Abdülhamit II

Eus Wikipedia
Abdül Hamid II
Abdülhamit II

Abdülhamit II , ganet d'an 21 a viz Gwengolo 1842, a voe 34vet sultan an impalaeriezh otoman.

Mab e oa da Abdülmecit I ha breur Murat V.

Ren[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ur vonreizh a voe lakaet e plas e penn kentañ e ren ha Turkia a zeuas da vezañ ur vonarkiezh bonreizhel e 1876. Padal ar galloud a chome da vat gant ar sultan.

Brezel a voe etre an impalaeriezh otoman ha Rusia diwar-benn ar Balkanoù e 1877-1878 (anvet 93 Harbi e turkeg (Brezel 93) dre ma krogas e bloavezh 1293 an deiziadur muzulmat). An arme rus a yeas betek tal-kichen Istanbul ha koll a reas an Otomaned Bulgaria, Roumania ha Montenegro. Diwar ar c'holloù-se e savas ar meno foran a-enep d'ar sultan hag hemañ a dorras ar bonreizh.

E 1895 e voe asantet gant Abdülhamit II lakaat e plas reformoù goulennet groñs gant Europa evit an Armeniz. Diwar-se e voe emsavadegoù (dreist-holl e reter Anatolia) ha lazhadeget kalz Armeniz. Ar sultan ne enebas ket ouzh al lazhadeg hag en abeg da se e voe lesanvet ar sultan ruz.

Strolladoù enebet ouzh ar sultan a voe krouet :

  • e 1889 : ar Jön Türkler (diwar ar galleg : Turked yaouank).
  • e 1906 : Osmanli Hürriyet Cemiyeti (Kevredigezh Otoman ar Frankiz)

Bodañ a reas an daou strollad-se e 1907 dindan an anv Ittihat ve Terakki (Unaniezh ha Mont war-raok). Rediañ a rejont ar sultan da asantiñ ur bonreizh nevez e 1908.

Goude-se e voe renet ar vro ent-gwirionez gant tud Ittihat ve Terakki. Skarzhañ a rejont ar sultan d'ar 27 a viz Ebrel 1909 ha lakaat Mehmet V en e blas.

Mervel a reas Abdülhamit II d'an 10 a viz C'hwevrer 1918.


En e raok:
Murat V
Sultaned an Impalaeriezh Otoman
thum
18761909
War e lerc'h:
Mehmet V