François Falc'hun : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D Robot ouzhpennet: en:François Falc'hun
Linenn 47: Linenn 47:
[[Rummad:Skrivagner breizhat]]
[[Rummad:Skrivagner breizhat]]


[[en:François Falc'hun]]
[[fr:François Falc'hun]]
[[fr:François Falc'hun]]

Stumm eus an 18 Du 2008 da 14:55

François Falc'hun a oa ur beleg eus Bro-Leon, deuet da vezañ chaloni en Iliz, ha kelenner brezhoneg er Skol-Veur, e Roazhon da gentañ, hag e Brest da c'houde. Skrivet en deus levrioù e galleg diwar-benn ar brezhoneg.

Jubennour e oa el lezvarn ma voe barnet Roparz Hemon.

Skol-veur

Kemer a reas lec'h Pierre Le Roux er skol-veur. A-hervez e klaske Roparz Hemon kaout ar gador-se ivez.

Skritur

Savet e voe gantañ ur skritur nevez, anvet ar skolveurieg gantañ, hag ar falc'huneg gant e enebourien.

  • Ne ra ket gant ar zh na gant ar c'h: eur hi zo war an hent (ur c'hi zo war an hent). Koulskoude e talc'he da skrivañ e anv gant c'h.
  • Skrivañ a ra droug, mad, skrived, e-lec'h ma skriver drouk, mat, skrivet, e peurunvan.

Degemeret e voe ar skritur war un dro gant aozadurioù tost d'an Iliz (Bleun Brug) ha tost d'ar PCF (Ar Falz) en amzer-se. Ar Bleun Brug hag Ar Falz a oa en amzer-se pouezusoc'h eget Dihun ha Div Yezh bremañ er skolioù katolik ha skolioù-stad, dre niver ar skolaerien bepred, met disheñvel e oa an degouezh, rak neuze ne lavare ger tud ar vugale diwar-benn an deskadurezh, ha ne oa nemet afer ar stad.

Hiziv e vez implijet ar skritur-se gant embannadurioù Brud Nevez hag e titloù ar skinwel gant Fañch Broudig.

N'anavezer ket kalz skridoù gant Falc'hun er skritur savet gantañ. Gouzout a reer avat ne rae ket gant e skritur evit skrivañ e anv.

Orin ar yezh

Kontrol da Lhotte ha Léon Fleuriot, e krede dezhañ e teue ar brezhoneg eus ar galianeg, ha n'eo ket eus yezh Brezhoned Enez Vreizh. « Je suis persuadé que le dialecte vannetais, surtout au sud du Blavet, est une survivance gauloise peu influencée par l’apport breton, et les autres dialectes un gaulois simplement plus marqué par la langue des immigrés d’origine insulaire» (Perspectives nouvelles sur l’histoire de la langue bretonne, p. 530).

Stourmer

Krediñ a rae lod neuze e oa o ren ur stourm ideologel a-enep ar vroadelouriezh vreizhat. Ha goap a veze graet gant e enebourien eus e sorc'hennoù diwar-benn ar galianeg.

Lod all a soñj hiziv e klaske kendrec'hiñ ar stad da wareziñ ar brezhoneg. Mar deo gwir n'eo ket bet selaouet.

Hiriv bepred ne glever den ebet oc'h implij e arguzennoù ken.

Heskinet

Hervez Françoise Morvan, en dije gouzañvet « des campagnes de harcèlement téléphonique » (Le Monde comme si, pajenn 132. N'eus ket bet kaoz a se en e skridoù-eñ bepred.


Oberennoù

  • Le système consonantique du breton avec une étude comparative de phonétique expérimentale - Thèse présentée à la faculté des Lettres de l'université de Rennes Rennes, imp. Réunies, imp. Plihon, 1951
  • Rakskrid d'al levr "L'abbé Jean-Marie Perrot", gant ar chaloni Henri Poisson, Édition Plihon (1955).
  • Un texte breton inédit de Dom Michel Le Nobletz. (Extrait des annales de Bretagne). Rennes, imprimerie réunies, 1958
  • Histoire de la Langue bretonne d'après la géographie linguistique - T. I : Texte - T. II : figures Paris, P.U.F. -1963
  • Les noms de lieux celtiques. Première série : vallées et plaines. Rennes, Editions Armoricaine, 1966, Deuxième série : Problèmes de doctrine et de méthode - noms de hauteur. Rennes, Éditions Armoricaines, 1970
  • Perspectives nouvelles sur l'histoire de la langue bretonne. Paris, Union Générale d'Éditions, 1981
  • Les noms de lieux celtiques. Première série : vallées et plaines. Deuxième édition, revue et considérablement augmentée. Genève, Slatkine. 1982. A-gevret gant Bernard Tanguy.