Impalaeriezh roman ar C'hornôg : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
SieBot (kaozeal | degasadennoù)
D Robot ouzhpennet: mk, uk, yo kemmet: fr, hu
Linenn 27: Linenn 27:
[[eu:Mendebaldeko Erromatar Inperioa]]
[[eu:Mendebaldeko Erromatar Inperioa]]
[[fi:Länsi-Rooman valtakunta]]
[[fi:Länsi-Rooman valtakunta]]
[[fr:Chronologie de l'Empire romain d'Occident]]
[[fr:Empire romain d'Occident]]
[[gl:Imperio Romano de Occidente]]
[[gl:Imperio Romano de Occidente]]
[[he:הקיסרות הרומית המערבית]]
[[he:הקיסרות הרומית המערבית]]
[[hr:Zapadno Rimsko Carstvo]]
[[hr:Zapadno Rimsko Carstvo]]
[[hu:Nyugat-római birodalom]]
[[hu:Nyugatrómai Birodalom]]
[[id:Kekaisaran Romawi Barat]]
[[id:Kekaisaran Romawi Barat]]
[[is:Vestrómverska keisaradæmið]]
[[is:Vestrómverska keisaradæmið]]
Linenn 40: Linenn 40:
[[la:Imperium Romanum Occidentale]]
[[la:Imperium Romanum Occidentale]]
[[lt:Vakarų Romos imperija]]
[[lt:Vakarų Romos imperija]]
[[mk:Западно римско царство]]
[[ms:Empayar Rom Barat]]
[[ms:Empayar Rom Barat]]
[[nds:Weströömsch Riek]]
[[nds:Weströömsch Riek]]
Linenn 58: Linenn 59:
[[th:จักรวรรดิโรมันตะวันตก]]
[[th:จักรวรรดิโรมันตะวันตก]]
[[tr:Batı Roma İmparatorluğu]]
[[tr:Batı Roma İmparatorluğu]]
[[uk:Західна Римська імперія]]
[[vls:West-Romeins Ryk]]
[[vls:West-Romeins Ryk]]
[[yo:Western Roman Empire]]
[[zh:西羅馬帝國]]
[[zh:西羅馬帝國]]

Stumm eus an 12 Gou 2010 da 06:17

Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ
Ur pennad eus an heuliad
Henroma eo ar pennad-mañ
Ar Vonarkiezh
Ar Republik
An Impalaeriezh
Impalaeriezh ar C'hornôg
Impalaeriezh ar Reter


E 285 e tivizas an impalaer Diokletian fiziout lodenn kornôg an impalaeriezh roman da vMaksimian. En em staliañ a reas Diokletian e Nikomedia e proviñs ar Pontos (Turkia hiziv) ha an eil Aogust e Trier (Augusta Treve rorum) nepell diouzh ar Roen, harz an impalaeriezh. E 293, an daouveli pe diarkia (gresianeg : dyarchia) a yeas da vezañ ur pevarbeli pe d/tetrarkia (eus ar gresianeg tetrarchia) pa oe harpet Maksimian gant daou gKezar Konstañz Klor (Constantius Chloros) ha Diokletian gant Galerus. Roet e veze da Diokletian an anv-gwan doareañ Jovius (entitlet gant Yaou) pa veze meneget Maximianus evel Herculius (entitlet gant Herkulius), hemañ hanter-doue izeloc'h eget an doue-tad.

Kendelc'her a reas ar pevarveli gant ar remziadoù a-heul. E 305 e tilezas Diokletian ha Maximianus ar galloud impalaerel ha Koñstanz Klor ha Galer a oe kurunnennet evel Aogustoù. Maksimian Iañ a yeas da gKezar, eiler ar c'hentañ, ha Flavius Valerius Severus da eiler an eil. Miret e oe sistem an ar pavarbeli betek 394 pa chom a reas Lucius Septimus Severus an impalaer nemetañ e-pad 4 miz just a-raok e varv. Ur wech c'hoazh e tivizas ma oe lodennet an impalaeriezh etre daou benn, e vibien, Arkadius evel impalaer evit ar Reter hag Honorius, impalaer evit ar C'hornôg.

Koulskoude n'eo ket bet anavezet an troc'h ez-ofisiel betek kreiz ar c'hantved goude. N'eus kazi an impalaer diwezhañ, Romulus Augustulus (skarzhet kuit e 476) a zo bet anvet impalaer roman ar C'hornôg. Justinianus Iañ, impalaer roman ar Reter a adkemeras lodennoù a-bouez eus ar bet-impalaeriezh aloubet gant ar Vandaled hag ar Goted. Adkemeret e oe Norzhafrika e 533 hag an Italia etre 535 ha 552. Er mare-se e chome al latin yezh ofisiel impalaeriezh ar Reter hag e veze skrivet er yezh-mañ an testennoù lezennel evel ar Codex justinianus, pa ne gomze ar bobl nemet ar gresianeg ha yezhoù reteriat all.

Gwelet ivez