Gwelet an tarzh evit Iwerzhon

{{Pennad zo |Republik Iwerzhon}}{{Infobox enez
| anv = Iwerzhon
| skeudenn = Ireland (MODIS).jpg
| alc'hwez = Skeudenn tapet dre satellit
| anvall = ''Irlandr''<ref>"[http://devri.bzh/dictionnaire/i/irlandr/ Irlandr]" war ''devri.bzh''</ref>, ''Irland''<ref>[http://banque.sonore.breton.free.fr/requete.php5 Banque Sonore des Dialectes Bretons], enklask e [[Molan]] e 2016 gant Adrien Desseigne</ref>, ''Eren''<ref>(Rouez, barzhoniel) diwar an anv iwerzhonek "Éire"</ref>
| yezh1 = [[iwerzhoneg|iwerzhonek]]
| anv yezh1 = Éire
| yezh2 = e [[skoteg Ulster]]
| anv yezh2 = Airlann
| yezh3 = [[saozneg|saoznek]]
| anv yezh3 = Ireland
| yezh4 = [[latin]]
| anv yezh4 = ''Hibernia''
| enezeg = [[Inizi Breizh-Veur]]
| lec'hiadur = [[Meurvor Atlantel]]
| ledred = 53° 30′ N
| hedred = 7° 24′ K
| liamm = https://www.openstreetmap.org/relation/7681896
| gorread = 84 420 km²
| aodoù = 3 700 km
| ubr = [[Corrán Tuathail]] (1 041 m)
| geologiezh = Enez kevandirel
| stad = {{Iwerzhon}},<br/>{{Rouantelezh-Unanet}}
| poblañs = 7 185 600 <small>(2023)</small>
| stankted = 85,11 ann./km²
| kêr vrasañ = [[Dulenn]] (1,458,154 ann.), [[Belfast]] (671,559 ann.)
| annezidi = Iwerzhonad(ez)
| dizoloet = [[Ragistor]]
| gwerzhid = [[UTC±00:00]]
| seurt titour1 = [[sant-paeron|Sent-paeron]]
| titour1 = [[Padrig (sant)|Sant Padrig]], [[Santez Berc'hed]], [[Koulm (sant)|Sant Koulm]]
}}'''Iwerzhon''' ([[iwerzhoneg]]: ''Éire'' {{LFE|[ˈeːɾʲə]|Liamm aodio=Eire pronunciation.ogg}}; [[saozneg]]: ''Ireland'' {{LFE|/ˈaɪərlənd/|Liamm aodio=En-us-Ireland.ogg}}; [[skoteg Ulster]]: ''Airlann'' {{LFE|[ˈɑːrlən]}}) eo trede [[enez]]enn vrasañ [[Europa]]. War ribl ar [[Meurvor Atlantel]] emañ. [[Republik Iwerzhon]], zo enni pemp c'hwec'hvedenn eus ar gorread an enezenn a bez. Er [[Biz (roud-avel)|Biz]] emañ [[Norzhiwerzhon]], dindan gouarnamant [[Rouantelezh Unanet Breizh-Veur ha Norzhiwerzhon]]. 

Sevel a ra [[Poblañs]] an enezenn a-bezh da ouzhpenn 7 milion a dud : 5,3 milion e Republik Iwerzhon (1,9 milion e [[tolpad-kêr]] [[Dulenn]]) hag 1,9 milion e Norzhiwerzhon (0,8 milion e tolpad-kêr [[Belfast]]).

== Douaroniezh ==
[[Restr:Ireland physical small.png|frame|Gwelet a reer elfennoù zo eus [[torosennadur]] [[Iwerzhon]] war ar gartenn-mañ. (Sellet ivez ouzh [[:Skeudenn:Ireland physical large.png|un doare brasoc'h]] gant muioc'h a ditouroù).|kleiz]]

Ur [[plaenenn|blaenenn]] a gaver e kreiz Iwerzhon gant [[aradennad|aridennad]]où [[menez|bihan a venez]]ioù tro-war-dro, ha gronnet gant ar mor. Ar [[kern|gern]] uhelañ, ar [[Corrán Tuathail|C'harrauntuohill]] (''Corrán Tuathail''), a sav betek 1041&nbsp;m. Ar [[stêr]] [[Shannon]], an hini hirañ (259 km), a red dre greiz ar blaenenn hag he zraoñienn a droc'h ar vro en div lodenn. Gant un hin gleb ha klouar e kresk ur struj glas ([[prad]]où, [[geun]]ioù ha [[lann]]eier peurvuiañ) douret mat gant ar [[glav]]eier stank a-walc'h. Abalamour da se e vez graet eus Iwerzhon an ''Enezenn c'hlas'' pe an ''Enezenn glaz-[[emrodenn]]''. 84 079&nbsp;[[km²]] eo gorread an enez.

Rannet eo Iwerzhon e peder [[proviñs|froviñs]] istorel: [[Connachta]], [[Laighin]], [[Cúige Mumhan|Mumhan]] hag [[Ulaid]]. En iwerzhoneg e reer anv eus ar ''Cúige'' ( = pempvet). Gwechall e oa ur pempvet ''Cúige'' anvet [[Mí]], homañ a endalc'he [[kontelezh]]ioù Meath, Westmeath ha Longford. Pelloc'h e voe divizet krouiñ 32 kontelezh evit melestradur ar vro. C'hwec'h kontelezh en Ulaid a zo chomet dindan [[beli]] ar [[Rouantelezh Unanet Breizh-Veur ha Norzhiwerzhon|Rouantelezh-Unanet]], cheñchet an anv da ''[[Norzhiwerzhon]]'' pa voe rannet Iwerzhon e [[1922]]. E Republik Iwerzhon e toujer da [[harz]]où kozh ar c'hontelezhioù, nemet e [[Tipperary]] ha [[Dulenn]] hag a zo bet isrannet. Evit ar [[votadeg]]où, ar pastelloù-bro a vez savet diwar kontelezhioù (Countys) rannet pe deuzet gant ma vo doujet d'o harzoù dre-vras evel m'eo bet termenet gant ar Vonreizh. War an 32 kontelezh e c'heller spurmantiñ ez eo stank-tre an [[identelezh]] troet war-zu ar [[sport]]où hag ar sevenadur lec'hel.

Lodenn vrasañ an [[douar]]où a c'heller gounid zo lec'hiet e kontelezhioù ar c'hornôg. Eno emañ ivez ar menezioù brasañ ha kaerañ a ya kalzig a douristed da welet, evit arvestiñ ouzh [[gweledva]]où kenedus hag ar [[mor]] glas diharz.

[[Restr:LocationIslandIreland.png|thumb|Emañ Iwerzhon e kornôg [[Europa]].]]
== Istor ==
:''Pennad dre ar munud : [[Istor Iwerzhon]]''.

== Tud brudet ==
* Skrivagnerien:
* Oscar Wild (troet e brezhoneg)
* [[Samuel Beckett]]
* [[Ken Bruen]]
* [[Eric Cross]]
* [[Seamus Deane]]
* [[Seamus Heaney]]
* [[Nuala O Faolain]]
* [[William Butler Yeats]]

==Notennoù ha daveoù==
{{Daveoù}}
{{Keltia}}

[[Rummad:Inizi|Iwerzhon]]
[[Rummad:Iwerzhon]]
[[Rummad:Republik Iwerzhon]]