Eryri : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet

Inline

Stumm eus an 19 Meu 2010 da 17:45

Gwelout ivez Parc Cenedlaethol Eryri.

Eryri eo an anv a reer e kembraeg eus bro ar menezioù uhelañ en hanternoz Kembre, en-dro d'ar Ouezva, ur vro gaer a'r c'haerañ. A gozh e reer an anv eus menezieg Arfon, gant ar Ouezfa ( pe Wyddfa hervez ar c'hembraeg) evel lec'h kreiz, hag enni Glyderau, Carneddau, Crib Nantlle, Moel Hebog a Moel Siabod.

Abaoe eo bet savet Parc Cenedlaethol Eryri (Park Broadel Eryri), hag ennañ kornadoù e-maez Eryri gozh, efel Meirionnydd. A gozh e oa bevennet Eryri er c'huzh-heol hag er c'hreisteiz gant an hent eus Caernarfon da Maentwrog (dre Borthmadog), ha Betws y Coed er gevred ha Stêr Conwy er reter.

An anv

Kred an dud eo e talv Eryri kement ha bro an erered, met prouet eo bet gant Ifor Williams e talv kement hag 'Uheldir'. 'Eryrod' eo liester ordinal ar ger 'eryr', ha n'anavezer ket a c'her 'eryri' evit 'eryrod'. Daoust da se e teu eryr ac Eryri eus an hevelep gwrizienn

Douaroniezh

Kreiz Eryri eo lein ar Ouezva. En-dro dezhañ ez eus c'hwec'h keinad hir.

Restr:LlydawAndGlaslyn.jpg

Llyn Glaslyn gwelet eus ar Wyddfa, gant Llyn Llydaw en diadreñv.

Er c'huzh-heol d'ar Wyddfa, emañ Mynydd Mawr, e-unan-en e gorn, hag en tu all da gêriadenn Rhyd Ddu emañ Crib Nantlle

Istor ha sevenadur

Maen y Bardd

Pignat

Restr:006 Edge of Crib Coch.jpeg

Y Grib Goch

Kalz tud a deu da grapat menezioù Eryri.

Notennoù

Gwelout ivez

Liammoù diavaez

Lennadurezh

H. C. Carr & G. A. Lister, The Mountains of Snowdonia (Crosby Lockwood, Llundain, 1925)
W. M. Condry, The Snowdonia National Park (Collins, Llundain, 1966). Cyfres New Naturalist.
Amory Lovins, Eryri, the Mountains of Longing (Llundain, 1972)
F. J. North (gol.), Snowdonia (Llundain, 1949)
Ioan Bowen Rees, Dringo Mynyddoedd Cymru (Llandybïe, 1965)
Brinley Roberts, The geology of Snowdonia and Llŷn: an outline and field guide (1979)
Geraint Roberts, The lakes of Eryri (Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst, 1995). ISBN 0-863811-338-0
Dewi Tomos, Eryri (Cyfres broydd Cymru 16, Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst, 1995) ISBN 086381994x

@@ Linenn 5: / Linenn 5: @@
 Abaoe eo bet savet [[Parc Cenedlaethol Eryri]] (Park Broadel Eryri), hag ennañ kornadoù  e-maez Eryri gozh, efel [[Meirionnydd]].
-A gozh e oa bevennet Eryri er c'huzh-heol hag er c'hreisteiz gant an hent eus  [[Caernarfon]] da  [[Maentwrog]] (dre [[Porthmadog|Borthmadog]]), ha [[Betws y Coed]] er gevret ha  [[Stêr Conwy]] er reter.
+A gozh e oa bevennet Eryri er c'huzh-heol hag er c'hreisteiz gant an hent eus  [[Caernarfon]] da  [[Maentwrog]] (dre [[Porthmadog|Borthmadog]]), ha [[Betws y Coed]] er gevred ha  [[Stêr Conwy]] er reter.
 ==An anv==
@@ Linenn 70: / Linenn 70: @@
-==Economi==
+==Armerzh==
-[[Delwedd:ChwarelDinorwig.JPG|bawd|chwith|250px|Lefelau a thomennydd sbwriel Chwarel Dinorwig.]]
+[[Skeudenn:ChwarelDinorwig.JPG|thumb|left|250px|Lefelau a thomennydd sbwriel Chwarel Dinorwig.]]
 [[Amaethyddiaeth]] a [[Twristiaeth|thwristiaeth]] yw'r diwydiannau pwysicaf yn Eryri ar hyn o bryd. Mae amaethyddiaeth wedi bod yn bwysig ers canrifoedd, ond gan nad yw'r rhan fwyaf o Eryri yn addas ar gyfer tyfu cnydau, canolbwyntir ar gadw da byw. [[Dafad|Defaid]] yw'r mwyaf cyffredin o'r rhain bellach, ond yn y gorffennol roedd [[Buwch|gwartheg]] yn fwy niferus, yn arbennig y [[Gwartheg Duon Cymreig]], sydd wedi eu datblygu i fedru byw ar y llechweddau. Ar un adeg arferid mynd a'r da byw i fyny i'r "hafod" ar y llechweddau uchaf i bori yn ystod yn haf, ac yna eu symud i lawr i'r "hendre" ar dir is dros y gaeaf. Yn y [[18fed ganrif]] byddai'r [[Porthmon|porthmyn]] yn eu gyrru i Loegr i'w gwerthu.
@@ Linenn 79: / Linenn 79: @@
 == Pignat ==
-[[Skeudenn:006 Edge of Crib Coch.jpeg|bawd|de|Y Grib Goch]]
+[[Skeudenn:006 Edge of Crib Coch.jpeg|thumb|right|Y Grib Goch]]
+Kalz tud a deu da grapat menezioù Eryri.
-<!--
-Mae Eryri yn ardal boblogaidd iawn ar gyfer mynydda. I ddringo'r Wyddfa y llwybr mwyaf poblogaidd yw Llwybr Pen-y-Gwryd, sy'n dechrau o westy Gorffwysfa, [[Pen-y-pas]], uwchben Bwlch [[Llanberis]]. Mae'n hen lwybr mwynwyr sydd yn mynd heibio [[Llyn Llydaw]] a'r [[Glaslyn]] ac wedyn yn dringo'n igam-ogam i fyny Bwlch Glas. Y llwybr anoddaf i ddringo'r Wyddfa yw [[Pedol yr Wyddfa]], sy'n golygu dringo Crib Goch gyntaf, yna copa'r Wyddfa ei hun cyn dychwelyd i Ben-y-pas dros gopa Lliwedd. Mae'r Glyderau hefyd yn boblogaidd iawn, yn enwedig Tryfan, yr unig fynydd yng Nghymru, fe ddywedir, lle mae'n rhaid defnyddio'r dwylo yn ogystal a'r traed i gyrraedd y copa. Llwybr poblogaidd arall yn y Glyderau yw'r llwybr heibio [[Llyn Idwal]] a'r Twll Du i ben y Glyder Fach a'r Glyder Fawr. Ceir llawer llai o ddringwyr ar y rhannau llai adnabyddus o Eryri, megis Crib Nantlle. Mae poblogrwydd rhai o'r llwybrau wedi creu problem erydu, ac mae Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri wedi gwneud cryn dipyn o waith i sefydlogi rhai ohonynt.
+<!--. I ddringo'r Wyddfa y llwybr mwyaf poblogaidd yw Llwybr Pen-y-Gwryd, sy'n dechrau o westy Gorffwysfa, [[Pen-y-pas]], uwchben Bwlch [[Llanberis]]. Mae'n hen lwybr mwynwyr sydd yn mynd heibio [[Llyn Llydaw]] a'r [[Glaslyn]] ac wedyn yn dringo'n igam-ogam i fyny Bwlch Glas. Y llwybr anoddaf i ddringo'r Wyddfa yw [[Pedol yr Wyddfa]], sy'n golygu dringo Crib Goch gyntaf, yna copa'r Wyddfa ei hun cyn dychwelyd i Ben-y-pas dros gopa Lliwedd. Mae'r Glyderau hefyd yn boblogaidd iawn, yn enwedig Tryfan, yr unig fynydd yng Nghymru, fe ddywedir, lle mae'n rhaid defnyddio'r dwylo yn ogystal a'r traed i gyrraedd y copa. Llwybr poblogaidd arall yn y Glyderau yw'r llwybr heibio [[Llyn Idwal]] a'r Twll Du i ben y Glyder Fach a'r Glyder Fawr. Ceir llawer llai o ddringwyr ar y rhannau llai adnabyddus o Eryri, megis Crib Nantlle. Mae poblogrwydd rhai o'r llwybrau wedi creu problem erydu, ac mae Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri wedi gwneud cryn dipyn o waith i sefydlogi rhai ohonynt.
 Mae clogwynnau Eryri wedi chwarae rôl bwysig yn hanes [[dringo]] mynyddoedd Prydain. Ymhlith y cyntaf i ddringo mynydd yn yr ardal oedd y Parchedig [[Peter Bailey Williams|Peter Williams]] a'r Parchedig [[William Bingley]] oedd yn arfer dringo [[Clogwyn Du'r Arddu]] wrth chwilio am blanhigion arctig-alpaidd ym [[1798]]. [[Lliwedd]] oedd pwnc y llawlyfr dringo (yn hytrach na cherdded mynyddoedd) cyntaf i'w gyhoeddi ym Mhrydain yn [[1909]], ''The climbs on Lliwedd'' gan J. M. A. Thomson ac A. W. Andrews. Ers hynny mae Eryri wedi parhau'n gyrchfan boblogaidd i ddringwyr; er enghraifft yn Eryri y bu'r tîm a ddringodd [[Mynydd Everest]] am y tro cyntaf yn [[1952]] yn ymarfer cyn yr ymgyrch.
 -->
-[[Image:North snowdonia panorama.jpg|thumb|center|700px|Rann eus  Eryri eus lein [[Mynydd Mawr]]; en diadreñv emañ ar Wyddfa hag e vreudeur, hag ar Glyderau.]]
+[[Image:North snowdonia panorama.jpg|thumb|center|700px|Rann eus Eryri eus lein [[Mynydd Mawr]]; en diadreñv emañ ar Wyddfa hag e vreudeur, hag ar Glyderau.]]
 ==Notennoù==