Edgar P. Jacobs
Edgard Félix Pierre Jacobs, anavezetoc'h dindan an anv Edgar P. Jacobs (30 a viz Meurzh 1904 – 20 a viz C'hwevrer 1987 e Brusel) a oa un aozer bannoù-treset belgiat. Krouer Blake ha Mortimer e voe ha kenlabourat a reas gant Hergé.
E vuhez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Etre 1917 ha 1940 e voe Jabobs ledaktor ha kaner c'hoarigan. Goude-se e stagas gant an tresañ, ha betek 1946 e labouras evit ar gelaouenn Bravo. Pa voe berzhet ar bannoù-treset amerikan Flash Gordon gant an alouberien alaman, e voe goulennet gantañ echuiñ gant an istor evit ma ouzefe al lennerien penaos ec'h echue. Goude-se e lakaas embann un istor all, Le Rayon U e ditl, hag a oa damheñvel (ur meskaj troioù-kaer ha skiant-faltazi eo) e Bravo. Damheñvel eo an tudennoù anezhañ : ar soudard jentil (Major Walton e anv), ar c'helenner mat (ar c'helenner Marduk), an treitour a labour evit un arme all (ar c'habiten Dagon). Ar pimpatromoù-se a gaver e holl e oberennoù.
Mignon da Hergé e teuas da vezañ, hag asambles e kemmjont tresadennoù meur a albom : Tintin e Kongo, Tintin en Amerika, Bazh roue Ottokar, hag Al Lotuz glas e 1943. E 1944 e labouras war Ar seizh boulenn strink hag ivez war Templ an heol : dafar an tudennoù ha kinkladurioù a voe savet gantañ.
E 1946 e voe ezel eus ar skipailh a reas war-dro Kazetenn Tintin, hag enni e voe embannet Le secret de l'espadon (ur bajenn ar sizhun, war ar golo kein). Azalek 1947 e chomas a-sav gant troioù-kaer Tintin hag en em ouestlas d'e oberennoù dezhañ, daoust ma kendalc'h da genlabourat gant Hergé evit ar gelaouenn. Le mystère de la grande pyramide a voe embannet e 1950. La marque jaune a voe embannet e 1953. Goude-se e voe embannet L'énigme de l'Atlantide e 1955, S.O.S. météores e 1958, Le piège diabolique e 1960 ha L'affaire du collier e 1965.
E 1977 e lakaas embann levrenn gentañ 3 Formules du professeur Satō. An eil hin a zeuas er-maez 13 vloaz goude : treset e voe gant Bob de Moor, diwar senario ha maketenn Jacobs.
Goude marv Jacobs e voe kendalc'het troioù-kaer Blake et Mortimer gant treserien ha senarioourien all : L'Affaire Francis Blake e 1996 gant Jean Van Hamme ha Ted Benoit, La Machination Voronov e 2000 gant Yves Sente hag André Juillard, L'Étrange Rendez-vous e 2001 gant Jean Van Hamme ha Ted Benoit, Les Sarcophages du 6e continent levrenn 1 e 2003, levrenn 2 e 2004, hag ivez Le Sanctuaire du Gondwana e 2008, gant Yves Sente hag André Juillard.
Oberennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Le Secret de l'Espadon, levrenn 1 - 2 - 3
- Le Mystère de la grande pyramide, levrenn 1 - 2
- La Marque jaune
- L'Énigme de l'Atlantide
- S.O.S. Météores
- Le Piège diabolique
- L'Affaire du collier
- Les 3 Formules du professeur Satō, levrenn 1 - 2
- Dossier Mortimer contre Mortimer
Re all
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Le Rayon U
- La guerre des mondes, diwar oberenn Herbert George Wells, embannet gant Glénat e-barzh Les Cahiers de la bande dessinée (niv. ispisial) e 1971, rakskrid gant Hergé
- Le trésor de Toutankhamon (4 fajennad embannet e-barzh Le Journal de Tintin niv. 848, miz Genver 1965)
- A la recherche de Toutankhamon gant Youssef Francis, embannadurioù Blake et Mortimer (Dargaud 1988), skeudennoù gant René Follet
- Senario (gant Hergé) :
- Tom Colby - Le Canyon Mystérieux, dastumad Document niv. 1, embannadurioù Magic Strip (skignet gant Futuropolis), 1979
- Gant, pe diwar-benn Jacobs e-barzh Journal de Tintin :
- 1946 : La découverte de la tombe de Toutankhamon, JdTintin belgiat niv. 4 (skeudennoù)
- 1947 : Ce que l’on sait de l’Atlantide, JdTintin belgiat niv. 9 (skeudennoù)
- 1949 : Le secret de l’Espadon a–t–il été découvert ?, niv. 34
- 1949 : Patientez encore quelques semaines. Je vous promets une surprise !, niv. 49
- 1950 : En attendant le mystère de la Pyramide, niv. 79 (skeudennoù)
- 1965 : Edgar P. Jacobs revient dans Tintin, niv. 884
- 1966 : Quand la réalité rejoint la fiction, niv. 902 (tresadennoù gant Jacobs)
- 1968 : E.P. Jacobs vous parle : "Ne tirez pas sur le dessinateur", niv.1002
- 1969 : Qui fait votre journal ? Edgar P. Jacobs, niv. 1062
- 1969 : Jacobs condamné aux travaux forcés, niv. 1102
- 1971 : Le Dossier Edgar-Pierre Jacobs (Magazine 2000 niv. 39), niv. 1198
- 1974 : Quand E.P. Jacobs illustrait le journal "Bravo"..., niv. 73 ("Tintin Hebdoptimiste")
- 1974 : Les 3 Formules du Professeur Jacobs - une énigme de A.P. Duchâteau, niv. 73
- 1975 : Science-Fiction dans la bande dessinée (Tintin Journal niv. 11), niv. 14
- 1978 : Le théâtre de Jacobs, numéro Spécial E.P. Jacobs, entièrement consacré à lui par toute l'équipe du journal, et avec des dossiers, niv. 49
- 1981 : Une journée chez Edgar P. Jacobs, niv. 329
- 1982 : Tout ce que vous avez toujours voulu savoir sur E.P. Jacobs sans jamais oser le demander, niv. 355
- 1987 : Jacobs en images, niv. 13 (d'e enoriñ pa varvas)
- 1987 : Témoignages d'amitié à E.P. Jacobs, niv. 13
- 1990 : Les 3 Formules du Professeur Edgar P. Jacobs (ha penn-kentañ Mortimer contre Mortimer gant Bob de Moor), niv. 5, "Hello BD"
Prizioù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Kentañ Priz Sant-Mikael (Grand Prix Saint-Michel) gant Club des Amis de la Bande Dessinée (C.A.B.D.) e foar al levrioù e Brusel e 1971.
- Grand Prix du Disque gant Akademiezh Charles Cros da La Marque Jaune (pladenn) e 1956 da enoriñ perzhioù mat an testennoù.
Diwar-benn Edgar P. Jacobs
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- 1976 : Luc Routeau in Communications, embannadurioù Seuil niv. 24 "Jacobs: narration,science-fiction"
- M. Bataille hag A. Leunen in Les feuillets psychiatriques de Liège, levrenn 11, strobad 3: "Essai d'analyse sémiotique du concept de folie dans la bande dessinée de Hergé et Jacobs"
- 1976 : "Schtroumpf" Les Cahiers de la Bande Dessinée niv. 30, ispisial Edgar P. Jacobs, embanandurioù Glénat
- 1976 : L'École d'Hergé, pennad Edgar P. Jacobs, mythes et figures du mystère, embannadurioù Glénat
- 1981 : Edgar P. Jacobs, 30 ans de bandes dessinées, Alain Littaye (adembannadur klokaet levr 1973; gant al levrig The Méga Wave)
- 1981 : Un opéra de papier, Les mémoires de Blaker et Mortimer, autobiographie gant Edgar P. Jacobs, embannadurioù Gallimard
- 1983 : Spécial : Edgar-Pierre Jacobs (atersadenn EPJ e RTL du 28/03/1982 + teuliad), in Biographic Pocket niv. 4
- 1984 : Le monde de Edgar P. Jacobs, gant Claude Le Gallo, dastumad "Nos auteurs", embannadurioù Lombard ISBN 2-8036-0481-7
- 1984 : Jacobs par Hergé, in Spot BD niv. 4
- 1988 : Blake, Jacobs et Mortimer, gant Gérard Lenne, embannadurioù Séguier Archimbaud
- 1989 : Edgar P. Jacobs, dastumad "Un livre une œuvre", gant Jean-Paul Dubois, embannadurioù Labor
- 1990 : Edgar P. Jacobs Le Baryton Du 9e Art, gant Jean-Marc Guyard, embannadurioù Blake Et Mortimer
- 1990 : L'affaire Jacobs, gant Gérard Lenne, Megawave
- 1991 : Lire E.P. Jacobs dans le texte, Bernard Heizmann, in Bédésup niv. 52/53
- 1993 : Le Royaume d'Edgar J., gant Jacques Laudy, Himalaya, embannadurioù Loempia ISBN 2-8035-0288-7
- 1993 à 1998 : E.P.J. Collectors - La Lettre des Collectionneurs, gant Michel Laisnez : 24 niverenn, miz Ebrel 1993 – miz Here 1998
- 1994 : Jacobs, le conservateur, Philippe Saint-André, in bédésup niv. 66/67
- 1994 : E.P. Jacobs : une Mémoire de Papier, gant Michel Laisnez, embannadurioù E.P.J.Collectors (levrlennadur hollek, paouezet e miz Gwengolo 1993)
- 2000 : Edgar P. Jacobs ou les entretiens du Bois des Pauvres, gant François Rivière, tresadennoù gant Stanislas Barthélémy, rakskrid gant José-Louis Bocquet, embannadurioù du Carabe
- 2002 : A l'ombre de la ligne claire, gant Benoît Mouchart, embannadurioù Vertige graphic, 2002 ISBN 2-908-98171-8
- 2003 : La Damnation d'Edgar P. Jacobs, gant Benoît Mouchart ha François Rivière, embannadurioù Seuil-Archimbaud ISBN 2-020-60530-9
- 2003 : Bang ! niv. 4 (diskar-amzer) (atersadenn)
- 2004 : Jacobs, la marque du Fantastique, gant René Nouaihat, embannadurioù Mosquito
- 2004 : Le manuscrit E.P. Jacobs, gant Charles Dierick, embannadurioù Dexia
- 2004 : E.P. Jacobs, La marque du siècle, gant Jean Auquier, embannadurioù CBBD hag Post Belgia
- 2004 : Chez Edgar P. Jacobs, dans l'intimité du père de Blake et Mortimer, gant Philippe Biermé, embannadurioù du Céfal
- 2004 : "Blake et Mortimer face aux démons de la science" Science & Vie ispisial
- 2005 : Edgar P. Jacobs et le secret de l'explosion, gant Renaud Chavanne, embannadurioù PLG
- 2006 : La Damnation d'Edgar P. Jacobs (nevesaet), gant Benoît Mouchart ha François Rivière, embannadurioù Points Seuil ISBN 2-020-85505-4
- 2007 : Edgar P. Jacobs et les deux Jacques, gant Philippe Biermé, embannadurioù Fondation Edgar P. Jacobs
Filmoù diwar-benn Edgar P. Jacobs
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- 1984 : Des planches aux planches, R.T.B.F. (11 ha 18 a viz Genver)
- 1988 : À La recherche de Toutânkhamon, gant Francis Youssef, Studios Blake et Mortimer
- 1989 : Edgar P. Jacobs, le baryton du 9ème Art, gant Dominique Hebert, Studios Blake et Mortimer
- 1994 : La Marque de Jacobs, gant Jean-Loup Martin ha Guy Le hideux, embannazdurioù Cendranes Films/8 Mont blanc/Les Films Grain de Sable (25')
- 2005 : Edgar P. Jacobs, Blake ou Mortimer ?, gant Francis Gillery (55')