Abugida : diforc'h etre ar stummoù
D Robot ouzhpennet: bg:Абугида |
Xqbot (kaozeal | degasadennoù) D Robot ouzhpennet: id:Abudiga, la:Abugida; Kemm dister |
||
| Linenn 3: | Linenn 3: | ||
Da skwer, en un abugida ne vefe lizherenn diazez ebet evit ar gensonenn "k", met ul lizherenn diazez evit ar [[silabenn]] "ka" a c'hellfe bezañ kemmet e meur a doare evit lakaat anezhi da vezañ distaget "ki" pe "ku", h.a. Sinoù ispisial a vez implijet ivez, mar vez ezhomm, evit diskwel ez eo mut ar vogalenn diazez el lizherenn silabennek diazez, d.s. "kat" e lec'h "kata". Pa vez ezhomm hervez ar yezh ma vez implijet un abiguda evit he skrivañ e c'hell bezañ kemmet e meur a doare ivez al lizherennoù silabennek diazez evit skrivañ meur a gensonenn da heul hep vogalenn ebet kenetreze, d.s. "apta" e lec'h "apata". |
Da skwer, en un abugida ne vefe lizherenn diazez ebet evit ar gensonenn "k", met ul lizherenn diazez evit ar [[silabenn]] "ka" a c'hellfe bezañ kemmet e meur a doare evit lakaat anezhi da vezañ distaget "ki" pe "ku", h.a. Sinoù ispisial a vez implijet ivez, mar vez ezhomm, evit diskwel ez eo mut ar vogalenn diazez el lizherenn silabennek diazez, d.s. "kat" e lec'h "kata". Pa vez ezhomm hervez ar yezh ma vez implijet un abiguda evit he skrivañ e c'hell bezañ kemmet e meur a doare ivez al lizherennoù silabennek diazez evit skrivañ meur a gensonenn da heul hep vogalenn ebet kenetreze, d.s. "apta" e lec'h "apata". |
||
[[ |
[[Skeudenn:Batak.gif|thumb|right|Implijet e vez un abugida (''surat batak'') evit skrivañ ar yezhoù [[batakek]] komzet e norzh [[Sumatra]]]] |
||
Kazi an holl yezhoù e [[India]] hag ivez dre [[Azia ar Gevred]] a vez skrivet oc'h implijout sistemoù abugida diazezet war ar [[skritur brahmi]]. |
Kazi an holl yezhoù e [[India]] hag ivez dre [[Azia ar Gevred]] a vez skrivet oc'h implijout sistemoù abugida diazezet war ar [[skritur brahmi]]. |
||
== Skwerioù == |
== Skwerioù == |
||
*[[Skritur etiopek|Abugida etiopek]] (''fidel'') implijet evit skrivañ an [[amhareg]], h.a. |
* [[Skritur etiopek|Abugida etiopek]] (''fidel'') implijet evit skrivañ an [[amhareg]], h.a. |
||
*[[Silabenneg ar c'hreeg]] |
* [[Silabenneg ar c'hreeg]] |
||
*Skriturioù brahmi |
* Skriturioù brahmi |
||
**[[Skritur bengalek]] |
** [[Skritur bengalek]] |
||
**[[Skritur burmek]] |
** [[Skritur burmek]] |
||
**[[Devanagari]] implijet evit skrivañ ar [[sañskriteg]], an [[hindeg]], |
** [[Devanagari]] implijet evit skrivañ ar [[sañskriteg]], an [[hindeg]], h.a. |
||
**[[Skritur goudjaratek]] |
** [[Skritur goudjaratek]] |
||
**[[Skritur gurmukhi]] implijet evit skrivañ ar [[panjabeg]] |
** [[Skritur gurmukhi]] implijet evit skrivañ ar [[panjabeg]] |
||
**[[Skritur kannadek]] |
** [[Skritur kannadek]] |
||
**[[Skritur khmerek]] |
** [[Skritur khmerek]] |
||
**[[Skritur laoek]] |
** [[Skritur laoek]] |
||
**[[Skritur malayalamek]] |
** [[Skritur malayalamek]] |
||
**[[Skritur meroitek]] |
** [[Skritur meroitek]] |
||
**[[Skritur sinhalek]] |
** [[Skritur sinhalek]] |
||
**[[Skritur tamilek]] |
** [[Skritur tamilek]] |
||
**[[Skritur telougouek]] |
** [[Skritur telougouek]] |
||
**[[Skritur taiek]] |
** [[Skritur taiek]] |
||
**[[Skritur tibetek]] |
** [[Skritur tibetek]] |
||
==Gwelet ivez:== |
== Gwelet ivez: == |
||
*[[silabenneg]] |
* [[silabenneg]] |
||
*[[abjad]] |
* [[abjad]] |
||
*[[lizherenneg]] |
* [[lizherenneg]] |
||
==Liammoù diavaez:== |
== Liammoù diavaez: == |
||
*[http://www.omniglot.com/writing/syllabaries.htm "Omniglot". Lec'hienn dispar diwar-benn ar silabennegi hag an abugidaoù] (e saozneg) |
* [http://www.omniglot.com/writing/syllabaries.htm "Omniglot". Lec'hienn dispar diwar-benn ar silabennegi hag an abugidaoù] (e saozneg) |
||
[[Rummad:Doareoù-skrivañ]] |
[[Rummad:Doareoù-skrivañ]] |
||
| Linenn 50: | Linenn 50: | ||
[[gl:Alfasilabario]] |
[[gl:Alfasilabario]] |
||
[[gv:Abugida]] |
[[gv:Abugida]] |
||
[[id:Abudiga]] |
|||
[[it:Alfasillabario]] |
[[it:Alfasillabario]] |
||
[[ja:アブギダ]] |
[[ja:アブギダ]] |
||
[[jv:Abugida]] |
[[jv:Abugida]] |
||
[[ko:아부기다]] |
[[ko:아부기다]] |
||
[[la:Abugida]] |
|||
[[mk:Абугида]] |
[[mk:Абугида]] |
||
[[ms:Abjad suku kata]] |
[[ms:Abjad suku kata]] |
||
Stumm eus an 23 Meu 2010 da 22:31
Ur vrizhsilabenneg pe c'hoazh un damlizherenneg (saozneg "alphasyllabary") eo un abugida, da lâret eo ez eo un doare skrivañ a implij lizherennoù a ra dave da bep ur gensonenn mui ur vogalenn. N'eo ket kevatal un abugida d'ur silabenneg rik rak kemmet e vez al lizherenn diazez evit diswel penaos e rank bezañ distaget ar vogalenn a da ya heul ar gensonenn. En ur silabenneg, avat, ez eus ul lizherenn diazez ispisial evit pep silabenn hep ma vefe heñvel stumm lizherennoù oc'h ober dave da silabennoù heñvel, da skwer e vefe disheñvel-poch a lizherenn implijet evit skrivañ ar silabenn "ka" diouzh an hini implijet evit skrivañ ar silabenn "ki" hag all evel e silabenneg an tsalagi (tcherokeeg).
Da skwer, en un abugida ne vefe lizherenn diazez ebet evit ar gensonenn "k", met ul lizherenn diazez evit ar silabenn "ka" a c'hellfe bezañ kemmet e meur a doare evit lakaat anezhi da vezañ distaget "ki" pe "ku", h.a. Sinoù ispisial a vez implijet ivez, mar vez ezhomm, evit diskwel ez eo mut ar vogalenn diazez el lizherenn silabennek diazez, d.s. "kat" e lec'h "kata". Pa vez ezhomm hervez ar yezh ma vez implijet un abiguda evit he skrivañ e c'hell bezañ kemmet e meur a doare ivez al lizherennoù silabennek diazez evit skrivañ meur a gensonenn da heul hep vogalenn ebet kenetreze, d.s. "apta" e lec'h "apata".
Kazi an holl yezhoù e India hag ivez dre Azia ar Gevred a vez skrivet oc'h implijout sistemoù abugida diazezet war ar skritur brahmi.
Skwerioù
- Abugida etiopek (fidel) implijet evit skrivañ an amhareg, h.a.
- Silabenneg ar c'hreeg
- Skriturioù brahmi
- Skritur bengalek
- Skritur burmek
- Devanagari implijet evit skrivañ ar sañskriteg, an hindeg, h.a.
- Skritur goudjaratek
- Skritur gurmukhi implijet evit skrivañ ar panjabeg
- Skritur kannadek
- Skritur khmerek
- Skritur laoek
- Skritur malayalamek
- Skritur meroitek
- Skritur sinhalek
- Skritur tamilek
- Skritur telougouek
- Skritur taiek
- Skritur tibetek