Perwenan
Perwenan | ||
---|---|---|
![]() Chapel Porzh-Gwenn | ||
![]() | ||
Anv gallek (ofisiel) | Penvénan | |
Bro istorel | Bro-Dreger | |
Melestradurezh | ||
Departamant | Aodoù-an-Arvor | |
Arondisamant | Lannuon | |
Kanton | Landreger | |
Kod kumun | 22166 | |
Kod post | 22710 | |
Maer Amzer gefridi | Denise Prud'homm 2020-2026 | |
Etrekumuniezh | Lannuon-Treger Kumuniezh | |
Bro velestradurel | Bro Treger ha Goueloù | |
Lec'hienn web | Ti-kêr | |
Poblañsouriezh | ||
Poblañs | 2 473 ann. (2020)[1] | |
Stankter | 205 ann./km² | |
Douaroniezh | ||
Daveennoù lec'hiañ | ||
Uhelderioù | kreiz-kêr : 45 m bihanañ 0 m — brasañ 92 m | |
Gorread | 12,07 km² | |
kemmañ ![]() |
Perwenan (er vro, distaget [pɛr'we:nãn]), pe Penwenan (pelloc'h, distaget [pɛn'we:nãn]), a zo ur gumun eus Breizh, en arvor Treger[2], e kanton Landreger, e departamant Aodoù-an-Arvor.
Douaroniezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Perwenan zo ur gumun war lez Mor Breizh.
Kumunioù amezek[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Er c'hornôg : an Trevoù,
- Er reter : Plougouskant,
- Er mervent : Priel,
- Er su : Kamlez, hag ur c'harter anvet kerwenan e brezhoneg.
Karterioù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Bugelez : kêriadenn hag aod,
- Pelineg : bae,
- Porzh-Gwenn.
- Inizi : Gweltaz, Enez Ilieg, Marker...
Anv[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Stummoù skrivet[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Bernard Tanguy : Plebs Penvean, Xvet-XIvet; Pennguenan, 1160; eccl. de Penvennan, 1163; eccl. S. Petri de Penguennan, vers 1180; Penguenan, 1228; Penguennan, Penvennan, 1330; Penguenan, fin XIVè s.; Penguennan, 1464; Penvenan, 1731
- Erwan Vallerie : Penguennan, 1160; Penvennan, 1163; Penguennan, 1165; Peneguan, 1188; Penvennan, Penguennan, 1330; Penguenan, 1429, Penguennan, 1516; Pla~guenon, 1630; Penguenan, 1636; Penvenant, 1779
Gerdarzh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
War a seblant, diwar anv ul leanez Gwenan[3].
Ardamezioù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
"Geotet, e deir gebrenn en gul, eilet gant teir gwenanenn en aour; e gab en erminoù"[4]
Hervez Froger & Pressensé ː "Geotet, e gebrenn en argant, karget gant tri tintenn en gul an eil dreist egile, heuliet gant teir gwenanenn en aour; e gab en argant e bemp erminig"[4]
Sturienn ː Nerz kalon bepred, douster ivez
Aozer ː J.P. Fernandez.
Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Kavet e vez taolioù-maen ha peulvanoù er barrez.
Degemeret e voe skrivagnerien veur enni ivez evel Anatol ar Braz, difennet glad sevenadurel ar gumun ha hini Treger gantañ, ar c'hontadennoù hag ar mojennoù peurgetket, pe Jean Guéhenno, eus an Akademiezh c'hall, kement ha livourien ha sonerien, ha pennoù-bras zo eus ar Rezistañs ivez evel André Postel-Vinay, Pierre Lefaucheux, pe Marie-Hélène Lefaucheux c'hoazh, homañ ziwezhañ o kemer perzh en emdroadur gwir etrebroadel ar maouezed.
Brezel-bed kentañ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Brezel-bed kentañ : 110 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel, 13 e 1914, 35 e 1915, 17 e 1916, 16 e 1917 ha 29 er prantad 1918-1922[5], d.l.e. 3,96% eus poblañs ar gumun e 1911.
Eil Brezel-bed[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- 52 zen a varvas abalamour d'ar brezel[5].
- D'ar 16 a viz C'hwevrer 1943 e voe diskaret gant an nijerezioù alaman ur B-17F eus an US Army Air Force, marilhet 42-2967 ha kodet PU-G, ha lesanvet "Shak Hak", er-maez da Borzh-Gwenn ha kollet e voe an 10 nijer a oa e bourzh. Ne voe ket adkavet o c'horfoù[6].
Monumantoù ha traoù heverk[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
An iliz katolik er bourk.[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Diavez
Diabarzh
Chapel Itron-Varia Porzh-Gwenn (XVIvet kantved)[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Diavez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Diabarzh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Kalvar e Porzh-Gwenn[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Monumant ar re varv[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Emdroadur ar boblañs abaoe 1962[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Niver a annezidi

Tud vrudet[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Gwenc'hlan, an diouganer, o chom e Porzh-Gwenn.
- Anatol ar Braz, dastumet gantañ meur a gontadenn er barrez.
- Ambroise Thomas, sonaozour.
- Charles Lindbergh, an nijer brudet, a zeuas da Enez Ilieg da chom e-pad tost bloaz, o tec'hout diouzh ar re a vec'h en-dro dezhañ er Stadoù-Unanet war-lerc'h skrapadenn ha muntr e vab.
- Aldous Huxley, skrivagner eus Breizh-Veur, en doa un eil annez e kêriadenn Porzh-Gwenn ivez.
- Alexis Carrel, priz Nobel ar Vezegiezh ha perc'henn Gweltaz.
- Tina Weymouth, kanourez ha sonerez gitar-boud ar strollad Talking Heads.
Tud bet ganet eno[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Jarl-Vari Guillois, bet dibunet gantañ galv an 18 a viz Mezheven 1940 e brezhoneg er BBC, 27 a viz Mae 1910 e Porzh-Gwenn.
Tud bet marvet eno[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Jarl-Vari Guillois, bet dibunet gantañ galv an 18 a viz Mezheven 1940 e brezhoneg er BBC, 19 a viz Gouere 1994 e Porzh-Gwenn.
Ardamezeg ar familhoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
![]() |
d'Acigné, aotrounez Trogindi ː
En erminoù e dreustell zivouedet en gul karget gant teir flourdilizenn en aour.
|
![]() |
de Balore, aotrounez Kersaozon
En sabel e c'hastell en aour a zri dour ivez en aour (GlB; PPC) |
Brezhoneg[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Ya d'ar brezhoneg[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- D’ar 16 a viz Genver 2007 e oa bet votet ar garta Ya d'ar brezhoneg gant kuzul-kêr ar gumun.
Deskadurezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Klasoù divyezhek stad a zo eno abaoe 1999.
- E distro-skol 2022 e oa 55 skoliad enskrivet er c'hlasoù divyezhek (31,6 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)[8].
Krennlavarioù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- (drouk) : Perwenan, lorc'hig voan Muioc'h a voged evit a dan.
- (jentiloc'h) : An tiez bras a Berwenan / Muioc'h a c'houloù evit a dan.
Melestradurezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Darempredoù etrebroadel[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Gevelliñ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Bro | Kêr | Abaoe |
---|---|---|
![]() |
Caisleán an Chomair | 2000 |
Keveleriñ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Bro | Kêr | Abaoe |
---|---|---|
![]() |
Tabelot | 2006 |
Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Levrlennadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Pol Potier de Courcy : Nobiliaire et armorial de Bretagne. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014
- Régis de Saint-Jouan : Dictionnaire des communes. Département des Côtes-d'Armor. Eléments d'histoire et d'archéologie. Conseil Général des Côtes d'Armor. Saint-Brieuc. 1990
- Bernard Tanguy : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes d'Armor. Chasse-Marée. ArMen. 1992
- Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995
Notennoù ha daveoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑ Kartenn eus ar gumun
- ↑ Bernard Tanguy, heuliet gant Hervé Abalain
- ↑ 4,0 ha4,1 Ardamezioù kanus, gant gwenan, hag n'o deus man da welout gant gerdarzh
- ↑ 5,0 ha5,1 Monumant ar re varv
- ↑ Pertes usaaf; lec'hiet er-maez da Borzh-Gwenn hervez Le Trégor 08.01.2015, p.6.
- ↑ Pol Potier de Courcy : Nobiliaire et armorial de Bretagne. 1890
- ↑ Distro-skol ar c’helenn divyezhek