Félix Lope de Vega : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 95: Linenn 95:
E-pad meur a vloaz e veve Lope etre an div oaled hag un toullad mat a serc'hed,
E-pad meur a vloaz e veve Lope etre an div oaled hag un toullad mat a serc'hed,
aktorezed peurvuiañ, evel ma tiskouez splann ar prosez a voe graet dezhañ en [[1596]] gant Antonia Trillo ; anaout a reer ivez anv ur serc'h all dezhañ, Marina de Aragón. Evit bevañ madik ha magañ kemend-all a vugale, bastarded pe nann, e rankas poaniañ ha labourat evel ur c'hi, o skrivañ dizehan, barzhoniezh ha komediennoù a veze embannet alies hep e aotre, ha hep bezañ reizhet. <br />
aktorezed peurvuiañ, evel ma tiskouez splann ar prosez a voe graet dezhañ en [[1596]] gant Antonia Trillo ; anaout a reer ivez anv ur serc'h all dezhañ, Marina de Aragón. Evit bevañ madik ha magañ kemend-all a vugale, bastarded pe nann, e rankas poaniañ ha labourat evel ur c'hi, o skrivañ dizehan, barzhoniezh ha komediennoù a veze embannet alies hep e aotre, ha hep bezañ reizhet. <br />
Pa voe en e eizh vloaz ha regont vloaz avat ec'hallas reizhañ hag emban un darn eus e oberenn hep fazioù ar re all. Evel kentañ skrivagner spagnolek a vicher el lennegezh e prosezas evit e wirioù oberour ouzh ar re a voule e gomediennoù hep kaout e aotre. Da vihanaén e teuas a-benn da gaout gwir da reizhañ e oberennoù e-unan.
Pa voe en e eizh vloaz ha regont vloaz avat ec'hallas reizhañ hag emban un darn eus e oberenn hep fazioù ar re all. Evel kentañ skrivagner spagnolek a vicher el lennegezh e prosezas evit e wirioù oberour ouzh ar re a voule e gomediennoù hep kaout e aotre. Da vihanañ e teuas a-benn da gaout gwir da reizhañ e oberennoù e-unan.


<!--
En [[1605]] entró al servicio de Luis Fernández de Córdoba y de Aragón, [[duque de Sessa]]. Esta relación le atormentaría años más tarde, cuando tomó las órdenes sagradas y el noble continuaba utilizándole como secretario y alcahuete, de forma que incluso su confesor llegaría a negarle la absolución.


En [[1605]] ez eas da servij Luis Fernández de Córdoba y de Aragón, [[dug Sessa]]. <!-- Esta relación le atormentaría años más tarde, cuando tomó las órdenes sagradas y el noble continuaba utilizándole como secretario y alcahuete, de forma que incluso su confesor llegaría a negarle la absolución.
En 1609 leyó y publicó su ''Arte nuevo de hacer comedias'', obra teórica de carácter capital, contraria a los preceptos neoaristotélicos, e ingresó en la "Cofradía de Esclavos del Santísimo Sacramento" en el oratorio de Caballero de Gracia, a la que pertenecían casi todos los escritores relevantes de Madrid. Entre ellos estaban [[Francisco de Quevedo]], que era amigo personal de Lope, y [[Miguel de Cervantes]]. Con éste último, tuvo unas relaciones tirantes a causa de las alusiones antilopescas de la primera parte del ''Don Quijote'' (1605). Al año siguiente, se adscribió al oratorio de la calle del Olivar.


En 1609 leyó y publicó su ''Arte nuevo de hacer comedias'', obra teórica de carácter capital, contraria a los preceptos neoaristotélicos, e ingresó en la "Cofradía de Esclavos del Santísimo Sacramento" en el oratorio de Caballero de Gracia, a la que pertenecían casi todos los escritores relevantes de Madrid. Entre ellos estaban [[Francisco de Quevedo]], que era amigo personal de Lope, y [[Miguel de Cervantes]]. Con éste último, tuvo unas relaciones tirantes a causa de las alusiones antilopescas de la primera parte del ''Don Quijote'' (1605). Al año siguiente, se adscribió al oratorio de la calle del Olivar.-->
=== Sacerdocio ===

[[Imagen:Monumento a Lope de Vega (Madrid) 01.jpg|thumb|150px|right|Monumento a Lope, tocado con sotana, en Madrid ([[José López Salaberry|J. López Salaberry]] y [[Mateo Inurria|M. Inurria]], 1902).]]
=== Beleg===
[[Image:Monumento a Lope de Vega (Madrid) 01.jpg|thumb|150px|right|Monumant da Lope, en soutanenn, en Madrid ([[José López Salaberry]] ha [[Mateo Inurria]], 1902).]]

<!--
Son fechas de una profunda crisis existencial, impulsada quizá por la muerte de parientes próximos y que le inclinaba cada vez más hacia el sacerdocio. A esta inspiración responden sus ''Rimas sacras'' y las numerosas obras devotas que empieza a componer, así como la inspiración filosófica que asoma en sus últimos versos. Doña Juana de Guardo sufría frecuentes enfermedades y en 1612 Carlos Félix murió de fiebres. El 13 de agosto del año siguiente, falleció Juana de Guardo, al dar a luz a Feliciana. Tantas desgracias afectaron emocionalmente a Lope, y el 24 de mayo de 1614 decidió al fin ordenarse de sacerdote. Lope medita profundamente sobre su vida y llega a algunas conclusiones inquietantes: "Yo he nacido en dos extremos, que son amar y aborrecer; no he tenido medio jamás... Yo estoy perdido, si en mi vida lo estuve, por alma y cuerpo de mujer, y Dios sabe con qué sentimiento mío, porque no sé cómo ha de ser ni durar esto, ni vivir sin gozarlo...'' (1616)
Son fechas de una profunda crisis existencial, impulsada quizá por la muerte de parientes próximos y que le inclinaba cada vez más hacia el sacerdocio. A esta inspiración responden sus ''Rimas sacras'' y las numerosas obras devotas que empieza a componer, así como la inspiración filosófica que asoma en sus últimos versos. Doña Juana de Guardo sufría frecuentes enfermedades y en 1612 Carlos Félix murió de fiebres. El 13 de agosto del año siguiente, falleció Juana de Guardo, al dar a luz a Feliciana. Tantas desgracias afectaron emocionalmente a Lope, y el 24 de mayo de 1614 decidió al fin ordenarse de sacerdote. Lope medita profundamente sobre su vida y llega a algunas conclusiones inquietantes: "Yo he nacido en dos extremos, que son amar y aborrecer; no he tenido medio jamás... Yo estoy perdido, si en mi vida lo estuve, por alma y cuerpo de mujer, y Dios sabe con qué sentimiento mío, porque no sé cómo ha de ser ni durar esto, ni vivir sin gozarlo...'' (1616)


Se trata de la confesión de un Don Juan menos diabólico que el ser mítico pero más humano y atormentado. La expresión literaria de esta crisis y sus arrepentimientos son las ''Rimas sacras'', publicadas en 1614; allí dice: "Si el cuerpo quiere ser tierra en la tierra / el alma quiere ser cielo en el cielo", dualismo irredento que constituye toda su esencia. Las ''Rimas sacras'' constituyen un libro a la vez introspectivo en los [[soneto]]s (utiliza la técnica de los [[ejercicios espirituales]] que aprendió en sus estudios con los [[Compañía de Jesús|jesuitas]]) como devoto por los poemas dedicados a diversos santos o inspirados en la [[iconografía]] sacra, entonces en pleno despliegue gracias a las recomendaciones emanadas del [[Concilio de Trento]]. Le sorprendió entonces la revolución estética provocada por las ''Soledades'' de [[Luis de Góngora]] y, si bien incrementó la tensión estética de su verso y empezaron a aparecer bimembraciones al final de sus estrofas, tomó distancia del [[culteranismo]] extremo y siguió cultivando su característica mezcla de [[conceptismo]], culto [[casticismo]] castellano y elegancia italiana. Además, zahirió la nueva estética y se burló de ella cuando tuvo ocasión. Góngora reaccionó con [[sátira]]s a esta hostilidad, que ''el Fénix'' planteaba siempre de forma indirecta, aprovechando cualquier rincón de sus comedias para atacar, más que a Góngora mismo, a sus discípulos, modo inteligente de enfrentarse a la nueva estética y que tiene que ver con su famosa concepción de la sátira: "Pique sin odio, que si acaso infama / ni espere gloria ni pretenda fama". Por otra parte tuvo que luchar con los desprecios de los preceptistas [[Aristóteles|aristotélicos]] que vituperaban su fórmula dramática como contraria a las tres unidades de acción, lugar y tiempo: los poetas [[Cristóbal de Mesa]] y [[Cristóbal Suárez de Figueroa]] y, sobre todo, [[Pedro Torres Rámila]] autor de una ''Spongia'' (1617), [[libelo]] destinado a denigrar no sólo el teatro de Lope, sino también toda su obra narrativa, épica y lírica. Contra este folleto respondieron furiosamente los amigos [[Humanismo|humanistas]] de Lope, encabezados por [[Francisco López de Aguilar]], que redactó por junio de 1618 una ''Expostulatio Spongiae a Petro Hurriano Ramila nuper evulgatae. Pro Lupo a Vega Carpio, Poetarum Hispaniae Principe''. La obra contenía elogios a Lope de nada menos que [[Tomás Tamayo de Vargas]], [[Vicente Mariner]], [[Luis Tribaldos de Toledo]], [[Pedro de Padilla]], [[Juan Luis de la Cerda]], [[Hortensio Félix Paravicino]], [[Bartolomé Jiménez Patón]], [[Francisco de Quevedo]], el [[Conde de Salinas]], y [[Vicente Espinel]], entre otros menos conocidos. Animado por estos apoyos, Lope, aunque asediado por las críticas de culteranos y aristotélicos, prosigue con sus intentos épicos. Tras el ''Polifemo'' de Góngora, ensaya la fábula mitológica extensa con cuatro poemas: ''La Filomena'' (1621; donde ataca a Torres Rámila), ''La Andrómeda'' (1621), ''La Circe'' (1624) y ''La rosa blanca'' (1624; blasón de la hija del conde-duque, cuyo complicado origen mítico expone). Vuelve a la épica histórica con ''La corona trágica'' (1627, en 600 octavas sobre la vida y muerte de [[María Estuardo]]).
Se trata de la confesión de un Don Juan menos diabólico que el ser mítico pero más humano y atormentado. La expresión literaria de esta crisis y sus arrepentimientos son las ''Rimas sacras'', publicadas en 1614; allí dice: "Si el cuerpo quiere ser tierra en la tierra / el alma quiere ser cielo en el cielo", dualismo irredento que constituye toda su esencia. Las ''Rimas sacras'' constituyen un libro a la vez introspectivo en los [[soneto]]s (utiliza la técnica de los [[ejercicios espirituales]] que aprendió en sus estudios con los [[Compañía de Jesús|jesuitas]]) como devoto por los poemas dedicados a diversos santos o inspirados en la [[iconografía]] sacra, entonces en pleno despliegue gracias a las recomendaciones emanadas del [[Concilio de Trento]]. Le sorprendió entonces la revolución estética provocada por las ''Soledades'' de [[Luis de Góngora]] y, si bien incrementó la tensión estética de su verso y empezaron a aparecer bimembraciones al final de sus estrofas, tomó distancia del [[culteranismo]] extremo y siguió cultivando su característica mezcla de [[conceptismo]], culto [[casticismo]] castellano y elegancia italiana. Además, zahirió la nueva estética y se burló de ella cuando tuvo ocasión. Góngora reaccionó con [[sátira]]s a esta hostilidad, que ''el Fénix'' planteaba siempre de forma indirecta, aprovechando cualquier rincón de sus comedias para atacar, más que a Góngora mismo, a sus discípulos, modo inteligente de enfrentarse a la nueva estética y que tiene que ver con su famosa concepción de la sátira: "Pique sin odio, que si acaso infama / ni espere gloria ni pretenda fama". Por otra parte tuvo que luchar con los desprecios de los preceptistas [[Aristóteles|aristotélicos]] que vituperaban su fórmula dramática como contraria a las tres unidades de acción, lugar y tiempo: los poetas [[Cristóbal de Mesa]] y [[Cristóbal Suárez de Figueroa]] y, sobre todo, [[Pedro Torres Rámila]] autor de una ''Spongia'' (1617), [[libelo]] destinado a denigrar no sólo el teatro de Lope, sino también toda su obra narrativa, épica y lírica. Contra este folleto respondieron furiosamente los amigos [[Humanismo|humanistas]] de Lope, encabezados por [[Francisco López de Aguilar]], que redactó por junio de 1618 una ''Expostulatio Spongiae a Petro Hurriano Ramila nuper evulgatae. Pro Lupo a Vega Carpio, Poetarum Hispaniae Principe''. La obra contenía elogios a Lope de nada menos que [[Tomás Tamayo de Vargas]], [[Vicente Mariner]], [[Luis Tribaldos de Toledo]], [[Pedro de Padilla]], [[Juan Luis de la Cerda]], [[Hortensio Félix Paravicino]], [[Bartolomé Jiménez Patón]], [[Francisco de Quevedo]], el [[Conde de Salinas]], y [[Vicente Espinel]], entre otros menos conocidos. Animado por estos apoyos, Lope, aunque asediado por las críticas de culteranos y aristotélicos, prosigue con sus intentos épicos. Tras el ''Polifemo'' de Góngora, ensaya la fábula mitológica extensa con cuatro poemas: ''La Filomena'' (1621; donde ataca a Torres Rámila), ''La Andrómeda'' (1621), ''La Circe'' (1624) y ''La rosa blanca'' (1624; blasón de la hija del conde-duque, cuyo complicado origen mítico expone). Vuelve a la épica histórica con ''La corona trágica'' (1627, en 600 octavas sobre la vida y muerte de [[María Estuardo]]).
-->
-->

=== Bloavezhioù diwezhañ===
=== Bloavezhioù diwezhañ===
[[Image:Casa-Museo de Lope de Vega (Madrid) 01.jpg|thumb|210px|right|An ti e [[Madrid]] ma edo Lope o chom adalek [[1610]] betek e varv e ([[1635]]).]]
[[Image:Casa-Museo de Lope de Vega (Madrid) 01.jpg|thumb|210px|right|An ti e [[Madrid]] ma edo Lope o chom adalek [[1610]] betek e varv e ([[1635]]).]]

Stumm eus an 28 Gwe 2010 da 18:01

Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ
Poltred Lope de Vega «No quiso la lengua castellana que de casado a cansado hubiese más de una letra de diferencia».

«El amor tiene fácil la entrada y difícil la salida».

«Pero con una cosa me contento; que aunque pueda quitarme la esperanza, no me puede quitar el pensamiento».

«Lo que cuenta no es mañana, sino hoy. Hoy estamos aquí, mañana tal vez nos hayamos marchado».

«Ni el rey comería... si el labrador no labrase».

Entiendo lo que me basta
y solamente no entiendo
cómo se sufre a sí mismo
un ignorante soberbio.
De cuantas cosas me cansan
fácilmente me defiendo;
pero no puedo guardarme
de los peligros de un necio.
{Él dirá que yo lo soy,
pero con falso argumento,
que humildad y necedad
no caben en un sujeto.

—Félix Lope de Vega y Carpio


Lope de Vega (pe Félix Lope de Vega y Carpio pe Lope Félix de Vega Carpio) (25 a viz Du 156227 a viz Eost 1635) a oa ur barzh ha dramaour spagnol, unan eus ar re vrasañ er C'hantved Aour spagnol, hag unan eus ar skrivagnerien er bed o deus lezet un oberenn builh. Skrivet en dije 1500 a bezhioù-c'hoari (1.800 hervez Juan Pérez de Montalbán), met n'anavezer nemet 425 anezho, hep menegiñ an oberennoù all (3000 sonedenn, 3 romant, 4 romantig, 9 meurgan, etc.). Koulskoude e teu da eil e renk el lennegezh spagnolek, war-lerc'h Cervantes ha n'eo ket ken fetis e oberenn, hag a reas anezhañ Fénix de los ingenios ha Monstruo de la Naturaleza . Nevesaat a reas ar c'hoariva spagnolek en ur mare ma terede an engroezioù da welout an abadennoù. Evel re Tirso de Molina ha Calderón de la Barca e talc'h e oberennoù da vout c'hoariet . Mignon e oa da Quevedo ha da Juan Ruiz de Alarcón, enebour da Góngora, tra ma vage Cervantes gwarizi outañ. Ken souezhus ha ken souezhus e voe e oberenn hag e vuhez .

E vuhez

E yaouankiz

Ganet e oa Lope de Vega e Madrid. Dont a rae e dud eus Valle de Carriedo e Cantabria, hag e dad Félix de Vega a oa broder. Eus e vamm , Francisca Fernández Flórez, ne ouzer netra. Gouzout a reer avat e oa bet e dad o chom e Valladolid ur pennadig a-raok dont da Vadrid e 1561, sachet gant al lez nevez staliet eno. Lavarout a raio Lope de Vega diwezhatoc'h e oa deuet e dad da Vadrid dre garantez ouzh ur vaouez hag e oa bet tennet he skilfoù gant an hini a oa deuet da vezañ e vamm. Engehentet e vije bet Lope evel frouezh an emgav-se, ha ganet e vije diwar ar warizi a vo kaoz anezhi kement en e c'hoariva.

Deskiñ buan a rae en vihan, lenn a rae latin koulz ha kastilhaneg pa ne oa nemet pemp bloaz, ha krog dija da sevel gwerzennoù. Ha da zaouzek, emezañ, e skrive komediennoù. (Yo las componía de once y doce años / de a cuatro actos y de a cuatro pliegos / porque cada acto un pliego contenía). E gomedienn gentañ, kollet hiriv, a vije bet anvet El verdadero amante.
Daremprediñ a rae skol ar barzh ha soner Vicente Espinel, en Madrid, hag anaoudegezh en do outañ atav, evel er sonedenn: Aquesta pluma, célebre maestro / que me pusisteis en las manos, cuando / los primeros caracteres firmando / estaba, temeroso y poco diestro...
Kenderc'hel a reas gant ar studi gant ar Jezuited, en ur skol a zeuas da vout ar c'h-Colegio Imperial e 1574.

Los cartapacios de las liciones me servían de borradores para mis pensamientos, y muchas veces las escribía en versos latinos o castellanos. Comencé a juntar libros de todas letras y lenguas, que después de los principios de la griega y ejercicio grande de la latina, supe bien la toscana, y de la francesa tuve noticia... (La Dorotea, IV)

E-pad pevar bloaz (1577-1581) e voe skoliet e Skol-veur Alcalá de Henares, met ne voe ket loreet. Abalamour d'e vuhez diroll ha d'e emzalc'h merc'hetaer ne oa ket graet evit ar velegiezh. Neuze e paouezas e vadoberourien da arc'hantañe studioù. Peogwir ne dapas ket e vachelouriezh e rankas gounit e vara ha labourat evel sekretour gant noblañsed pe skrivañ pezhioù diouzh an degouezh . En 1583 ez eas da vartolod ar morlu hag en em gannañ a reas en emgann an Isla Terceira dindan urzhioù un den hag a vo mignon bras dezhañ, Álvaro de Bazán, markiz Santa Cruz de Mudela. Ur pennad goude e vo dediet ur pezh gantaén da vab ar markiz.

Harlu

Yezhadur a studias ha jedoniezh en Academia Real (Akademiezh Roueel), ha sekretour e voe gant Markiz an Navas; met netra ne oa an holl drevelloù-se e-skoaz e zarempredoù gant ar merc'hed. Elena Osorio e oa e garantez vras kentañ, ar "Filis" a gaver en e werzennoù, dispartiet ma oa diouzh he fried , an aktour Cristóbal Calderón; Lope a baee anezhi gant pezhioù-c'hoari evit kompagnunezh tad e serc'h, an aozer pezhioù-c'hoariJerónimo Velázquez. En 1587 e asantas Elena da zimeziñ gant un den a renk uhel, Francisco Perrenot Granvela, niz d'ar c'hardinal galloudus Granvela. Ha Lope de Vega dipitet ha da lakaat skignañ enep dezhi ha d'he ziegezh un toullad flemmskridoù:

Una dama se vende a quien la quiera
en almoneda está. ¿Quieren compralla?
Su padre es quien la vende, que, aunque calla,
su madre la sirvió de pregonera...
(Un itron en em werzh da neb a fell dezhañ he c'haout
Da werzhañ emañ. He frenañ a garfec'h?
He zad an hini he gwerzh, ha hi digomz,
He mamm a zo hucherez er werzh).

Kement-se a zo dispaket gantañ en e bezh-c'hoari Belardo furioso hag en un toullad sonedennoù ha barzhonegoù a voe kaoz dezhañ da vezañ kaset d'ar vac'h. Peogwir e adc'hreas kemend-all e voe ur prosez all, hag e voe harluet eizh vloaz eus al Lez, ha daou eus Rouantelezh Castilla, gant gourdrouz da vezañ lakaet d'ar marv ma ne sente ket ouzh urzh-harlu ar varnerien.
Bloavezhioù diwezhatoc'h e vo kounaet gantañ e garantezioù gant Elena Osorio en e romant e divizoù ("acción en prosa" emezañ) La Dorotea. A-benn neuze e kare Isabel de Alderete y Urbina, ha dimeziñ ganti a reas d'an 10 a viz Mae 1588 goude skrapañ anezhi gant hec'h asant. En e werzennoù e ra "Belisa" anezhi, hervez hec'h anagram.
D'an 29 a viz Mae er memes bloaz end-eeun e klaskas adskoulmaén gant ar vicher soudard, ha mont a reas da vartolod war ur galion, anvet San Juan , Gran Armada. Da-geñver an distro-se d'e vicher gozh e skrivas ur meurgan e doare Ludovico Ariosto: La hermosura de Angélica, chomet divrud. E miz Kerzu 1588 e tistroas goude faezhidigezh ar Gran Armada , ha mont a eure etrezek Valencia, kêrbenn an Turia, en ur dremen dre d-Toledo, daoust d'ar gondaonidigezh. E Valencia e oa o vevañ gant Isabel de Urbina . Eno e labouras war arz ar c'hoariva, ec'h arvestas ouzh abadennoù, gant tud evel ar chaloni Francisco Agustín Tárrega, Gaspar de Aguilar a oa sekretour Dug Gandía, Guillén de Castro, Carlos Boil ha Ricardo de Turia. Deskiñ a reas tremen hep reolenn an unander a zarvoud o kontañ daou istor war un dro er memes oberenn , e-lec'h unan hepken hervez ar reolenn, pezh a anver an imbroglio pe al luziadenn italian.
Echu gantañ e zaou vloaz harlu e-maez ar rouantelezh, ez eas Lope de Vega da d-Toledo en 1590 hag eno e labouras evit don Francisco de Ribera Barroso, a vo eil markiz Malpica, hag ur pennad goude gant pempet dug Alba, don Antonio de Toledo y Beamonte. Evit se e oa denjentil a gambr e lez an dug en Alba de Tormes, ma vevas entre 1592 ha 1595. Eno e lennas c'hoariva Juan del Encina, . En diskar-amzer 1594, e varvas Isabel de Urbina diwar-lerc'h genel. Skrivañ a reas neuze ur romant pastorel La Arcadia, a lakaas ennañ un toullad mat a varzhonegoù.


Distro da Gastilha

E miz Kerzu 1595, echu gantañ e eizh vloavezh harlu e tistroas da Madrid. Bloaz goude e voe graet prosez abalamour ma veve gant Antonia Trillo, aktourez intañvez. E 1598 e timezas da Juana de Guardo, merc'h d'ur c'higer pinvidik a bourchase kig da Lez ar Roue, peadra da vagañ ivez ar flemmadennoù taolet gant Luis de Góngora da skouer. Diouzh gwelout e oa ur plac'h gros hag an holl a soñje e oa dimezet Lope evit an arc'hant, rak n'eo ket karantez a vanke dezhañ. Koulskoude en doe ur mab diganti, Carlos Félix, ha teir merc'h.
Distreiñ a reas da labourat evel sekretour personel Pedro Fernández de Castro y Andrade, a oa Markiz Sarria d'an ampoent, hag a vo Kont Lemos diwezhatoc'h, ha skrivañ a reas dezhañ en ul lizher "Yo, que tantas veces a sus pies, cual perro fiel, he dormido" (Me, am eus kousket ken alies ouzh ho treid evel ur c'hi feal), ha gantañ e chomas betek 1603, pa en em gavas e kêr Sevilla.
Orgediñ a reas neuze ouzh Micaela de Luján, an hini a zo "Celia" pe "Camila Lucinda" en e werzennoù, koant evel an deiz, dizesk avat, ha dimezet ouzhpenn. Na 'vit se! he darempredién a reas betek 1608 ha pemp bugel o doe, en o zouez daou a gare dreist ar re all : Marcela (1606) ha Lope Félix (1607). E-pad meur a vloaz e veve Lope etre an div oaled hag un toullad mat a serc'hed, aktorezed peurvuiañ, evel ma tiskouez splann ar prosez a voe graet dezhañ en 1596 gant Antonia Trillo ; anaout a reer ivez anv ur serc'h all dezhañ, Marina de Aragón. Evit bevañ madik ha magañ kemend-all a vugale, bastarded pe nann, e rankas poaniañ ha labourat evel ur c'hi, o skrivañ dizehan, barzhoniezh ha komediennoù a veze embannet alies hep e aotre, ha hep bezañ reizhet.
Pa voe en e eizh vloaz ha regont vloaz avat ec'hallas reizhañ hag emban un darn eus e oberenn hep fazioù ar re all. Evel kentañ skrivagner spagnolek a vicher el lennegezh e prosezas evit e wirioù oberour ouzh ar re a voule e gomediennoù hep kaout e aotre. Da vihanañ e teuas a-benn da gaout gwir da reizhañ e oberennoù e-unan.


En 1605 ez eas da servij Luis Fernández de Córdoba y de Aragón, dug Sessa.

Beleg

Monumant da Lope, en soutanenn, en Madrid (José López Salaberry ha Mateo Inurria, 1902).


Bloavezhioù diwezhañ

An ti e Madrid ma edo Lope o chom adalek 1610 betek e varv e (1635).

En e vloavezhioù diwezhañ ec'h orgedas Lope de Vega ouzh Marta de Nevares, ur "sakrilaj" dre ma oa bet beleget ; ur gêr a vaouez e oa, glas-gwer he lagad, evel a lavar Lope er barzhonegoù a savas dezhi ha ma reas-eñ "Amarilis" pe "Marcia Leonarda" anezhi, evel en Novelas skrivet eviti.

Roll e oberennoù

(N'hall ketar roll bout klok, kement a zo bet skrivet gant ar skrivagner)

  • Las ferias de Madrid (comedia, 1587)
  • El remedio en la desdicha (comedia, 1596)
  • La Dragontea (epopeya, 1598)
  • La Arcadia (novela, 1598)
  • La quinta de Florencia (comedia, 1598-1603)
  • El Isidro (epopeya, 1599)
  • Fiestas de Denia (epopeya, 1599)
  • El vaquero de Moraña (comedia, 1599/1603)
  • Romancero general (poesía, 1600)
  • La hermosura de Angélica, con otras diversas rimas (poesía, 1602)
  • La prueba de los amigos (comedia, 1604)
  • La discreta enamorada (comedia, 1604-08)
  • Rimas (poesías, 1604)
  • El peregrino en su patria (novela, 1604/18)
  • Los melindres de Belisa (comedia, 1606/08)
  • La niña de plata (comedia, 1607/12)
  • Lo fingido verdadero (comedia, h. 1608)
  • Rimas (poesías, 1609)
  • Arte nuevo de hacer comedias en este tiempo (1609)
  • La Jerusalén conquistada (epopeya, 1609)
  • Peribañez y el comendador de Ocaña (comedia,1609-12)
  • Los ponces de Barcelona (comedia, 1610/15)
  • El villano en su rincón (com. 1611)
  • La discordia en los casados (comedia, 1611)
  • Los pastores de Belén (novela, 1612)
  • Cuatro soliloquios (poesías, 1612)
  • Fuente Ovejuna (comedia, 1611-18)
  • La dama boba (comedia, 1613)
  • El perro de hortelano (comedia, 1613-15)
  • El valor de las mujeres (comedias, 1613/18)
  • Rimas sacras (poesías, 1614)
  • La discreta venganza (comedia, 1615/21)
  • El caballero de Olmedo (comedia, 1615-26)
  • Romancero espiritual (poemas, 1619)
  • Justa poética en honor de san Isidro (prosas y versos, 1620)
  • Los Tellos de Meneses (com. 1620-28)
  • La Filomena, prosas y versos (1621)
  • Amor, pleito y desafío (comedia, 1621)
  • Fiestas en la canonización de san Isidro (prosas y versos, 1622)
  • La Circe con otras rimas y prosas (1624)
  • Triunfos divinos, con otras rimas (poesías, 1625)
  • ¡Ay, verdades que en amor! (comedia, 1625)
  • Corona trágica (poesía, 1627)
  • La moza de cántaro (comedia, h. 1627)
  • Soliloquios amorosos (prosas y versos, 1629)
  • Laurel de Apolo (poesías, 1630)
  • El castigo sin venganza (comedia, 1631)
  • La noche de San Juan (comedia, 1631)
  • La Dorotea (acción en prosa, 1632)
  • Amarilis (égloga, 1633)
  • Rimas humanas y divinas del licenciado Tomé de Burguillos (poesía, 1634)
  • Filis (égloga, 1635)
  • La gatomaquia (epopeya burlesca, 1634)
  • Las bizarrías de Belisa (comedia, 1634)
  • La Vega del Parnaso (obras póstumas 1635)

Levrlennadurezh

Diwar-benn Lope de Vega

  • HUERTA CALVO, Javier (2003). Historia del Teatro Español. Madrid: Editorial Gredos.
  • PEDRAZA JIMÉNEZ, Felipe B. (1990). Perfil biográfico. Barcelona: Editorial Teide. Pp. 3-23.
  • Castro, Américo, y Rennert, Hugo A. (1968). Vida de Lope de Vega: (1562-1635). Salamanca: Fernando Lázaro Carreter ed.
  • Enciclopedia metódica Larousse. (1983). Tercer tomo. "Lengua y literatura, Historia de las literaturas". Ciudad de México: Ediciones Larousse. ISBN 968-6042-14-8. Pp.99-100.
  • José Fernández MONTESINOS: Estudios sobre Lope de Vega. Salamanca: Anaya, 1967.
  • Felipe B. PEDRAZA JIMÉNEZ: El universo poético de Lope de Vega. Madrid: Laberinto, 2004.
  • Juan Manuel ROZAS: Estudios sobre Lope de Vega. Madrid: Cátedra, 1990.

Oberennoù Lope de Vega a gaver da brenañ



Liammoù diavaez


Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Patrom:Wikisource Patrom:Wikiquote

Patrom:Liamm PuB