Deveradurezh (yezhoniezh) : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Neal (kaozeal | degasadennoù)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Neal (kaozeal | degasadennoù)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 6: Linenn 6:
[[Morfem stag|Morfemoù stag]] ([[kenger|kengerioù]]) a vez implijet atav evit an deveradur, graet anezhe ''morfemoù krouiñ'' ([[saozneg|saoz.]] ''derivational morpheme'') pa vezont implijet evel-hen. a vez graet eus ar morfem-mañ. [[Morfem stag|Morfemoù stag]] eo ar re a dalvez da cheñch rummad yezhadurel ur ger evel-hen.
[[Morfem stag|Morfemoù stag]] ([[kenger|kengerioù]]) a vez implijet atav evit an deveradur, graet anezhe ''morfemoù krouiñ'' ([[saozneg|saoz.]] ''derivational morpheme'') pa vezont implijet evel-hen. a vez graet eus ar morfem-mañ. [[Morfem stag|Morfemoù stag]] eo ar re a dalvez da cheñch rummad yezhadurel ur ger evel-hen.


Implijet e c'hell bezañ meur a doare kenger, da skouer:
Implijet e c'hell bezañ meur a doare kenger (peuraliesañ rakgerioù ha lostgerioù avat), da skouer:


* '''[[Rakger]]''':
* '''[[Rakger]]''' ("''ad-''"):
: "''ober''" → "'''''ad'''ober''"
: [[brezhoneg]]: "''ober''" → "'''''ad'''ober''"


* '''[[Lostger]]''':
* '''[[Lostger]]''' ("''-our''":
: "''ober''" → "''ober'''our'''''"
: [[brezhoneg]]"''ober''" → "''ober'''our'''''"


* '''[[Enger]]''':
* '''[[Enger]]''' ("''-em-''"):
: [[javaeg]]: "''sega''" ("riz") → "''s'''em'''ega''" ('the condition of someone who likes to eat much;')
:


* '''[[Troger]]''':
* '''[[Troger]]''' (''"[[kensonenn dre fri]]-...-[[vogalenn]]''"):
: [[javaeg]]: "''banyu''" ("dour") → ''"mbanyoni''" ('to irrigate')
:


Although derivational affixes do not necessarily modify the [[syntactic category]], they modify the meaning of the base. In many cases, derivational affixes change both the syntactic category and the meaning: ''modern'' → ''modernize'' ("to make modern"). The modification of meaning is sometimes predictable: ''Adjective + ness'' → ''the state of being (Adjective)''; (''white''→ ''whiteness'').
Although derivational affixes do not necessarily modify the [[syntactic category]], they modify the meaning of the base. In many cases, derivational affixes change both the syntactic category and the meaning: ''modern'' → ''modernize'' ("to make modern"). The modification of meaning is sometimes predictable: ''Adjective + ness'' → ''the state of being (Adjective)''; (''white''→ ''whiteness'').

Stumm eus an 3 C'hwe 2009 da 16:27

Er yezhoniezh e vez implijet an termen deveradur evit komz eus ur un argerzhadur morfologiezh diazezet war implij kengerioù, gantañ da bal kemmañ rummad yezhadurel pe ster ur ger bennak, da skouer:

  • "ober" → "adober" (kemm ster)
  • "ober" → "oberour" (kemm rummad, verb > anv-kadarn)

Morfemoù stag (kengerioù) a vez implijet atav evit an deveradur, graet anezhe morfemoù krouiñ (saoz. derivational morpheme) pa vezont implijet evel-hen. a vez graet eus ar morfem-mañ. Morfemoù stag eo ar re a dalvez da cheñch rummad yezhadurel ur ger evel-hen.

Implijet e c'hell bezañ meur a doare kenger (peuraliesañ rakgerioù ha lostgerioù avat), da skouer:

brezhoneg: "ober" → "adober"
brezhoneg"ober" → "oberour"
javaeg: "sega" ("riz") → "semega" ('the condition of someone who likes to eat much;')
javaeg: "banyu" ("dour") → "mbanyoni" ('to irrigate')

Although derivational affixes do not necessarily modify the syntactic category, they modify the meaning of the base. In many cases, derivational affixes change both the syntactic category and the meaning: modernmodernize ("to make modern"). The modification of meaning is sometimes predictable: Adjective + nessthe state of being (Adjective); (whitewhiteness).

Note that derivational affixes are bound morphemes. In that, derivation differs from compounding, by which free morphemes are combined (lawsuit, Latin professor). It also differs from inflection in that inflection does not change a word's syntactic category and creates not new lexemes but new word forms (tabletables; openopened).

Derivation may occur without any change of form, for example telephone (noun) and to telephone. This is known as conversion. Some linguists consider that when a word's syntactic category is changed without any change of form, a null morpheme is being affixed.

Gwelit ivez: