Frañsez (pab)

Frañsez Pab an Iliz katolik roman
Frañsez e 2021
Miserando atque eligendo "Dibabet dre drugarez"

Ganedigezh	17 a viz Du 1936 Buenos Aires, Arc'hantina
Dilennet da bab	13 a viz Meurzh 2013
Dibenn e baboni	21 a viz Ebrel 2025
En e raok	Benead XVI
Roll ar bibien : kronologiezh · hervez al lizherenneg
kemmañ

Frañsez (Franciscus e latin, Francesco en italianeg, Francisco e kastilhaneg)^[1], ganet Jorge Mario Bergoglio^[2] d'ar 17 a viz Kerzu 1936 e Buenos Aires ha marvet d'ar 21 a viz Ebrel 2025^[3], e oa eskob Roma, hag hervez an hengoun an 266vet pab. Ar jezuist kentañ e oa da vezañ pab, an hini kentañ genidik eus Amerika hag eus an hantervoul su, hag an hini kentañ ne zeue ket eus Europa abaoe ar Sirian Gregor III en VIII^vet kantved. Dibabet en doa e anv pab en enor da Frañsez a Asiz.

Urziet e voe da veleg e 1969, hag arc'heskob Buenos Aires e 1998. Anvet e voe da gardinal e 2001 gant Yann-Baol II. Dilennet e voe da bab d'an 13 a viz Meurzh 2013 gant ar c'honklav.

Mirout a ra ar pab Frañsez menoioù an Iliz diwar-benn an diforc'hañ, dizimez ar veleien ha belegiñ ar merc'hed, met lakaet en deus loc'h en un diviz war an diagonezed ha lakaet en deus merc'hed da vezañ izili leunberzh dikaster Kuria Roma. Soñjal a ra dezhañ e tlefe an Iliz bezañ degemerusoc'h ouzh an dud LGDT, hag a-du e oa evit ma vije anavezet ar c'houpladoù heñvelreviat gant al lezenn. Kavet en doa abeg er gevalaouriezh diroll hag ar vevezuniadouriezh.

Kelc'hlizhiri

Troet eo bet e brezhoneg e gelc'hlizher kentañ Lumen Fidei (29 a viz Mezheven 2013) diwar-benn ar feiz kristen gant Paol Kalvez.

Displeget e oa bet e eil kelc'hlizher Laudato Si (24 a viz Mae 2015), diwar-benn tommadur ar blanedenn, gant Minihi Levenez^[4].

Fratelli tutti eo anvet e drede kelc'hlizher (3 a viz Here 2020), da lavaret eo « Holl vreudeur ». Diwar-benn « ar vreudeuriezh hag ar mignoniezh sokial » eo.

Yec'hed

Klañvidik eo ar pab Frañsez dreist-holl gant kudennoù analañ ha skevent. Tennet e oa bet ul lodenn eus ur skevent dezhañ pa oa eñ yaouank. Er bloavezhioù diwezehañ e oa bet tapet alies gant ar grip ha gant bronchitoù er goañv. Kudennoù en e zaoulin en doa ivez, ha sciatica, ar pezh a redie anezhañ da vezañ implijout muioc'h-mui ur gador-ruilh, pe ur vazh-vale^[5].

D'ar 14 a viz C'hwevrer 2025 e oa bet degemeret en ospital (Fondazione Policlinico Universitario Agostino Gemelli) e Roma evit kudennoù analañ. A-benn ar fin e oa tapet gant un danijenn skevent. Marvet eo diwar ur GGE^[6] d'ar 21 a viz Ebrel 2025, deiz Lun Fask, un nebeud eurvezhioù goude bezañ bet gwelet dirak ur publik evit ar wech diwezhañ da geñver lid Pask e Roma.

Notennoù ha daveennoù

↑ (fr) ["François 1er ou François ?", pennad-skrid gant Le Monde]
↑ Distaget [ˈxorxe ˈmaɾjo βerˈɣoɣljo] e spagnoleg ha [berˈgɔʎʎo] en italianeg
↑ (fr) CORDELIER Jérôme, Le pape François est mort à 88 ans, Le Point, 21/04/2025
↑ (br) niv. 152 (miz Du 2016). Displegadenn bremañ enlinenn war lec’hienn Eskopti Kemper ha Leon : "Laudato Si - eur pennad-kinnig"
↑ (en) Pope Francis in Critical Condition After ‘Respiratory Crisis,’ Vatican Says, New-York Times
↑ (fr) Le Pape François victime d'un AVC et d'un collapsus cardiovasculaire irréversible, Vatican News, 21/04/2025

[1] (fr) ["François 1er ou François ?", pennad-skrid gant Le Monde]

[2] Distaget [ˈxorxe ˈmaɾjo βerˈɣoɣljo] e spagnoleg ha [berˈgɔʎʎo] en italianeg

[3] (fr) CORDELIER Jérôme, Le pape François est mort à 88 ans, Le Point, 21/04/2025

[4] (br) niv. 152 (miz Du 2016). Displegadenn bremañ enlinenn war lec’hienn Eskopti Kemper ha Leon : "Laudato Si - eur pennad-kinnig"

[5] (en) Pope Francis in Critical Condition After ‘Respiratory Crisis,’ Vatican Says, New-York Times

[6] (fr) Le Pape François victime d'un AVC et d'un collapsus cardiovasculaire irréversible, Vatican News, 21/04/2025

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]