Karakal
| |||
|---|---|---|---|
 C. caracal
| |||
| Rummatadur filogenetek | |||
| Riezad : | Animalia | ||
| Skourrad : | Chordata | ||
| Kevrennad : | Mammalia | ||
| Urzhad : | Carnivora | ||
| Kerentiad : | Felidae | ||
| Genad : | Caracal | ||
| Anv skiantel | |||
| Caracal caracal Schreber, 1776 | |||
D'ar vevoniezh   e tenn ar pennad-mañ. | |||
Ar c'harakal, anvet ivez liñs Persia pe liñs Afrika (Caracal caracal, gwechoù 'zo Felis caracal) a zo ur c'hazh gouez bihan. An hini brasañ eus ar c'hizhier bihan eo gant ur pouez a 13-18 kg evit ar pared. Heñvel ouzh al liñsoù eo hag e-pad un amzer hir e kreder e oa ur c'har anezho. Dielfennadurioù genetek o deus diskouezet e oa tostoc'h ouzh ar serval. 65 cm eo hirder ar c'harakal gant ul lost 30 cm. E divhar a zo hiroc'h eget re al liñsoù ha moanoc'h eo. E vlevad zo variant e liv. Gris, ruz-gwin pe melen-traezh a c'hell bezañ. Un nebeud hiniennoù a zo du penn-da-benn. Marelloù arruz zo war kof ar re yaouank met merk ebet a zo gant ar re vras. Divskouarn hir gant ur bouch du o deus. Anezho e tennont o anv Karakulak (divskouarn du) e turkeg.
Kavout a reer karakaled en Afrika hag Azia. E dezerzhioù ha damzezerzhioù e vevont dreist holl met o annez a c'hell enderc'hel strouezhegoù ha koadegoù. En o-unan pe e koublad e vevont. Hep evañ e c'hellont chom e-pad un amzer hir tre - an dour o-deus ezhomm anezho a gavont en o freizhoù.
Un aneval noz eo ar c'harakal, met gallout a ra hemolc'hiñ e-pad an deiz pa vez klouar an hinad. Krignerien ha gedon a zebront dreist holl met ur c'hazelenn pe ul lotrus yaouank e argas wechoù'zo. Ne zebr ket organoù diabarzh o freizhoù ha tennañ a ra kuit o blev. An evned a hemolc'h ivez hag o zapout war-nij e c'hell. Lammat ha pignat a ra mat tre ivez, ar pezh a aotre anezho da dapout damaned gwelloc'h eget tout ar gigdebrerien arall.
Ar c'harakal a c'hell bevañ 12 bloavezh en natur pe 17 bloavezh en erreoù. Aes da zoñvañ ez int hag evel un aneval-hemolc'h e vezont implijet en India. Ar garakaled a zo boutin a-walc'h met diaes kenañ da welout ez int.
Isspesadoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Caracal caracal caracal, Reter Afrika, Kreiz Afrika hag Afrika ar Su
- Caracal caracal algira, Afrika an Norzh
- Caracal caracal damarensis, Namibia
- Caracal caracal limpopoensis, Botswana
- Caracal caracal lucani, Gabon
- Caracal caracal michaelis, Turkmenistan (en arvar)
- Caracal caracal nubicus, Etiopia, Soudan
- Caracal caracal poecilictis, Afrika ar C'hornôg
- Caracal caracal schmitzi, Afrika ar C'hornôg, Iran, Arabia, India