Amprevanoniezh : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 36: Linenn 36:
*[[Aptered]], diaskell (sk. [[Laou]])
*[[Aptered]], diaskell (sk. [[Laou]])
E 1736 ec'h embann [[Réaumur]] (1683-1757) ''Mémoires pour servir à l'histoire des insectes'' hag a vo a bouez bras en amprevanoniezh.
<!--[[Réaumur]] a zo bet unan eus ar c'hentañ skiantourien a-bouez. En [[XIXvet kantved]] eo deuet diouzh ar c'hiz sevel un dastumad personel, dreist-holl gant [[balafenn|balafenned]] ha [[koleopter|koleoptered]].<br>

[[Lamarck]], e 1800, a ginnigas un termenadur evit sklaeraat petra eo an amprevaned. Tost a-walc'h eo e dermenadur ouzh an hini implijet gant an amprevanoniourien a-vremañ.

[[Jean Henri Fabre]] (1823-1915) zo brudet evel skiantour, skrivagner hag arvester ouzh an amprevaned. Lakaet eo Fabre e-touez tadoù [[etologiezh]] an amprevaned. Deskrivañ a reas e arnodennoù hag e evezhiadennoù en e ''Souvenirs entomologiques''.

<!--En [[XIXvet kantved]] eo deuet diouzh ar c'hiz sevel un dastumad personel, dreist-holl gant [[balafenn|balafenned]] ha [[koleopter|koleoptered]].<br>
Pa'z eus bet diskoachet muioc'h-mui a [[spesad|spesadoù]] amprevaned ha ledander an anaoudegezhioù, n'eus ket mui kalz a amprevanoniourien a bled gant dastumadoù amprevaned sec'het, met klask a reont kenlabourat gant kareziñ ar spesadoù en arvar.<br>Koulskoude meur a hini a sav terrariomoù er gêr hag a ra gant an derrariomouriezh evel-se.-->
Pa'z eus bet diskoachet muioc'h-mui a [[spesad|spesadoù]] amprevaned ha ledander an anaoudegezhioù, n'eus ket mui kalz a amprevanoniourien a bled gant dastumadoù amprevaned sec'het, met klask a reont kenlabourat gant kareziñ ar spesadoù en arvar.<br>Koulskoude meur a hini a sav terrariomoù er gêr hag a ra gant an derrariomouriezh evel-se.-->



Stumm eus an 5 Mez 2009 da 17:00


An amprevanoniezh a zo ur skourr eus al loenoniezh a zo e bal studiañ an amprevaned.

Meur a implij a vez graet diwar ar c’helenn skiantel-mañ :


Istor an amprevanoniezh

Kregiñ a ra an amprevanoniezh gant Aristoteles (-384/-322) hag a zispartias al loened gwad enno (Enaimaed) diouzh ar re all (Anaimaed). An amprevaned (Entomaed) a oa unan eus ar 4 familh a yae d'ober an Anaimaed hervezañ.

Er XVIvet kantved e labouras Ulisse Aldrovandi (1522-1605) war rummatadur al loened hag e renkas an amprevaned diouzh o lec'h-bevañ (douar pe dour) ha diouzh niver ha stumm o favioù hag o eskell.

Gant Jan Swammerdam (1637-1680) e voe savet an oberenn gentañ a blede gant korfadurezh an amprevaned.

Carl von Linné (1707-1778) a rummataas an amprevaned e 9 urzhad, diouzh stumm o eskell :

E 1736 ec'h embann Réaumur (1683-1757) Mémoires pour servir à l'histoire des insectes hag a vo a bouez bras en amprevanoniezh.

Lamarck, e 1800, a ginnigas un termenadur evit sklaeraat petra eo an amprevaned. Tost a-walc'h eo e dermenadur ouzh an hini implijet gant an amprevanoniourien a-vremañ.

Jean Henri Fabre (1823-1915) zo brudet evel skiantour, skrivagner hag arvester ouzh an amprevaned. Lakaet eo Fabre e-touez tadoù etologiezh an amprevaned. Deskrivañ a reas e arnodennoù hag e evezhiadennoù en e Souvenirs entomologiques.


Gwelet ivez

Liammoù diavaez


Troidigezh da vezañ kendalc'het