrantz]]||{{SUA}}||1986||[[Roeñverezh]] (1976)
|-
|[[Lambris Nikolaou]]||{{Gres}}||1986||-
|-
|[[Willi Kaltschmitt Luján]]||{{Guatemala}}||1988||-
|-
|[[Wu Ching-Kuo]]||{{Taiwan}}||1988||-
|-
|Hec'h Uhelded ar Briñsez [[Anne (Rouantelezh Unanet)]]||{{Rouantelezh Unanet}}||1988||-
|-
|[[Richard L. Carrión]]||{{Puerto Rico}}||1990||-
|-
|[[Nat Indrapana]]||{{Thailand}}||1990||-
|-
|Kont [[Jacques Rogge]]||{{Belgia}}||1991||[[Merdeerezh-dre-lien]] (1968-1976)
|-
|[[Thomas Bach]]||{{Alamagn}}||1991||-
|-
|[[Denis Oswald]]||{{Suis}}||1991||[[Roeñverezh]] (1968-1976)
|-
|Cheic'h [[Ahmad Al-Fahd Al-Sabah]]||{{Koweit}}||1992||-
|-
|[[Austin Sealy]]||{{Barbados}}||1994||-
|-
|[[Robin Mitchell]]||{{Fidji}}||1994||-
|-
|Sir [[Craig Reedie]]||{{Rouantelezh Unanet}}||1994||-
|-
|[[Alpha Ibrahim Diallo]]||{{Ginea}}||1994||-
|-
|[[Alex Gilady]]||{{Israel}}||1994||-
|-
|[[Mario Pescante]]||{{Italia}}||1994||-
|-
|[[Gerhard Heiberg]]||{{Norvegia}}||1994||-
|-
|[[Shamil Tarpishchev]]||{{Rusia}}||1994||-
|-
|[[Valeriy Borzov]]||{{Ukraina}}||1994||[[Atleterezh]] (1972-1976)
|-
|[[James L. Easton]]||{{SUA}}||1994||-
|-
|[[Reynaldo González López]]||{{Kuba}}||1995||-
|-
|[[Jean-Claude Killy]]||{{Bro-C'hall}}||1995||[[Ski-diskenn]] (1964-1968)
|-
|[[Patrick Joseph Hickey]]||{{Iwerzhon}}||1995||-
|-
|[[Toni Khoury]]||{{Liban}}||1995||-
|-
|[[Olegario Vázquez Raña]]||{{Mec'hiko}}||1995||[[Tennañ]] (1964-1976)
|-
|[[Sam Ramsamy]]||{{Suafrika}}||1995||-
|-
|[[René Fasel]]||{{Suis}}||1995||-
|-
|[[Guy Drut]]||{{Bro-C'hall}}||1996||[[Atleterezh]] (1972-1976)
|-
|[[Ottavio Cinquanta]]||{{Italia}}||1996||- 
|-
|[[Syed Shahid Ali]]||{{Pakistan}}||1996||-
|-
|[[Chang Ung]]||{{Korea an Norzh}}||1996||-
|-
|[[Gunilla Lindberg]]||{{Sveden}}||1996||-
|-
|[[Lee Kun-hee]]||{{Republik Korea}}||1996||-
|-
|[[Julio César Maglione]]||{{Uruguay}}||1996||-
|-
|[[Leo Wallner]]||{{Aostria}}||1998||-
|-
|[[Mounir Sabet]]||{{Egipt}}||1998||-
|-
|Dug meur [[Herri Iañ (Luksembourg)]]||{{Luksembourg}}||1998||-|
|-
|[[Nawal El Moutawakel]]||{{Maroko}}||1998||[[Atleterezh]] (1984)
|-
|Priñs [[Willem-Alexander]]||{{Izelvroioù}}||1998||-
|-
|[[Irena Szewińska]]||{{Pologn}}||1998||[[Atleterezh]] (1964-1980)
|-
|[[Melitón Sánchez Rivas]]||{{Panamá}}||1998||-
|-
|[[Samih Moudallal]]||{{Siria}}||1998||-
|-
|[[Ng Ser Miang]]||{{Singapour}}||1998||-|
|-
|[[Joseph Sepp Blatter]] ||{{Suis}}||1999||-
|-
|[[Lamine Diack]]||{{Senegal}}||1999||-
|-
|[[Carlos Nuzman]]||{{Brazil}}||2000||[[Volley-ball]] (1964)
|-
|[[Yu Zaiqing]]||{{Sina}}||2000||-
|-
|[[Gian-Franco Kasper]]||{{Suis}}||2000||-
|-
|[[John D. Coates]]||{{Aostralia}}||2001||-
|-
|[[Issa Hayatou]]||{{Kameroun}}||2001||-
|-
|[[Timothy Tsun Ting Fok]]||{{Hong Kong}}||2001||-
|-
|[[Randhir Singh]]||{{India}}||2001||-
|-
|[[Juan Antonio Samaranch Salisachs]]||{{Spagn}}||2001||-
|-
|E Uhelded Roueel ar Priñs [[Tamim bin Hamad al-Thani]]||{{Katar}}||2002||-
|-
|E Uhelded Roueel ar Priñs [[Nawaf Faisal Fahd Abdulaziz]]||{{Arabia Saoudat}}||2002||-
|-
|[[Patrick S. Chamunda]]||{{Zambia}}||2002||-
|-
|Sir [[Phillip Craven]]||{{Rouantelezh Unanet}}||2003||-
|-
|[[Jan Železný]]||{{Tchekia}}||2004||[[Atleterezh]] (1988-2004)
|-
|[[Rania Elwani]]||{{Egipt}}||2004||[[Neuial|Neuierezh]] (1992-2000)
|-
|[[Hicham El Guerrouj]]||{{Maroko}}||2004||[[Atleterezh]] (1996-2004)
|-
|[[Frank Fredericks]]||{{Namibia}}||2004||[[Atleterezh]] (1992-2004)
|-
|[[Nicole Hoevertsz]]||{{Aruba}}||2006||[[Neuial|Neuierezh kempredet]] (1984)
|-
|[[Saku Koivu]]||{{Finland}}||2006||[[Hockey war skorn]] (1994-2010)
|-
|[[Beatrice Allen]]||{{Gambia}}||2006||-
|-
|E Uhelded Roueel ar Priñs [[Tunku Imran]]||{{Malaysia}}||2006||-
|-
|[[Francesco Ricci Bitti]]||{{Italia}}||2006||-
|-
|[[Beckie Scott|Rebecca Scott]]||{{Kanada}}||2006||[[Ski-bale]] (1998-2006)
|-
|[[Andrès Botero Phillipsbourne]]||{{Kolombia}}||2007||-
|-
|[[Rita Subowo]]||{{Indonezia}}||2007||-
|-
|[[Patrick Baumann]]||{{Suis}}||2007||-
|-
|Hec'h Uhelded Roueel ar Briñsez [[Haya Bint Al Hussein]]||{{Emirelezhioù Arab Unanet}}||2007||-
|-
|[[Yumilka Ruiz]]||{{Kuba}}||2008||[[Volley-ball]] (1992-2008)
|-
|[[Claudia Bokel]]||{{Alamagn}}||2008||[[Klezeiataerezh]] (1996-2004)
|-
|[[Alexandre Popov]]||{{Rusia}}||2008||[[Neuial|Neuierezh]] (1992-2004)
|-
|[[Moon Dae-Sung]]||{{Republik Korea}}||2008||[[Taekwondo]] (2004)
|- 
|[[Sergei Bubka]]||{{Ukraina}}||2008||[[Atleterezh]] (1988-2000)
|-
|Doktor [[Ugur Erdener]]||{{Turkia}}||2008||-
|-
|E Uhelded Roueel ar Priñs hêr [[Frederik (Danmak)]]||{{Danmark}}||2009||-
|-
|[[Lydia Nsekera]]||{{Burundi}}||2009||-
|-
|[[Habu Gumel]]||{{Nigeria}}||2009||-
|-	
|[[Habib Abdul Nabi Macki]]||{{Oman}}||2009||-		
|-
|[[Richard Peterkin]]||{{Saint Lucia}}||2009||-	
|-	
|[[Göran Petersson]]||{{Sveden}}||2009||- 
|- 		
|Priñs [[Faisal bin Al Hussein]]||{{Jordania}}||2010||-
|- 		
|[[Dagmawit Girmay Berhane]]||{{Etiopia}}||2010||- 
|-
|[[Marisol Casado]]||{{Spagn}}||2010||- 
|-
|[[Barry Maister]]||{{Zeland-Nevez}}||2010||[[Hockey war leton]] (1976)	
|-
|[[Patrick McQuaid]]||{{Iwerzhon}}||2010||- 
|-
|[[Adam Pengilly]]||{{Rouantelezh Unanet}}||2010||[[Skeleton]] (2006–2010)	
|-
|[[Angela Ruggiero]]||{{SUA}}||2010||[[Hockey war skorn]] (1998–2010) 
|-
|[[Yang Yang (A)|Yang Yang]]||{{Sina}}||2010||[[Short-track]] (1998–2006)
|-
|[[José Perurena]]||{{Spagn}}||2011||- 
|-
|[[Barbara Kendall]]||{{Zeland-Nevez}}||2011||[[Plankenn-dre-lien]] (1992–2000)
|-
|[[Gerardo Werthein]]||{{Arc'hantina}}||2011||- 
|-
|[[Aicha Garad Ali]]||{{Djibouti}}||2012||-
|-
|[[Tony Estanguet]]||{{Bro-C'hall}}||2012||[[Kanoe-kaiak]] (slalom)
|-
|[[Pierre-Olivier Beckers]]||{{Belgia}}||2012||-
|-
|[[Danka Bartekova]]||{{Slovakia}}||2012||[[Tennañ]]
|-
|[[Kirsty Coventry]]||{{Zimbabwe}}||2012||[[Neuial|Neuierezh]]
|-
|[[Li Lingwei]]||{{Sina}}||2012||-
|-
|[[James Tomkins]]||{{Aostralia}}||2012||[[Roeñverezh]] 
|-
|[[Tsunekazu Takeda]]||{{Japan}}||2012||- 
|}
{{clr|right}}

== Sturienn olimpek ==
[[Skeudenn:Henri Didon.jpg|thumb|right|150px|Henri Didon]]
''Citius-Altius-Fortius'' a zo un dro-lavar latin hag a dalv kement ha ''buanoc'h, uheloc'h, kreñvoc'h''.

Perc'hennet e oa bet gant Coubertin goude klevet an Tad dominigat [[Henri Didon]] oc'h ober ganti pa gomze eus troioù-kaer-sport e studierien. Rener skolaj Albert-le-Grand [[Arcueil]] ([[Val-de-Marne]]) e oa hag engravet ar sturienn latin-mañ er maen a-us dor-dal ar skolaj.
{{clr|right}}

== Le olimpek ==
''« En anv an holl genstriverien, prometiñ a ran e kemerimp perzh er C'hoarioù olimpek-mañ en ur zoujañ ouzh ar reloennoù a ren anezhe, spered ar sport ennomp, evit gloar ar sport hag enor hon skipailhoù. »''

Bet skrivet gant Coubertin, al le a vez dibunet gant un atletour(ez) eus ar vro ostiz en ur zerc'hel ul lodenn eus ar banniel olimpek gant e zorn/he dorn kleiz. Ur barner eus ar vro ostiz a zibun ivez ul le peuzheñvel. Gant ar c'hlezeiataer [[belgia]]n [[Victor Boin]] e oa bet rannet al le olimpek evit ar wech kentañ e [[1920]] en [[Antwerpen]].
{{clr|right}}

== Flammenn olimpek ==

{{clr|right}}
== Himn olimpek ==
[[Skeudenn:Olympic Hymn title.jpg|thumb|right|150px|Kentañ pajenn himn Spýros Samáras]]
Skrivet e oa bet ar pozioù gant ar barzh [[Gres (bro)|gresian]] [[Kostís Palamás]] ha sonaozet gant [[Spýros Samáras]] : sonet e oa bet evit ar wech kentañ da geñver digoradur [[1añ C'hoarioù olimpek]] modern d'ar [[25 a viz Meurzh]] [[1896]] en [[Aten]].

Dilezet e oa bet a-raok bezañ dibabet ez-ofisiel da vat gant 55{{vet}} dalc'h ar Poellgor etrebroadel olimpek e [[Tokyo]] e [[Mae]] [[1958]]. Adsonet e oa bet e [[Roma]] e [[1960]] eta.
{{clr|right}}

== Roll prezidanted ar Poellgor Olimpek ==
[[Skeudenn:14-01-10-tbh-015.jpg|thumb|150px|Thomas Bach,<br>prezidant a-vremañ]]
* [[Demetrius Vikelas]], [[Restr:Kingdom of Greece Flag.svg|20px]] [[Gres (bro)|Gres]], eus [[1894]] betek [[1896]], 
* Baron [[Pierre de Coubertin]], {{Bro-C'hall}}, eus [[1896]] betek [[1925]], 
* Kont [[Henri de Baillet-Latour]], {{Belgia}}, eus an [[28 a viz Mae]] [[1925]] betek e varv e [[1942]], 
* [[Johannes Sigfrid Edström]], {{Sveden}}, eus ar [[4 a viz Gwengolo]] [[1946]] betek [[1952]], 
* [[Avery Brundage]], {{SUA}}, eus ar [[15 a viz Eost]] [[1952]] betek [[1972]], 
* [[Lord Killanin]], {{Iwerzhon}}, eus an [[22 a viz Eost]] [[1972]] betek [[1980]], 
* Markiz [[Juan Antonio Samaranch]], {{Spagn}}, eus ar [[17 a viz Gouere]] [[1980]] betek [[2001]], 
* Kont [[Jacques Rogge]], {{Belgia}}, eus [[2001]] da [[2013]]
* [[Thomas Bach]] {{Alamagn}}, abaoe 2013
{{clr|right}}

== Notennoù ==
{{Références|colonnes=2}}



{{C'hoarioù olimpek}}

[[Rummad:C'hoarioù Olimpek]]