MS-13
Mara Salvatrucha, berraet e MS-13, zo un aozadur torfederezh etrebroadel doare gang, krouet e Los Angeles (Kalifornia) er bloavezhioù 1980. Krouet e oa bet ar gang da gentañ evit gwareziñ enbroidi salvadorian diouzh gangoù all e Los Angeles. Gant an amzer o tremen e oa aet ar gang d'un aozadur torfederezh. MS-13 a zo o keveziñ feuls ouzh an 18th Street gang abaoe pell amzer. Lakaet eo bet war listenn an aozadurioù sponterezh gant ar Stadoù-Unanet[1].
Kalz izili eus an MS-13 a zo bet harluet betek El Salvador goude fin ar brezel diabarzh er vro e 1992, pe goude bezañ bet harzet, ar pezh en deus aesaet astenn ar gang war-zu Kreizamerika. Ar gang a zo oberiant e kalz lodennoù eus Stadoù-Unanet Amerika, e Kanada, Mec'hiko, ha Kreizamerika. Darn eus e izili a zo a orin eus Kreizamerika hag El Salvador.
Evel aozadur etrevroadel, istor ar gang a zo liammet don ouzh al liammoù etre Stadoù-Unanet hag El Salvador. E 2018 e oa tro 10 000 ezel stadunanat er gang, ar pezh a zo nebeutoc'h evit 1% eus an 1,4 milion a izili eus ar gangoù er vro, hag ar memes dregantad a gaver a-fed an niver a vuntroù. D'an 30 a viz Genver 2025, ar prezidant Donald Trump en doa sinet un dekred meneget ennañ meur a gartel drammoù ha gangoù treuzvroadel, an MS-13 en o zouez. An holl aozadurioù lakaet war al listenn a zo bet lakaet war listenn an aozadurioù sponterezh estren[2]. An urzh a zo bet lakaet da dalvezout d'an 20 a viz C'hwevrer 2025. Ar stourm a-enep an aozadurioù-se a zo roet dezhañ holl aotreoù ar stourm a-enep ar sponterezh neuze.
Daveennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ Terrorist Designations of International Cartels (en).
- ↑ Lotz, Avery (2025-01-22). Executive order list: What executive orders did President Trump sign and what to know (en).