Gwelet an tarzh evit Aozadur ar Broioù a Ezporzh Petrol

[[Restr:Flag of OPEC.svg|150px|thumb|right|Banniel ABEP]]
[[Restr:OPEC.svg|350px|right|thumb|Kartenn ar broioù ezel e 2008]]
'''Aozadur ar Broioù a Ezporzh Petrol''' pe '''ABEP''' (e [[saozneg]], yezh ofisiel an aozadur: ''Organization of the Petroleum Exporting Countries'', '''OPEC''') a zo ur c'henemglev etre an daouzek bro hag a ezporzh [[eoul-maen]], en o zouez [[Aljeria]], [[Angola]], [[Ecuador]], [[Iran]], [[Irak]], [[Koweit]], [[Libia]], [[Nigeria]], [[Katar]], [[Arabia Saoudat]], an [[Emirelezhioù Arab Unanet]], ha [[Venezuela]]. <br />

E [[Vienna]] emañ penngarter ABEP abaoe 1965, eno e vez aozet emvodoù gant ministred an [[eoul-maen]] ar stadoù izili. Aet eo [[Indonezia]] e-maez an aozadur e 2008, p'eo deuet da enporzhiañ al lodenn vrasañ eus he eoul-maen, met disklêriet he deus ar vro e teufe en-dro pa vo un ezporzhier rik er bed adarre.

Hervez statudoù ABEP eo e bal pennañ divizout an doareoù da warantiñ interestoù ar c'henemglev, evit an holl hag evit pep hini. Klask a ra stabilaat prizioù an eoul-maen er marc'hadoù etrebroadel, a-benn dilamat monedoneoù noazus ha diret; kemer e kont atav interestoù ar broioù a brodu eoul-maen hag ar redi da warantiñ gounidegezh reoliek dezho; pourchas eoul-maen en un doare efedus hag ingal d'ar broioù a bren anezhañ, ha gounidegezh reizh kevala ar re a bost arc'hant e greanterezh an eoul-mae.

Abeg o deus kavet tud zo e levezon ABEP war ar marc'had, abaoe m'eo erruet efedus evit strishaat ar produadur hag ar prizioù. Chalet e oa bet broioù ar C'hornôg gant emzalc'h izili arab ABEP, pa oa bet implijet ganto "arm an eoul-maen" e-pad [[brezel Kippour]], en ur lakaat e pleustr berzioù war an eoul-maen ha reiñ lusk da enkadenn an eoul-maen e 1973. Daoust ma c'heller displegañ dibab ar mare ha kresk ar prizioù gant ar politikerezh, e oa deuet ar c'hemmoù-se, hervez ABEP, abalamour da gemmoù untu e bed an arc'hant, ha da heul, kresk ar monc'hwezh er bed a-bezh. Gant an displegadur-mañ e tisklêr ABEP ne oa broioù ABEP nemet "reizh" en ur gresk priz an eoul-maen.

Aet eo galloudegezh ABEP da reoliañ priz an eoul-maen war-ziskar abaoe, abalamour m'eo bet diorroet mirlec'hioù eoul-maen en [[Alaska]], [[Mor an Hanternoz]], [[Kanada]], [[Pleg-mor Mec'hiko]], ha [[Rusia]], koulz hag abalamour da vodernizadur ar marc'hadoù. Gant broioù ABEP emañ c'hoazh an div drederenn eus eoul-maen ar bed, hag e miz Ebrel 2009, 33.3% eus produadur eoul-maen ar bed, ar pezh a ro dezho ul levezon vras war ar marc'had hollek. Ar rummad produerien a zeu war-lerc'h, izili [[Aozadur evit ar c'henober hag an diorren ekonomikel]] hag ar stadoù bet [[URSS|soviedel]] a brodue 23.8% ha 14.8% eus produadur eoul-maen ar bed nemetken. E 2003 e voe chalet tud zo e c'hellfe levezon ABEP war priz an eoul-maen bihanaat c'hoazh, dre ma ne c'hellfemp ket produiñ kalz muioc'h.

==Izili==
E 2015:
*{{Aljeria}}
*{{Angola}}
*{{Arabia Saoudat}}
*{{Ecuador}}
*{{Emirelezhioù Arab Unanet}}
*{{Iran}}
*{{Irak}}
*{{Koweit}}
*{{Libia}}
*{{Nigeria}}
*{{Qatar}}
*{{Venezuela}}

== Liammoù diavaez ==
* [http://www.opec.org lec'hienn ofisiel an aozadurOPEC] {{en}}
* [http://www.econlib.org/library/Enc/OPEC.html Concise Encyclopedia of Economics: OPEC] {{en}}
* [http://mondediplo.com/2006/05/07timeline OPEC Timeline] gant Nicolas Sarkis, e ''[[Le Monde diplomatique]]'', Mae [[2006]] {{en}}
* [http://www.ofid.org/ Lec'hienn ofisiel an OPEC Fund for International Development (OFID)] {{en}}

{{OPEC}}

{{DEFAULTSORT:Opec}}
[[Rummad:Aozadurioù]]