Ferdinand du Puigaudeau

Gweledva an ti-soul (1921), eoul war lien, Mirdi an Arzoù-Kaer Kemper.

Ferdinand du Puigaudeau, bet ganet en Naoned d’ar 4 a viz Ebrel 1864, ha marvet er Groazig d’an 19 a viz Gwengolo 1930 a oa un livour breizhat.

Tad eo bet d'an etnologourez Odette du Puigaudeau.

Buhez

An It. du Puigaudeau o terc’hel he merc’h Odette etre he divrec’h e Roc'h-an-Argoed, war-dro 1894.

Ganet e oa bet en ur familh paramantourien ha perc’henned douar, pinvidikaet a-drugarez da goñvers ar c’holonioù ha rivinet diwezhatoc’h. Studioù klasel a reas en Naoned. Da c’houde e veajas dre vro-Italia ha dre vro-Dunizia a-benn gwellaat e zonezonoù arzel.

E Pont-Aven e kejas gant Paul Gauguin, Émile Bernard, Charles Laval e 1886. Mod pe vod e voe levezonet gant lusk « Skol Pont-Aven », zoken ma ne voe krouet al lusk-mañ daou vloaz diwezhatoc’h nemetken.

Koulskoude ne vez ket sellet outañ evel ezel eus Skol Pont-Aven. Mirout a reas e hentad dezhañ e-unan ha chom a reas ul livour « post-impressionist »,???? ul lusk lies goude an « Impressionism » a zo maread al livadur (dreist pep tra) adalek dibenn ar bloavezhioù 1880 betek ar bloavezhioù 1910 dre feur.????

Al lusk-mañ a vode izili disheñvel a-walc'h an eil re diouzh ar re all evel Édouard Manet, Henri Rousseau, hag all..., pezh a rae anezhañ ul lusk dizunvan.

E Bro-Belgia e 1889, e skoulmas Ferdinand du Puigaudeau darempredoù gant strollad « An Ugent » (Groupe des XX). En o zouez : James Ensor, Guillaume Vogels, ha Jan Toorop. Kejañ a reas ivez gant ar skulter ha livour gwirvoudel Constantin Meunier.

Un oberenn gentañ a ziskouezas e Saloñs Kevredigezh Broadel an Arzoù-Kaer » (Salon de la Société Nationale des Beaux-Arts) e 1890.

Er penn-kentañ e live taolennoù awenet gant ar vuhez bemdeziek, ar vuhez hengounel, gant darvoudoù dister.

Lesanvet e oa Picolo gant e vignoned. Plijout a rae ar mareoù e-kreiz an noz dezhañ hag aergelc'hioù an abardaez pa ya an heol da guzh. Dont a reas da vezañ brudet-tre. E 1903 e rae ar gazetenn New-York Herald anezhañ « livour ar festoù, ar festoù-noz dreist-holl, an tanioù-arvest, ar fuzeennoù, an heol, ar maezioù sart ha laouen »

E 1904 e tremenas un nebeut amzer e Venezia, lec'h ma voe graet 50 livadur gantañ.

Koulskoude e teus berr an arc'hant gantañ, hag ez eas da lojañ e Bourc’h-Baz ha war-lerc'h er Groazig e Maner Kervaudu feurmet gantañ. Eno e vevas betek fin e vuhez. Gwelet e veze e vignoned o tremen e Kervaudu. Livourien : Jean-Émile Laboureur, Émile Dezaunay, Ernest de Chamaillard, e genderv Alphonse de Châteaubriant hag ar barzh José-Maria de Heredia.

A-hed ar bloavezhioù-se e talc’has da livañ ar memes lec’hioù : e liorzh, gwernioù ar Briver, milinoù, an heol o vont da guzh war ar mor, ar parkeier roz-moc’h.

Teñvalaet e voe fin e vuhez gant an evaj hag ar glac’har.

Da belec’h mont da sellout ouzh oberennoù Ferdinand du Puigaudeau ?

E meur a virdi e vez gwelet e daolennoù, e diskouezhadegoù padus pe dibad (Montroulez, an Naoned, Kemper, Pont-Aven, Paris, New York).

Oberennoù en dastumadegoù foran

Bro-Spagn

• Madrid, Mirdi Thyssen-Bornemisza : Gouel noz e Kastell-Paol, war-dro 1894-1898, eoul war lien.

Bro-C’hall

• an Naoned, Musée des Beaux-Arts : Ar Peulvan, araok 1910, eoul war lien.
• Kemper, Mirdi an Arzoù-Kaer : Gweledva an ti-soul, 1921, eoul war lien.
• Gwened, Mirdi ar C’hovu : Oferenn noz pe Kalvar Roc'h-an-Argoed.

• Oberennoù gant Ferdinand du Puigaudeau
• 

  Tarzh an deiz e Bourc'h-Baz.

• 

  Tan arvest e Bourc'h-Baz.

• 

  Al Letern hud.

• 

  Tan arvest war ar porzh (1890).

• 

  Pont-Aven dindan al loargann.

• 

  Skeudoù sinaat, al lapin.

• Puigaudeau, Ferdinand du - Landscape, Hills of Guerande.jpeg

  Gweledva, tuchennoù Gwenrann (1915).

Mammennoù

• Antoine Laurentin, Ferdinand du Puigaudeau, 1864-1930, éditions T. Salvador, 1989
• Wikipedia gallek

Liammoù diavaez

• (fr) Pennad e galleg hag un nebeud livadurioù