Rouantelezhioù Norge

Eus Wikipedia

Rouantelehioù bihan Norvegia (norvegeg: Småkongedømme i Norge) a reer eus an 29 domani a oa er vro a-raok ma vije unvanet gant ar roue Harald ar Melegan er bloaz 872.

Domanioù politikel e oant, lod anezho ker bihan hag ur gêriadenn, melestret gant ur penn dilennet hervez al lezennoù gladdalc'hel german a oa un hêrezh eus an Impalaeriezh roman hag eus an Iliz kristen.
Dibabet gant ar boblañs e veze ar pennoù kentañ ; buan avat e voe hêrezhel ar garg, met pep penn nevez a ranke kaout asant ar bobl kent ren. Teir c'harg a zeue gant an titl : bout barner dirak bodadegoù ar boblañs, bout beleg pa veze aberzhioù relijiel ha bout pennkadour pa veze brezel.

Dre m'eo ar skridoù anvet kongesagaer e norvegeg, "sagaoù ar rouaned", bet savet adalek an XIIvet kantved betek ar XIVvet kantved — da vihanañ 200 vloaz goude marv Harald Iañ ar Melegan — ar mammennoù nemeto a zo deuet betek ennomp, den ne oar resis pet rouantelezh vihan a oa, petra e oa titl ar pennoù e gwirionez, na pelec'h edo bevennoù an domanioù-se.

Setu amañ ul listenn, diglok dre ret neuze, eus ar rouantelezhioù bihan a zo anavezet, gant anvioù ar pennoù pa'z eus bet kavet meneg anezho ; lod eus ar pennoù-se zo mojennel pe hanter vojennel avat : e lizherennoù stouet emañ o anvioù ; lod pennoù a renas war veur a zomani.

Agder
  • Harald AgderVikar, e vab • Haral Vikarson, mab Vikar • Bjæring[1]Vigbrand fra Agder, e-tro 690Herbrand VigbrandssonKisa • Harald Granraude († 815) • Åsa Haraldsdottir, e verc'h, a renas war e lerc'h betek 838 • Halfdan Svarti[2], tad Harald ar Melegan, adalek 838 • Kjotve den Rike[3] • Harald Grenske, ren 976-987
◆ Fjordane / Firda/ Firdafylke
  • Olav breur Anund Yngling • Audbjørn
Grenland
Gudbrandsdalen
  • Dale-Gudbrand
Hadeland
  • Höd • Halfdan Hvitbeinn
Hålogaland
  • Saeming, mab OdinThrand, e vab • Gudlog • Eystein • Halfdan • Håkon Grjotgardsson (c. 860c. 920)[4]
Hardanger

Hedmark

  • Halfdan Hvitbeinn • Sigtryg Eysteinsson • Eystein Eysteinsson, breur Sigtryg • Halfdan Svarti[5]
Hordaland
  • Alrek Eiriksson, e deroù ar VIIvet kantved • Hrolf / Bergi Svåsason • Solvi Hrolfson • Kaun Solvason • Eirikr Roue Hordaland[6]
◆ Lade (kontelezh)
  • Hákon Grjótgarðsson, kentañ kont Lade, c.860 – c. 920[4] • Sigurðr Hákonarson[7] • Hákon Sigurðarson[8] • Sveinn Hákonarson[9] • Hákon Eiríksson[10]
Land
Namdalen
Nordmøre
Oppland
  • Eystein Glumra • Halfdan Sveidasson (c. 750) • Ivar Halfdansson (c. 770) • Eystein Ivarsson
Orkdalen
  • Gryting (c. 870)
◆ Ranrike
  • Tryggve Olafsson (betek 963)
◆ Raumarike
  • Sigurd Hring, VIIIvet kantved • Ragnar Lodbrok, idem • Halfdan Hvitbeinn • Eystein Halfdansson, e vab • Halvdan den Milde, e vab • Gudrød Veidekonge, e vab • Sigtryg Eysteinsson • Halfdan Svarti, mab Gudrød
◆ Ringerike
  • Raumr an Henañ • Halfdan an Henañ • Sigurd Syr
Rogaland
  • Gard • Rugalf Gardsson, e vab[11] • Ogvald Rugalfsson[12] • Ingjald Ogvaldsson[13] • Jossur Ingjaldsson[14] • Hjor Jossurasson[15] • Hjorleif Hjorsson[16] • Halfur Hjorleifsson • Hjor Halfsson[6] • Sulke[6] • Geirmundur Hjorarsson
◆ Romsdal
  • Raum an HenañJötunbjörn the Old, e vab • Raum • Hrossbjörn • Orm Skjelamoli • Knatti • Thórolf ha Ketill Raum[17]
Sogn
  • Harald Gullskjegg[18]
◆ Solør
  • Halfdan Hvitbeinn
Telemark
◆ Toten
  • Halfdan Hvitbeinn
Trøndelag
  • Håkon Grjotgardsson
Vestfold
  • (Sigtryg Vetteland)[19] • Eirik Sigtrygsson[19] • Agnar Eiriksson[19] • Eirik Agnarsson • Halfdan Hvitbeinn[20] • Eystein Halfdansson[21] • Halfdan the Mild, e vab • Gudrød Veidekonge[22] • Halfdan Svarti[22] • Olaf Gudrødsson[23]Ragnvald Heidumhære • Bjørn Farmann • Olaf Haraldsson Geirstadalf, e vreur • Harald Gudrødsson Grenske[24]
◆ Vestmar
  • Dag Glumra
Vingulmark

An dachenn ma voe diazezet Oslo e-tro ar bloaz 1049 eo Vingulmark.

  • Gudrød Veidekongei[22],[25] • Alfgeir • Gandalf Alfgeirsson • Halfdan Svarti[22] • Olaf Haraldsson • Tryggve Olafsson • Harald Gudrødsson Grenske[24] • Svein Alfivuson (10301035)
◆ Viken
  • Sigurd Áslaugsson[26]
◆ Voss
  • Skilfir • Skjöld • Eirík • Alrek • Eirík • Alrek • Víkar • Vatnar • Ímald hag Eirík

Levrlennadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]


Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Notennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  1. Ur pennkadour hepken e oa marteze.
  2. "Halfdan an Du"
  3. "Kjotve ar Pinvidig"
  4. 4,0 ha4,1 Ur c'hevreded da Harald Iañ ar Melegan.
  5. A renas war an hanter eus Hedmark goude trec'het Sigtryg hag Eystein.
  6. 6,0 6,1 ha6,2 Dibenn an IXvet kantved
  7. Ur c'huzulier da Haakon Haraldsson "ar roue mat", roue Norvegia 934-961.
  8. A renas de facto war Norvegia etre 975 ha 995.
  9. Gouarnour ur rann eus Norvegia dindan ren Olof Skötkonung (c. 995-1022).
  10. Gouarnour Norvegia dindan ren Knut Meur (1016-1035).
  11. Deroù ar VIIvet kantved.
  12. Kreiz ar VIIvet kantved.
  13. Deroù an VIIIvet kantved.
  14. Kreiz an VIIIvet kantved.
  15. Deroù an IXvet kantved.
  16. Eil hanterenn an IXvet kantved.
  17. Mibien Orm Skjelamoli eo Thórolf ha Ketill er saga Vatnsdæla.
  18. "Harald e varv alaouret", a renas er bloavezhioù 800.
  19. 19,0 19,1 ha19,2 Snorri Sturlusso, op. cit.
  20. Ur rann hepken eus Vestfold.
  21. Mab-kaer Eirik.
  22. 22,0 22,1 22,2 ha22,3 Gwelet Raumarike.
  23. Mab Gudrød ; a renas war an hanter eus an domani.
  24. 24,0 ha24,1 976987.
  25. An hanter hepken eus Vingulmark.
  26. Lesanvet Sigurd Orm-i-auga, "Naer en e lagad", diwarur mek eno ; e dibenn an IXvet kantved en devije bevet hervez ar mammennoù.