Mont d’an endalc’had

Fuzuilh Jeneral Liu

Eus Wikipedia
Fuzuilh Jeneral Liu
Skeudenn ar pennad Fuzuilh Jeneral Liu

Ur fuzuilh Jeneral Liu diskouezet en Armémuseum e Stockholm
Kinnig
Bro Republik kentañ Sina
Doare Fuzuilh damaotomatek
Mont an-dro Tennata dre amprest-gazoù
Munisionoù 7,92 × 57 mm Mauser
Ijiner Jeneral Liu Qing En
Mare ijinañ War-dro 1914
Produerien Pratt & Whitney
Arsanailh Hanyang
Skouerennoù produet War-dro 10
Pouez ha muzulioù (stumm orin)
Mas 4,7 kg
Hirder 1.225 mm
Hirder ar c'hanol 647 mm
Perzhioù all
Tizh mont e-maez ar boledoù 780 m/s
Endalc'h Karger diabarzh 6 kartouchenn
Lezenn
Rummad e Bro-C'hall B

Ar fuzuilh Jeneral Liu a zo ur fuzuilh-emgann damaotomatek sinaat anvet diwar anv e ijinour, ar jeneral Liu Qing En (1869–1929), a oa penn-melestrour arsanailh Hanyang, e-kichen Wuhan. Anv e grouer a zo chomet ganti rak biskoazh ne voe roet unan ofisiel d'an arm, a voe produet un dornad a skouerennoù anezhañ hepken. Unan eus fuzuilhoù damaotomatek kentañ Sina e voe.

Evel broioù all er bloavezhioù 1910 e klaskas Republik Kentañ Sina ijinañ armoù-tan efedusoc'h hag uheloc'h o lusk-tennañ evit ar fuzuilhoù-morailh implijet d'ar poent-se gant armeoù ar bed. Liu Qing En a savas ur fuzuilh damaotomatek kambret e 7,92 × 57 mm Mauser, ur gartouchenn implijet dija er fuzuilhoù alaman Gewehr 98 da skouer.

He sistem tennata a oa dre amprest-gazoù. Damheñvel e oa ouzh hini ar fuzuilhoù Bang[1] : ur pezh e beg ar c'hanol a zastume ar gazoù, a vonte war ur meud, hag a lakae d'e dro ar gulasenn da fiñval. Implijet e voe ar memes gwikefre diwezhatoc'h er fuzuilhoù Gewehr 41 alaman ha stummoù kentañ an M1 Garand stadunanat. Pourveziet e oa fuzuilh ar jeneral Liu gant ur c'harger diabarzh 6 tenn.

Mont a reas Liu asambles gant seizh kenvroad all da Stadoù-Unanet Amerika e dibenn 1914, evit prenañ mekanikoù da broduiñ an arm digant an embregerezh Pratt & Whitney, e Hartford (Connecticut). Ur skouerenn eus ar fuzuilh a voe produet eno, ha kaset o doa ar Sinaiz ganto skouerennoù all produet e arsanailh Hanyang. Liu a chomas betek miz Even 1915 e Hartford. Karget e voe ar mekanikoù da broduiñ an armoù war-vourzh ur vag, met kollet e voe ar gargamant, ha paket e voe ar jeneral gant ur GGE ur wech distro da Sina[2]. Diwar-neuze e voe dilezet ar raktres fuzuilh gant Sina. Daou vloaz war-lerc'h en em gavas ar mekanikoù e Sina a-benn ar fin. Lezet e voent e porzh Shanghai e-pad daou vloaz a-raok bezañ kaset d'un arsanailh evit produiñ armoù all[3].

En holl e voe produet un dek skouerenn bennak hepken eus fuzuilh ar jeneral Liu. Un amprouenn kaset e miz Gwengolo 1916 gant an arme sinaat a ziskouezas ez ae mat ar skouerenn produet e SUA en-dro, met kudennoù a oa gant ar re produet e arsanailh Hanyang, abalamour d'ur winterell re izel he c'halite[4].

Er sevenadur

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  1. (en) HATCHER Julian S., Hatcher's notes, The Stackpole Company, 1966, p. 147
  2. (en) Chinese Liu Rifle (diellet), American Rifleman, 05/08/2009 (lennet d'an 29/01/2025)
  3. (en) McCOLLUM Ian, General Liu Rifle, Forgotten Weapons (lennet d'an 29/01/2025)
  4. (en) Hervez rentañ-kont an amprouenn (troet e saozneg), tapet diwar al lec'hienn Forgotten Weapons (pellgarget d'an 29/01/2025)
  5. (en) General Liu Rifle, IMFDB (lennet d'an 29/01/2025)
  Stag eo ar bajenn-mañ ouzh Porched an Armoù-tan