Gwenole : diforc'h etre ar stummoù
D Robot ouzhpennet: pl:Gwenol |
Xqbot (kaozeal | degasadennoù) D Robot ouzhpennet: eo:Gwénolé; Kemm dister |
||
Linenn 1: | Linenn 1: | ||
'''Gwenole''' pe '''Gwennole''' (ar stummoù '''''Sant Gwenole''''' pe '''''Sant Wenole''''' a gaver er skridoù, |
'''Gwenole''' pe '''Gwennole''' (ar stummoù '''''Sant Gwenole''''' pe '''''Sant Wenole''''' a gaver er skridoù, '''''sant Nolo''''' pe '''''sant Nole''''' a gaver er yezh komzet) a oa ur [[manac'h]], ganet e [[461]] ha marvet e [[532]], a voe [[abad]] kentañ [[abati Sant-Gwenole Landevenneg|abati Landevenneg]], er {{Vvet kantved}}. |
||
Mab e oa da [[Fragan]] (pe ''Fregan'') ha [[Gwenn (santez)|Gwenn]], deuet o-daou eus [[Kembre]] da Vreizh (dilestrañ a rejont e [[Breheg]] hervez ar vojenn) ha graet o annez ganto e [[Ploufragan]]. Breur e oa Gwenole da dri sant all : [[Klervi]], [[Jagud]] ha [[Gwezhenneg]]. |
Mab e oa da [[Fragan]] (pe ''Fregan'') ha [[Gwenn (santez)|Gwenn]], deuet o-daou eus [[Kembre]] da Vreizh (dilestrañ a rejont e [[Breheg]] hervez ar vojenn) ha graet o annez ganto e [[Ploufragan]]. Breur e oa Gwenole da dri sant all : [[Klervi]], [[Jagud]] ha [[Gwezhenneg]]. |
||
==An anv== |
== An anv == |
||
''Gwinvaloe'' eo ar stumm kozh a gaver e meur a skrid, diwar ''gwinn'', "gwenn". |
''Gwinvaloe'' eo ar stumm kozh a gaver e meur a skrid, diwar ''gwinn'', "gwenn". |
||
==Istor== |
== Istor == |
||
War-dro [[470]] ez eas Gwennole da skol sant [[Budog]] (pe [[Beuzeg]]), war enez [[Lavred]], en [[enezeg Briad]]. War-dro [[485]], p’en doa c’hoant da vont da [[Iwerzhon]] da azeuliñ relegoù sant [[Padrig]] a oa o paouez mervel eno, e welas, en un hunvre, Padrig o lavaret dezhañ e oa gwelloc’h chom en [[Arvorig]] ha sevel un abati eno. |
War-dro [[470]] ez eas Gwennole da skol sant [[Budog]] (pe [[Beuzeg]]), war enez [[Lavred]], en [[enezeg Briad]]. War-dro [[485]], p’en doa c’hoant da vont da [[Iwerzhon]] da azeuliñ relegoù sant [[Padrig]] a oa o paouez mervel eno, e welas, en un hunvre, Padrig o lavaret dezhañ e oa gwelloc’h chom en [[Arvorig]] ha sevel un abati eno. |
||
Gant unnek eus diskibien sant Budog ez eas Gwenole d’en em ziazezañ war [[enez Tibidi]] (un anv zo bet displeget evel ''ti-pediñ''), war aod an [[Ospital]], e genoù stêr ar [[Ar Faou|Faou]]. Tri bloaz goude, Gwenole a dreuzas ar stêr [[Aon]], gant e venec’h, da vont d'en em staliañ da Landevenneg, en tu all d’an aber. Buan e teuas abati Landevenneg da vezañ ur greizenn relijiel vras e [[Breizh-Izel]]. Mervel a reas Gwenole eno, d’an [[3 Meurzh|3 a viz Meurzh]] [[532]]. |
Gant unnek eus diskibien sant Budog ez eas Gwenole d’en em ziazezañ war [[enez Tibidi]] (un anv zo bet displeget evel ''ti-pediñ''), war aod an [[Ospital]], e genoù stêr ar [[Ar Faou|Faou]]. Tri bloaz goude, Gwenole a dreuzas ar stêr [[Aon]], gant e venec’h, da vont d'en em staliañ da Landevenneg, en tu all d’an aber. Buan e teuas abati Landevenneg da vezañ ur greizenn relijiel vras e [[Breizh-Izel]]. Mervel a reas Gwenole eno, d’an [[3 Meurzh|3 a viz Meurzh]] [[532]]. |
||
==Ar vojenn== |
== Ar vojenn == |
||
Meneg zo eus Gwennole e mojenn [[Ker Is]], hag e [[Gwerz Ker Is]], a-gevret gant hini ar roue [[Grallon]]. War a seblant e oa kuzulier a bouez d'ar roue, evel kalz a dud a iliz er mareoù-se. |
Meneg zo eus Gwennole e mojenn [[Ker Is]], hag e [[Gwerz Ker Is]], a-gevret gant hini ar roue [[Grallon]]. War a seblant e oa kuzulier a bouez d'ar roue, evel kalz a dud a iliz er mareoù-se. |
||
==Ar sant== |
== Ar sant == |
||
Gwenole a voe azeulet evel ur sant e Landevenneg, goude e varv. En {{Xvet kantved}}, pa oa aloubet Breizh gant ar [[Vikinged]], e tec’has ar venec’h, gant e relegoù. Mont a rejont war-zu ar reter, dre greiz Breizh, en ur chom a-sav meur a wech, e lec’hioù ma vez enoret sant Gwenole dindan meur a anv hiziv an deiz : e [[Pierig]], e Bro Naoned, e [[Château-du-Loir]] e-kreiz Bro-C’hall hag a-benn ar fin e [[Montreuil-sur-Mer]] e departamant ar [[Pas-de-Calais]]. Eno e veze enoret dindan an anv ''saint Walloy'' ha chom a reas e relegoù betek an [[Dispac’h gall]], pa voent distrujet e [[1793]]. |
Gwenole a voe azeulet evel ur sant e Landevenneg, goude e varv. En {{Xvet kantved}}, pa oa aloubet Breizh gant ar [[Vikinged]], e tec’has ar venec’h, gant e relegoù. Mont a rejont war-zu ar reter, dre greiz Breizh, en ur chom a-sav meur a wech, e lec’hioù ma vez enoret sant Gwenole dindan meur a anv hiziv an deiz : e [[Pierig]], e Bro Naoned, e [[Château-du-Loir]] e-kreiz Bro-C’hall hag a-benn ar fin e [[Montreuil-sur-Mer]] e departamant ar [[Pas-de-Calais]]. Eno e veze enoret dindan an anv ''saint Walloy'' ha chom a reas e relegoù betek an [[Dispac’h gall]], pa voent distrujet e [[1793]]. |
||
Linenn 24: | Linenn 24: | ||
Lidet e vez gouel sant Gwenole d’an [[3 Meurzh|3 a viz Meurzh]]. |
Lidet e vez gouel sant Gwenole d’an [[3 Meurzh|3 a viz Meurzh]]. |
||
==Levrlennadur== |
== Levrlennadur == |
||
*Tad Marc Simon, ''Saint Guénolé et l’abbaye de Landevennec''. Ed. J-P. Gisserot, 1997. |
* Tad Marc Simon, ''Saint Guénolé et l’abbaye de Landevennec''. Ed. J-P. Gisserot, 1997. |
||
*G.H. Doble, ''St Winwaloe, The Saints of Cornwall'', Part II, Oxford, 1962. |
* G.H. Doble, ''St Winwaloe, The Saints of Cornwall'', Part II, Oxford, 1962. |
||
==Gwelet ivez== |
== Gwelet ivez == |
||
*[[Abati Sant-Gwenole Landevenneg]] |
* [[Abati Sant-Gwenole Landevenneg]] |
||
==Liammoù diavaez== |
== Liammoù diavaez == |
||
*[http://la-france-orthodoxe.net/fr/saint/guenole La France orthodoxe - Sant Gwenole] |
* [http://la-france-orthodoxe.net/fr/saint/guenole La France orthodoxe - Sant Gwenole] |
||
*[http://www.newadvent.org/cathen/15659b.htm Catholic Encyclopedia - Saint Winwallus] |
* [http://www.newadvent.org/cathen/15659b.htm Catholic Encyclopedia - Saint Winwallus] |
||
[[Rummad:Sent Breizh|Gwenole]] |
[[Rummad:Sent Breizh|Gwenole]] |
||
Linenn 41: | Linenn 41: | ||
[[cy:Gwenole]] |
[[cy:Gwenole]] |
||
[[en:Winwaloe]] |
[[en:Winwaloe]] |
||
[[eo:Gwénolé]] |
|||
[[fr:Guénolé de Landévennec]] |
[[fr:Guénolé de Landévennec]] |
||
[[pl:Gwenol]] |
[[pl:Gwenol]] |
Stumm eus an 2 Gen 2010 da 22:20
Gwenole pe Gwennole (ar stummoù Sant Gwenole pe Sant Wenole a gaver er skridoù, sant Nolo pe sant Nole a gaver er yezh komzet) a oa ur manac'h, ganet e 461 ha marvet e 532, a voe abad kentañ abati Landevenneg, er Vvet kantved.
Mab e oa da Fragan (pe Fregan) ha Gwenn, deuet o-daou eus Kembre da Vreizh (dilestrañ a rejont e Breheg hervez ar vojenn) ha graet o annez ganto e Ploufragan. Breur e oa Gwenole da dri sant all : Klervi, Jagud ha Gwezhenneg.
An anv
Gwinvaloe eo ar stumm kozh a gaver e meur a skrid, diwar gwinn, "gwenn".
Istor
War-dro 470 ez eas Gwennole da skol sant Budog (pe Beuzeg), war enez Lavred, en enezeg Briad. War-dro 485, p’en doa c’hoant da vont da Iwerzhon da azeuliñ relegoù sant Padrig a oa o paouez mervel eno, e welas, en un hunvre, Padrig o lavaret dezhañ e oa gwelloc’h chom en Arvorig ha sevel un abati eno. Gant unnek eus diskibien sant Budog ez eas Gwenole d’en em ziazezañ war enez Tibidi (un anv zo bet displeget evel ti-pediñ), war aod an Ospital, e genoù stêr ar Faou. Tri bloaz goude, Gwenole a dreuzas ar stêr Aon, gant e venec’h, da vont d'en em staliañ da Landevenneg, en tu all d’an aber. Buan e teuas abati Landevenneg da vezañ ur greizenn relijiel vras e Breizh-Izel. Mervel a reas Gwenole eno, d’an 3 a viz Meurzh 532.
Ar vojenn
Meneg zo eus Gwennole e mojenn Ker Is, hag e Gwerz Ker Is, a-gevret gant hini ar roue Grallon. War a seblant e oa kuzulier a bouez d'ar roue, evel kalz a dud a iliz er mareoù-se.
Ar sant
Gwenole a voe azeulet evel ur sant e Landevenneg, goude e varv. En Xvet kantved, pa oa aloubet Breizh gant ar Vikinged, e tec’has ar venec’h, gant e relegoù. Mont a rejont war-zu ar reter, dre greiz Breizh, en ur chom a-sav meur a wech, e lec’hioù ma vez enoret sant Gwenole dindan meur a anv hiziv an deiz : e Pierig, e Bro Naoned, e Château-du-Loir e-kreiz Bro-C’hall hag a-benn ar fin e Montreuil-sur-Mer e departamant ar Pas-de-Calais. Eno e veze enoret dindan an anv saint Walloy ha chom a reas e relegoù betek an Dispac’h gall, pa voent distrujet e 1793.
Anavezout a reer e vuhez dre skridoù savet gant daou vanac’h, Gurdisten (Uurdisten) ha Klemañs, savet o-daou en IXvet kantved. Ur skrid all, lesanvet Buhez verr, zo miret er British Museum e Londrez.
Enoret e vez sant Gwenole e lec’hioù ma oa prioldioù stag ouzh abati Landevenneg : e Konk-Kerne, Enez Sun, Landrevarzeg, Baz-Gwenrann, Prefailles, Lokunole, Lokenole, Sant-Gwenole (e kumun Penmarc'h), hag e meur a lec’h all anvet diwar ar sant ha ma’z eus chapelioù gouestlet dezhañ. Enoret e vez ivez e Mousteroù-Raez, e beg suañ Breizh.
E Kerne-Veur e kaver roud anezhañ e meur a lec’h evel Gunwalloe pe Landewednack, ma’z eus ilizoù gouestlet da sant Winwaloe. Hag e kreisteiz Kembre ivez, hervez studiadennoù zo, e vije kavet roud anezhañ e meur a lec’h. Marteze eo bet savet an ilizoù hag ar chapelioù zo gouestlet da sant Gwenole e Breizh-Veur gant diskibien d’ar sant, evel Gwenael.
Lidet e vez gouel sant Gwenole d’an 3 a viz Meurzh.
Levrlennadur
- Tad Marc Simon, Saint Guénolé et l’abbaye de Landevennec. Ed. J-P. Gisserot, 1997.
- G.H. Doble, St Winwaloe, The Saints of Cornwall, Part II, Oxford, 1962.