Kampoù-bac'h gall
Bez ez eus bet kampoù-bac'h gall a-raok an Eil Brezel-Bed, e-pad ar brezel, ha war-lerc'h. Evit gouzout petra eo ar c'hampoù-bac'h (ne vez ket lakaet an anv-se war ar c'hampoù-prizonidi-brezel), klask ar pennad kampoù-bac'h
A-raok an Eil Brezel-Bed
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Meur a gamp zo bet, ret eo ober ar c'hemm etre:
- re ar brizonidi e-pad Brezel-Bed Kentañ, ma veze dalc'het Alamaned hag Aostrianed disoudard, evel Pontmain, hag e Breizh en Enez-Hir e Kraozon,, e Groe, en Henbont, e Karnag, e Langoned hag e Sarzhav;
- re ar repuidi republikan hag ar vrogarourion euskarat war-lerc'h brezel diabarzh Bro-Spagn. En o zouez re :
- Agde, en Hérault,
- Argelès-sur-Mer, e Rousilhon,
- Gurs er Basses-Pyrénées (hiziv Pyrénées-Atlantiques); gwelout [1],
- Moisdon-la-Rivière, e Breizh (gwelout [2])
- Rivesaltes, e Rousilhon,
da lavarout eo 5 kamp da vihanañ a-raok 1939;
- re ar brizonidi alaman e 1939, a-wechoù er memes lec'hioù.
- re an Impalaeriezh Trevadennel Gall, nebeud anavezet en Europa.
E-pad an Eil Brezel-Bed
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Adal 1939 e vo leuniet ar c'hampoù meneget uheloc'h gant Alamaned dastumet e Bro-C'hall, da lavarout eo gant tud oc'h enebiñ ouzh an Nazied (komunourien, yuzevien alaman) mesk-ha-mesk gant tud a-du gant Hitler, pe soudarded alaman.
War-lerc'h faezhidigezh an armeoù gall, aloubadeg Bro-C'hall ha diskar ar gouarnamant republikan, e teuy tro ar Yuzevien, a vo roet tamm ha tamm d'an nazied da gas da Alamagn.
Listenn 41 c'hamp
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Anaout a reer kampoù:
- Aincours, e Seine-et-Oise, komunourien ennañ adalek 1940 [3]
- Barcarès, e Rousilhon
- Beaune-la-Rolande e Loiret
- Besançon, en Doubs, er c'hazarn Vauban;
- Bourg-Lastic, er Puy de Dôme,
- Bram en Aude, e 1939 ha 1940;
- Brens en Tarn, e-tal Gaillac, e 1939 ha 1940;
- Choiseul, e Kastellbriant, e Breizh, e Liger-Atlantel, eus 1941 da 1942 [4];
- Douadic, en Indre
- Drancy,
- Fort-Barrault, en Isère [5] PDF;
- Gurs;
- Jargeau, evit ar Rromed, e-tal Orléans
- Lalande, e Yonne;
- Marolles, e Loir-et-Cher;
- Mazures en Ardennes, ma voe digoret ur "Judenlager" eus 1942 da viz Genver 1944;
- Mérignac;
- Meslay-du-Maine, e Mayenne, eus 1939 da 1940
- Milles, e-tal Aix-en-Provence er Bouches du Rhône, ar brasañ e gevred Bro-C'hall. Alese e voe kaset 2.500 yuzev e miz Eost 1942;
- Monceau-les-Mines;
- Nexon, en Haute-Vienne;
- Noé;
- Montreuil-Bellay;
- Les Tourelles, e Pariz;
- Pithiviers;
- Porzh-Loeiz, er Mor-Bihan, er c'hreñvlec'h;
- Recebedou, en Haute-Garonne, e-tal Toulousa;
- Rieucros, e Lozère;
- Romainville;
- Rouille;
- Royallieu, e Compiègne;
- Saint-Cyprien e Roussillon, ennañ 90 000 repuad spagnol e Meurzh 1939, serret e dibenn 1940 ha kaset an dud da hini Gurs;* Saint-Paul d'Eyjeaux, en Haute-Vienne
- e Saint-Sulpice-la-Pointe [6];
- e Saliers, e-kichen Arles;
- e Schirmeck en Elzas,
- e Septfonts,
- e Sisteron (Alpoù-Provañs-Uhel);
- e Thil e Meurthe-et-Moselle;
- e Toulboubou, e Pondi, bac'het ennañ kantreidi bet harzet er Mor-Bihan e miz Here 1940
[1];
- er Vernet en Ariège adal 1939 e oa 12 000 stourmer spagnol ennañ;
- e Vittel, er Vosges, ennañ Saozon hag Amerikaned;
- e Voves, en Eure-et-Loir;
- e Woippy e Moselle, savet e 1943.
Da lavarout eo 41 c'hamp da vihanañ.
- "Digeriñ kampoù nevez a vo graet buan, postoù-labour a vo krouet e-leizh gant an archerien , Maurice Rajsfus, Drancy, un camp de concentration très ordinaire, Cherche Midi éditeur.
Ret eo menegiñ ivez
- Struthof, pe Natzweiller-Struthof, en Elzas, ar c'hamp nemetañ krouet gant an Nazied war zouar Bro-C'hall.
En Impalaeriezh Trevadennel gall, e oa bet krouet kampoù-labour evit ar Yuzevien gant gouarnamant Vichy en Aljeria hag e Maroko:
- Abadla, en Aljeria
- Ain el Ourak
- Bechar, en Aljeria
- Berguent
- Bogari
- Bouarfa
- Djefa
- Kenadsa
- Meridja
- Missour, e Maroko
- Tendrara
War-lerc'h an Eil Brezel-Bed
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Kampoù-bac'h zo bet war ar maez en Aljeria, dalc'het gant an arme c'hall, ma veze boureviet ha lazhet darn eus ar brizonidi.
Levrioù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Raloc'h eo al levrioù diwar-benn ar c'hampoù gall eget re Alamagn.
- La SNCF sous l'Occupation allemande, Institut du temps présent, CNRS 1996,
- André Moine, Déportation et résistance en Afrique du Nord 1939-1944, Editions Sociales, Pariz (Bro-C'hall), 1972,
- Maurice Rajsfus, Drancy, un camp de concentration très ordinaire, 1941-1944. Le Cherche-midi Editeur, Pariz (Bro-C'hall), 2005 - ISBN 2-86274-435-2,
- Madeleine Steinberg, Les camps de Besançon et de Vittel, Le Monde Juif n°137 (janvier-mars 1990).
Gwelout ivez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- https://web.archive.org/web/20070329014158/http://memoire.mylinea.com/camps_en_france/
- http://www.souviens-toi.org/aider.html
- http://www.souviens-toi.org/iti_lieux.html
- http://perso.wanadoo.fr/d-d.natanson/carte_des_camps_en_France.htm
- http://www.apra.asso.fr/Camps/Carte-Camps.html
- (it) Listenn ar c'hampoù-bac'h en Italia da goulz ar faskouriezh : it:Lista dei campi per l'internamento civile nell'Italia Fascista
- ↑ Annik Le Guen, Le Morbihan sous le gouvernement de Vichy, Miz Kerzu 1993