Jacques Chessex
Jacques Chessex (1añ a viz Meurzh 1934 e Payerne – 9 a viz Here 2009[1] en Yverdon-les-Bains) a oa ur skrivagner hag ul livour suis. E galleg e skrivas holl e levrioù. Skrivañ a reas levrioù a denn d'an holl rummoù lennegezh : barzhonegoù ha romantoù, hag ivez levrioù evit ar vugale pe arnodadennoù. Brudet e teuas da vezañ e Suis hag e Frañs goude bezañ bet ar priz Goncourt e 1973. Priziet e oa e zoare-skrivañ, hag an dodennoù ma plede ganto : karantez ha marv mesket, likentez hag usvedoniezh. Embannet eo bet e skridoù e meur a gelaouenn evel Les Cahiers du Sud, Sud, La Nouvelle Revue Française, Europe ha Revue de Belles-Lettres (Geneva).
E vuhez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- 1934 : ganedigezh e Payerne
- 1951-1952 : studioù e skolaj Sant-Mikael e Freiburg
- 1952-1960 : studioù war al lizhiri e Lausanne
- 1956 : emzistruj e dad, un darvoud a skoas kalz Jacques Chessex
- 1963 : Priz Schillerpour La Tête ouverte
- 1953 ha 1964 : kemer a reas perzh e krouiñ ar c'helaouennoù lennegezh Pays du lac (Pully) e 1953 hag Écriture (Lausanne) e 1964
- 1969-1996 : kelenner galleg e Lausanne
- 1972 : Priz Alpes-Jura
- 1973 : L'Ogre, Priz Goncourt
- 1992 : Les Aveugles du seul regard, Priz Mallarmé
- 1992: Priz meur ensavadur Vaud
- 1999: Priz meur ar galleg
- 2005: Allegria, yalc'had Goncourt (barzhoniezh)
- 2007: priz Meur Jean Giono
- 2009: marv e Yverdon-les-Bains
Livañ
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Abaoe e yaouankiz e live Jacques Chessex, hag an diskouezadeg kentañ ma weljod e oberennoù a voe aozet e 2000 e Diazezadur Antonio Perez e Cuenca (Spagn). Goude-se e voe diskouezet e oberennoù e lec'hioù all : Diskouezva Planque e Lausanne (2000 ha 2003), Levraoueg vroadel Suis (2003), Levraoueg kanton ha skol-veur Freiburg (2004), Diazezadur L'Estrée e Ropraz (2008), Diskouezva ArteSol e Soleure (miz Here 2009), Diskouezva Fallet e Geneva (miz Du 2009).
Oberennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Barzhonegoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Le Jour proche, Aux Miroirs partagés, 1954
- Chant de printemps, Jeune Poésie, 1955
- Une Voix la nuit, Mermod, 1957
- Batailles dans l'air, barzhonegoù (1957-1959), 1959
- Le Jeûne de huit nuits, Payot, 1966
- L'Ouvert obscur, L'Age d'Homme, 1967
- Elégie soleil du regret, Bertil Galland, 1976
- Le Calviniste, , Grasset, 1983
- Pierre Estoppey, Le Verseau, 1986
- Myriam, PAP, Pully, 1987
- Comme l'os, poèmes, Grasset, 1988
- Dans la Page brumeuse du sonnet, PAP, 1989
- Elégie de Pâques, PAP, 1989
- Neige, Stamperia del Portico, Gavirate, 1989
- Si l'Arc des coqs, PAP, 1989
- Plaie ravie, PAP, 1989
- Les Aveugles du seul regard, PAP, 1991, La Différence, 1992
- Le Buisson, Atelier de St-Prex, 1991
- Songe du Corps élémentaire, Simecek et Ditesheim, 1992
- La Fente, Atelier de St-Prex, 1993
- Le Rire dans la faille, Le Manoir, Martigny, 1993
- Les Elégies de Yorick, Bernard Campiche, 1994
- Le Temps sans Temps", Le Cherche-Midi, 1995
- Cantique, Bernard Campiche, 1996
- Poésie, 3 levrenn, Bernard Campiche, 1997
- Le désir de la neige, Grasset, 2002
- Allegria, Grasset, 2005
- Revanche des purs, Grasset, 2008
Romantoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- La Tête ouverte, Gallimard, 1962
- La Confession du pasteur Burg, Christian Bourgois, 1967
- Carabas, Grasset, 1971
- L'Ogre, Grasset, 1973, Priz Goncourt
- L'Ardent royaume, Grasset, 1975
- Les Yeux jaunes, Grasset, 1979
- Judas le transparent, Grasset, 1982
- Jonas, roman, Grasset, 1987
- Morgane madrigal, Grasset, 1990
- La Trinité, Grasset, 1992
- Le rêve de Voltaire, Grasset, 1995
- La mort d'un juste Grasset, 1996
- L'imitation, Grasset, 1998
- Portrait d'une ombre, Zoé, 1999
- Incarnata, Grasset, 1999
- Monsieur, Grasset, 2001
- L'Eternel sentit une odeur agréable, Grasset, 2004
- Avant le Matin, Grasset 2006
- Le Vampire de Ropraz, Grasset, 2007
- Pardon mère, Grasset, 2008
- Un Juif pour l'exemple, Grasset, 2009
Danevelloù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Le Séjour des morts, Grasset, 1977
- Où vont mourir les oiseaux, Grasset, 1980
- Sosie d'un saint, Grasset, 2000
Kronikennoù ha testennoù berr
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Reste avec nous, Cahier de La Renaissance Vaudoise, 1967, adembannet gant Bernard Campiche e 1995
- Portrait des Vaudois, 1969, Babel Niv 20
- Feux d'orées, 1984; adembannet gant Bernard Campiche e 1995
- Dans la buée de ses yeux, Bernard Campiche, 1995.
- L'imparfait, Bernard Campiche, 1996.
- De l'encre et du papier, La Bibliothèque des arts, 2001 (Pergamine)
Levrioù evit ar vugale
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Le Renard qui disait non à la lune, Grasset, 1974
- Marie et le chat sauvage, Grasset, 1979
- Neuf, l'œuf, Grasset, 1990
- François dans la forêt, Grasset, 1991
Arnodadennoù ha pennadoù burutellañ
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Charles-Albert Cingria, Seghers, 1967. adembannet gant Poche Suisse, 2007
- Les saintes Écritures, Bertil Galland, 1972
- Bréviaire, Bertil Galland, 1976
- Adieu à Gustave Roud, gant Maurice Chappaz ha Philippe Jaccottet, Bertil Galland, 1977
- Entretiens avec Jacques Chessex, Jérôme Garcin, La Différence, 1979
- Maupassant et les autres, Ramsay, 1981
- Flaubert, ou Le Désert en abîme, Grasset, 1991
- Avez-vous déjà giflé un rat?, Bernard Campiche, 1997
- Le désir de dieu, Grasset, 2005
- Le simple préserve l'énigme, Gallimard, 2008
Un nebeud arnodadennoù diwar-benn al livouriezh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- La Muerte y la Nada (Antonio Saura), Pierre Canova, Pully, 1990
- Zao Wou-Ki, Galerie Jan Krugier, 1990
- Marcel Poncet, La Bibliothèque des Arts, 1992
- Olivier Charles", Musée Jenisch, 1992
- Bazaine, Skira, 1996
- Figures de la métamorphose, La Bibliothèque des Arts, 1999
- Le dernier des monstres (Saura), Cuadernos del Hocinoco, 2000
- Notes sur Saura, Cuadernos del Hocinoco, 2001
- Les dangers de Jean Lecoultre,Cuadernos del Hocinoco, 2002
- Javier Pagola, Cuadernos del Hocinoco, 2004
- Thomas Fougeirol, Operae, 2004
- Dans la peinture de Sarto, Atalier St-Prex et Chabloz, 2008
- Une nuit dans la forêt, skeudennoù gant Manuel Müller, Notari, 2009
- Jean Lecoultre ou la haine de la peinture, in Artpassions, niv. 19, 2009
Livouriezh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Katalog diskouezadeg Cuenca, Minotauro, Ensavadur Perez, Cuenca, 2000 Jacques Chessex peintures, 134 fajenn, 80 skeudenn, testennoù gant Christophe Bataille, François Nourissier ha Jacques Chessex, embannadurioù La Matze, 2008 Robert Kopp, "Jacques Chessex une voix dans la nuit", in Artpassions, niv. 18, 2009
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Luc'hskeudenn
- Video: Jacques Chessex, teuliad war lec'hienn TSR
- Emission "Pardonnez-moi", 17 a viz C'hwevrer 2008 Dielloù skinwel suis
- E vuhez war lec'hienn Levraoueg kanton ha skol-veur Lausanne
- Buhez Jacques Chessex
- Un nebeud levrioù skrivet gantañ lizherenn C
- Poltred war lec'hienn Swissinfo
- Livadurioù Jacques Chessex
- Pennad diwar e benn er gazetenn alamanek suis Tagesanzeiger