Revr : diforc'h etre ar stummoù
kenderc'hel sioul |
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
||
| Linenn 15: | Linenn 15: | ||
Ar braz eus an dud a ra gant ar ger en un doare naturel evit komz eus al lodenn-se eus ar c'horf a zo e traoñ ar [[kein|c'hein]] hag a seblant graet evit azezañ muioc'h eget evit kaout taolioù botoù. |
Ar braz eus an dud a ra gant ar ger en un doare naturel evit komz eus al lodenn-se eus ar c'horf a zo e traoñ ar [[kein|c'hein]] hag a seblant graet evit azezañ muioc'h eget evit kaout taolioù botoù. |
||
Sede troioù-lavar a ziskouez an daou implij-se: |
Sede troioù-lavar a ziskouez an daou implij-se: |
||
| ⚫ | |||
*''Tapout taolioù botoù e-barzh ar revr''. |
|||
*''Bezañ moan e revr'', ha ''Tapout ur revriad aon'', a zo un heñvel. |
*''Bezañ moan e revr'', ha ''Tapout ur revriad aon'', a zo un heñvel. |
||
*''Bezañ kras e revr evel un dorchenn blouz'', bezañ pinvidik ha pizh (Tro-lavar implijet er gontadenn ''Noblañs'' gant [[Jakez Konan]]). |
|||
*''Bezañ leun e revr'': bezañ mezv |
|||
*''Bezañ paour e revr''a zo kreñvoc'h eget ''bezañ paour'' hepken |
|||
*''Bezañ poazh e revr'', pe ''Bezañ holen kras en e revr'': kaout c'hoant da fiñval, da vont da lec'h all. |
|||
* ''Bezañ skuizh e revr gant un dra bennak'': a zo kreñvoc'h eget ''bezañ skuizh'' hepken. |
|||
*[[Bezañ war gab e revr]]: bezañ azezet, pa gomzer eus loened zo (ki, kazh, louarn, bleiz). |
|||
*''Kouezhañ war e revr'' |
|||
*''Redek e revr'': redek ar vro. ''Hennezh a vez ordinal o redek e revr''. |
|||
*''Sachañ ar revr'': mont kuit; implijet evel-hen: "''Sach da revr ganit!''" |
|||
*''Sevel ar revr'': sevel. ''Sav da revr alese''! |
|||
*''Tapout taolioù botoù e-barzh ar revr''.* Krediñ lavarout eo e revr dezhañ: krediñ kaozeal pe sevel ar vouezh. |
|||
*''Terriñ ar revr'': skuizhañ penn unan bennak. ''Arabat dit dont da derriñ ma revr gant ar c'hozh ti brein-se ken!'' |
|||
| ⚫ | |||
* Krennlavar: ''Ul lamm revr a dalv nav''. |
|||
==Ur ger lous== |
==Ur ger lous== |
||
| Linenn 34: | Linenn 49: | ||
*moñselloù |
*moñselloù |
||
*leternioù |
*leternioù |
||
*talier |
|||
==Gerioù deveret== |
==Gerioù deveret== |
||
| Linenn 57: | Linenn 73: | ||
*Jules Gros, Le Trésor du Breton Parlé, 2ème partie, Librairie bretonne Giraudon, 1977: ar pennad REVR, pajennoù 442, 443, 444, hag ar pennadoù REVRAD ha REVREG. |
*Jules Gros, Le Trésor du Breton Parlé, 2ème partie, Librairie bretonne Giraudon, 1977: ar pennad REVR, pajennoù 442, 443, 444, hag ar pennadoù REVRAD ha REVREG. |
||
[[ |
[[Rummad: Korf an den]] |
||
[[Rummad: troioù-lavar brezhonek]] |
|||
[[fr:cul]] |
[[fr:cul]] |
||
Stumm eus an 7 Du 2006 da 18:53
Ar revr eo al lodenn eus korf an Den hag al loened troadek etre an divgroazell hag an divvorzhed. Meneget eo er C'hatholicon dindan ar stumm reffr (1499).
Komzet e vez eus revr an traoù ivez : ur pod-houarn, ur vag, ur c'harr, ur c'hanol, ur wezenn...
Koulskoude, diwar levezon ar galleg moarvat, hag ar sevended degaset gantañ marteze, eo aet ar ger revr e-maez a implij tamm-ha-tamm dre ma 'z eus ur ger all kevatal : kil a gaver e-lec'h revr an Den en droienn "penn-kil-ha-troad".
Ur ger hollek
Pa gomzer eus ar revr e komzer eus un hollad a zo anezhañ : ar feskennoù (pe ar peñsoù), ar ridell, hag ar fraezh (pe an toull-revr).
Ur ger naturel
Ar braz eus an dud a ra gant ar ger en un doare naturel evit komz eus al lodenn-se eus ar c'horf a zo e traoñ ar c'hein hag a seblant graet evit azezañ muioc'h eget evit kaout taolioù botoù. Sede troioù-lavar a ziskouez an daou implij-se:
- Bezañ moan e revr, ha Tapout ur revriad aon, a zo un heñvel.
- Bezañ kras e revr evel un dorchenn blouz, bezañ pinvidik ha pizh (Tro-lavar implijet er gontadenn Noblañs gant Jakez Konan).
- Bezañ leun e revr: bezañ mezv
- Bezañ paour e revra zo kreñvoc'h eget bezañ paour hepken
- Bezañ poazh e revr, pe Bezañ holen kras en e revr: kaout c'hoant da fiñval, da vont da lec'h all.
- Bezañ skuizh e revr gant un dra bennak: a zo kreñvoc'h eget bezañ skuizh hepken.
- Bezañ war gab e revr: bezañ azezet, pa gomzer eus loened zo (ki, kazh, louarn, bleiz).
- Kouezhañ war e revr
- Redek e revr: redek ar vro. Hennezh a vez ordinal o redek e revr.
- Sachañ ar revr: mont kuit; implijet evel-hen: "Sach da revr ganit!"
- Sevel ar revr: sevel. Sav da revr alese!
- Tapout taolioù botoù e-barzh ar revr.* Krediñ lavarout eo e revr dezhañ: krediñ kaozeal pe sevel ar vouezh.
- Terriñ ar revr: skuizhañ penn unan bennak. Arabat dit dont da derriñ ma revr gant ar c'hozh ti brein-se ken!
- Teurel ar revr war ur gador.
- Krennlavar: Ul lamm revr a dalv nav.
Ur ger lous
Lod tud a gav koulskoude eo ur ger lous, hag e kavont gwelloc'h ober gant ar ger penn a-dreñv.
Koulskoude ez eus un implij dizereat splann eus ar ger pa vez kemeret da skeudenniñ ar vuhez reizhel ha dreist-holl hini ar merc'hed, e genoù ar baotred a gomz neuze eus
- ur revr skorn, ur revr yen,
- ur revr domm, ur revr boazh.
Gerioù all
Sede un nebeud gerioù all a reer ganto evit chom hep ober gant ar ger revr:
- feskennoù
- divglun, eus ar ger klun, nebeud anavezet nemet e Bro-Wened;
- pastelloù
- moñselloù
- leternioù
- talier
Gerioù deveret
- revrek, pe revriek,
- en troiennoù "pennek ha revrek" pe "daoubennek-daourevrek"
- revriañ
- revrad, pe revriad. Ur revrad a c'hall bezañ
- un taol war ar revr
- pe un tortad, un toullad, ur c'horfad
- ur bern traoù: ur revriad traoù
- un dra vras: ur revriad aon, ur revriad vezh
- ur revriad hini, da lavarout eo ur pezh hini, ur mell hini.
Gerioù gant revr enno
- revr-bezel
- revr-noazh (pesk)
Kemmadur
A-wechoù e vez graet ar c'hemmadur dre vlotaat war-lerc'h ar ger gourel revr, evel pa vije ur ger benel.
Levrioù implijet da sevel ar pennad
- Geriadur brezhoneg an Here, 2001. Ar pennadoù REVR ha REVRIAD, pajenn 1109.
- Jules Gros, Le Trésor du Breton Parlé, 2ème partie, Librairie bretonne Giraudon, 1977: ar pennad REVR, pajennoù 442, 443, 444, hag ar pennadoù REVRAD ha REVREG.