Linchañ : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
→‎Thomas Shipp hag Abram Smith: Skarzhañ skeudenn na zeu ket war-wel
Linenn 15: Linenn 15:
== SUA ==
== SUA ==
[[Skeudenn:Lynching-of-woman-1911.jpg|left|thumb|Linchadenn [[Laura Nelson]] en [[Okemah]], [[Oklahoma]] en 1911; klasket he devoa gwareziñ he mab a voe linchet war un dro ganti.]]
[[Skeudenn:Lynching-of-woman-1911.jpg|left|thumb|Linchadenn [[Laura Nelson]] en [[Okemah]], [[Oklahoma]] en 1911; klasket he devoa gwareziñ he mab a voe linchet war un dro ganti.]]
[[Skeudenn:Lynching-of-lige-daniels.jpg|thumb|right|Kartenn-bost gant skeudenn linchadenn Lige Daniels, krennard du a 16 vloaz, tamallet dezhañ beezaén muntret ur vaouez kozh wenn e [[Texas]], [[SUA]], d'an [[3 a viz Eost]] [[1920]].]]
Eus [[1882]] da [[1951]] ez eus bet kontet 4700 a dud (ken gwazed, ken maouezi, ken bugale) - dre vras un den ar sizhun e-pad 80 vloaz - lazhet en doare-se en anv ul lezenn nann-skrivet. <br />Eus ar bloavezhioù 1880 betek ar bloavezhioù 1930 e oa morianed dreist-holl a veze linched: 2400 a dud du evit 300 a dud wenn, hagan darn vuiaén anezho e stadoù kreisteiz SUA. <ref>[http://legal-dictionary.thefreedictionary.com/Lige+Daniels Article sur le lynchage aux États-Unis] (article en [[anglais]])</ref>. <!--Bien souvent, le fait, pour une personne de couleur, d'avoir « offensé la suprématie blanche » : une dispute, des insultes, un témoignage à charge contre un Blanc, pouvait la conduire à la potence. <br />Parmi ceux-ci, deux couples d'afro-américains (Roger et Dorothy Malcolm, ainsi que George et Mae Murray Dorsey) furent assassinés le {{Date|25|juillet|1946}} à [[Monroe (Géorgie)|Monroe]], ville située à 70 kilomètres au sud-est d’[[Atlanta]], dans le [[comté de Walton (Géorgie)|comté de Walton]], en [[Géorgie (État)|Géorgie]]. Une trentaine de personnes les ayant extirpés de leurs voitures, ils furent ensuite abattus après avoir été attachés à des arbres, après quoi les corps furent jetés dans les buissons. Suite à cela, le président [[Harry S. Truman|Truman]] fut le premier homme politique américain à avoir une position ouvertement contre le lynchage, d'autant plus que l'un des hommes était un vétéran de la [[Deuxième Guerre mondiale]] et que Dorothy Malcolm était enceinte de sept mois. Truman envoya le [[FBI]] sur les lieux, mais les enquêteurs fédéraux se heurtèrent à un mur de silence. Leurs meurtriers échappèrent alors à la justice<ref>Hiziv emañ diskennidi an dud linchet en ur c'hevredad a c'houlenn digoll ouzh gouarnamant ar vro.</ref>.





=== Thomas Shipp hag Abram Smith ===
=== Thomas Shipp hag Abram Smith ===

Stumm eus an 2 Du 2010 da 18:41

Ur morian-amerikan linchet ha krouget e 1925.

Linchañ, pe lynching hervez ar saozneg, zo ur c'hastiz graet gant un engroez tud, krougañ un den peurvuiañ, evit spontañ an dud all. Aliezik e c'hoarveze kement-se en amzerioù ma klaske an niver brasañ lakaat an niver bihanañ da blegañ da lezennoù pe d'un urzh kevredigezhel direizh.

En un doare strishoc'h e komzer eus lincherezh alies diwar-benn doareoù ar re wenn en SUA da gondaoniñ morianed d'ar marv hep prosez, ha dreist-holl adalek an XIXvet kantved goude ar Brezel-diabarzh.

Orin

Linchadenn en 1774

Meur a zisplegadenn zo d'ar ger: pe eus anv un den, pe eus un anv-lec'h.

Dont a rafe ar ger eus anv Charles Lynch, barner e Virginia en XVIIIvet kantved.

Koulskoude ez eus ivez un aotrou William Lynch a oa barner ivez e Virginia, hag a gustume ober prosezioù prim ha prim d'an dud a oa a du gant Bro-Saoz. Bodañ a rae al lez, kavout touidi, ha kadoriañ el lakidigezh d'ar marv.


SUA

Linchadenn Laura Nelson en Okemah, Oklahoma en 1911; klasket he devoa gwareziñ he mab a voe linchet war un dro ganti.
Kartenn-bost gant skeudenn linchadenn Lige Daniels, krennard du a 16 vloaz, tamallet dezhañ beezaén muntret ur vaouez kozh wenn e Texas, SUA, d'an 3 a viz Eost 1920.

Eus 1882 da 1951 ez eus bet kontet 4700 a dud (ken gwazed, ken maouezi, ken bugale) - dre vras un den ar sizhun e-pad 80 vloaz - lazhet en doare-se en anv ul lezenn nann-skrivet.
Eus ar bloavezhioù 1880 betek ar bloavezhioù 1930 e oa morianed dreist-holl a veze linched: 2400 a dud du evit 300 a dud wenn, hagan darn vuiaén anezho e stadoù kreisteiz SUA. [1].

  1. Article sur le lynchage aux États-Unis (article en anglais)