Bendigeidfran : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1: Linenn 1:
[[Image:Harlech Statue The Two Kings.jpg|thumb|200px| ''"Y Ddau Frenin"'' (An Daou Roue) : Bendigeidfran o tougen korf e ni, [[Gwern]]. Delwenn e-kichen Castell [[Harlech]].]]
[[Image:Harlech Statue The Two Kings.jpg|thumb|200px| ''"Y Ddau Frenin"'' (An Daou Roue) : Bendigeidfran o tougen korf e ni, [[Gwern]]. Delwenn e-kichen Castell [[Harlech]].]]


'''Bran''', pe '''Bendigeidfran''', pe '''Bendigeidfran fab Llŷr''' ('''Bran''' ''Benniget'', e brezhoneg), eo anv Roue [[Enez Vreizh]] breur [[Branwen]] en danevell ''[[Branwen ferch Llŷr]]'', an eil eus [[Pedair Cainc y Mabinogi]]. Ur [[ramz]] eo, ha n'eus ti bras a-walc'h evitañ, na bag kreñv a-walc'h .
'''Bran''', pe '''Bendigeidfran''', pe '''Bendigeidfran fab Llŷr''' ('''Bran''' ''Benniget'', e brezhoneg), eo anv Roue [[Enez Vreizh]] ha [[breur]] [[Branwen]] en danevell ''[[Branwen ferch Llŷr]]'', an eil eus [[Pedair Cainc y Mabinogi]]. Ur [[ramz]] eo, ha n'eus ti bras a-walc'h evitañ, na bag kreñv a-walc'h .


E deroù an danevell emañ ar roue Bendigeidfran war ur roc'h en [[Harlech]] o sellout ouzh ar mor, gantañ e vreur [[Manawyddan]], ha daou hantervreur, [[Nisien]] hag [[Efnysien]], mibion d'e vamm [[Penarddun]], merc'h [[Beli fab Mynogan]], bet dimezet a-raok. <br />
E deroù an danevell emañ ar roue Bendigeidfran war ur roc'h en [[Harlech]] o sellout ouzh ar mor, gantañ e vreur [[Manawyddan]], ha daou [[hantervreur]], [[Nisien]] hag [[Efnysien]], mibion d'e vamm [[Penarddun]], [[merc'h]] [[Beli fab Mynogan]], bet dimezet a-raok. <br />
Listri zo o tostaat. Deuet eo [[Matholwch]], roue [[Iwerzhon]], da c'houlenn c'hoar Bendigeidfran, [[Branwen]], da zimeziñ. Graet e vo an [[eured]], emglev zo, ha banvez, ha traoù war an daol. <br />
Listri zo o tostaat. Deuet eo [[Matholwch]], roue [[Iwerzhon]], da c'houlenn c'hoar Bendigeidfran, [[Branwen]], da zimeziñ. Graet e vo an [[eured]], emglev zo, ha banvez, ha traoù war an daol. <br />
Ha setu Efnysien, hantervreur Branwen, o tegouezhout e-kreiz ar fest. Konnar a sav ennañ pa glev ar c'heloù. Mont a ra da droc'hañ muzelloù, divskouarn, ha lostoù kezeg Matholwch. Hag an Iwerzhonad da fuloriñ ivez. Evit sioulaat dezhañ e rank Bendigeidfran reiñ dezhañ kezeg nevez, hag ur gaoter vurzhudus.
Ha setu Efnysien, hantervreur Branwen, o tegouezhout e-kreiz ar fest. Konnar a sav ennañ pa glev ar c'heloù. Mont a ra da droc'hañ muzelloù, divskouarn, ha [[lost]]où kezeg Matholwch. Hag an Iwerzhonad da fuloriñ ivez. Evit sioulaat dezhañ e rank Bendigeidfran reiñ dezhañ kezeg nevez, hag ur [[kaoter|gaoter]] vurzhudus.


Hag an dud nevez da Iwerzhon. Eno e tremen mat an traoù da gentañ. Tri bloaz goude e teu un [[dred]] eus Iwerzhon da gas keloù dezhañ: vil a vez graet eus e c'hoar Branwen gant he fried. Hag eñ mont gantun arme da Iwerzhon. E-keit m'emañ e listri o treizhañ ez a eñ war droad a-dreuz ar mor.
Hag an [[tud-nevez|dud nevez]] da Iwerzhon. Eno e tremen mat an traoù da gentañ. Tri bloaz goude e teu un [[dred]] eus Iwerzhon da gas keloù dezhañ: vil a vez graet eus e [[c'hoar]] Branwen gant he fried. Hag eñ mont gantun arme da Iwerzhon. E-keit m'emañ e listri o treizhañ ez a eñ war droad a-dreuz ar mor.


Brezel zo, ha lazhet kalz tud. Trec'h eo ar Vrezhoned met ne chom nemet seizh anezho. Gloazet-fall eo Bran ha goulenn a ra bezañ dibennet ha kas e benn da [[Londrez]].
Brezel zo, ha lazhet kalz tud. Trec'h eo ar Vrezhoned met ne chom nemet seizh anezho. Gloazet-fall eo Bran ha goulenn a ra bezañ dibennet ha kas e benn da [[Londrez]].
E-pad seizh vloaz ha pevar-ugent emañ ar seizh den o riboulat ha penn Bran gante o kaozeal.


<!--
<!--
Au cours des quatre-vingt sept années qui suivent, les sept survivants ont une longue discussion avec la tête de Bran qui continue de parler (le rituel guerrier de la « tête coupée » est attesté dans le domaine celtique continental et insulaire).
(le rituel guerrier de la « tête coupée » est attesté dans le domaine celtique continental et insulaire).


Si Bran est un héros formidable, à l’instar de Cúchulainn, certaines légendes en font un dieu de l’Autre Monde, à la fois devin, musicien et guerrier. Son surnom est bien évidemment un attribut chrétien, tardif.
Si Bran est un héros formidable, à l’instar de Cúchulainn, certaines légendes en font un dieu de l’Autre Monde, à la fois devin, musicien et guerrier. Son surnom est bien évidemment un attribut chrétien, tardif.


[[Gwern (mytholeg)|Gwern]], iddynt, ond yna mae Matholwch yn cofio'r hyn a wnaeth Efnysien i'w geffylau ac yn dial am ei sarhad ar Franwen. Caiff ei gyrru i weithio yn y gegin am dair blynedd, ond mae'n dofi [[Drudwy|drudwy]] ac yn ei yrru draw i Brydain gyda neges i Fendigeidfran yn dweud sut y mae'n cael ei thrin. Mae Bendigeidfran a'i fyddin yn croesi i Iwerddon, gan adael ei fab, Caradog fab Bran, i ofalu am ei deyrnas. Mae'r fyddin yn croesi mewn llongau ond rhaid i Bendigeidfran gerdded trwy'r môr, gan ei fod yn gawr na all yr un llong ei gario. Wedi cyrraedd Iwerddon maent yn dod at afon na ellir ei chroesi, ac mae Bendigeidfran yn gorwedd ar draws yr afon fel pont, a'r fyddin yn croesi drosto.
Mae'n ddig na ofynwyd am ei ganiatâd ef cyn trefnu'r briodas,

Yn Iwerddon mae Branwen yn byw'n gytun gyda Matholwch am gyfnod, a genir mab, [[Gwern (mytholeg)|Gwern]], iddynt, ond yna mae Matholwch yn cofio'r hyn a wnaeth Efnysien i'w geffylau ac yn dial am ei sarhad ar Franwen. Caiff ei gyrru i weithio yn y gegin am dair blynedd, ond mae'n dofi [[Drudwy|drudwy]] ac yn ei yrru draw i Brydain gyda neges i Fendigeidfran yn dweud sut y mae'n cael ei thrin. Mae Bendigeidfran a'i fyddin yn croesi i Iwerddon, gan adael ei fab, Caradog fab Bran, i ofalu am ei deyrnas. Mae'r fyddin yn croesi mewn llongau ond rhaid i Bendigeidfran gerdded trwy'r môr, gan ei fod yn gawr na all yr un llong ei gario. Wedi cyrraedd Iwerddon maent yn dod at afon na ellir ei chroesi, ac mae Bendigeidfran yn gorwedd ar draws yr afon fel pont, a'r fyddin yn croesi drosto.


Cynhelir cyfarfod i drafod amodau heddwch, ond mae Efnysien yn rhoi diwedd ar hyn trwy afael yn Gwern, mab Branwen a Matholwch, a'i daflu i'r tân. Rhyfel yw'r canlyniad, a lleddir llawer o filwyr ar y ddwy ochr. Yn y diwedd mae holl wŷr Iwerddon wedi ei lladd, er gwaethaf y ffaith fod ganddynt y [[Pair Dadeni]] i adfywio'r meirw, a dorrir gan Efnysien, a dim ond saith o fyddin Bendigeidfran sy'n fyw i ddychwelyd i Brydain. Mae Bendigeidfran ei hun wedi ei glwyfo'n angheuol yn ei droed gan waywffon wenwynig. Cyn marw mae'n gorchymyn i'w wŷr dorri ei ben a mynd a'r pen yn ôl gyda hwy a'i osod ar y [[Gwynfryn]] yn [[Llundain]].
Cynhelir cyfarfod i drafod amodau heddwch, ond mae Efnysien yn rhoi diwedd ar hyn trwy afael yn Gwern, mab Branwen a Matholwch, a'i daflu i'r tân. Rhyfel yw'r canlyniad, a lleddir llawer o filwyr ar y ddwy ochr. Yn y diwedd mae holl wŷr Iwerddon wedi ei lladd, er gwaethaf y ffaith fod ganddynt y [[Pair Dadeni]] i adfywio'r meirw, a dorrir gan Efnysien, a dim ond saith o fyddin Bendigeidfran sy'n fyw i ddychwelyd i Brydain. Mae Bendigeidfran ei hun wedi ei glwyfo'n angheuol yn ei droed gan waywffon wenwynig. Cyn marw mae'n gorchymyn i'w wŷr dorri ei ben a mynd a'r pen yn ôl gyda hwy a'i osod ar y [[Gwynfryn]] yn [[Llundain]].

Stumm eus an 16 Her 2008 da 16:12

"Y Ddau Frenin" (An Daou Roue) : Bendigeidfran o tougen korf e ni, Gwern. Delwenn e-kichen Castell Harlech.

Bran, pe Bendigeidfran, pe Bendigeidfran fab Llŷr (Bran Benniget, e brezhoneg), eo anv Roue Enez Vreizh ha breur Branwen en danevell Branwen ferch Llŷr, an eil eus Pedair Cainc y Mabinogi. Ur ramz eo, ha n'eus ti bras a-walc'h evitañ, na bag kreñv a-walc'h .

E deroù an danevell emañ ar roue Bendigeidfran war ur roc'h en Harlech o sellout ouzh ar mor, gantañ e vreur Manawyddan, ha daou hantervreur, Nisien hag Efnysien, mibion d'e vamm Penarddun, merc'h Beli fab Mynogan, bet dimezet a-raok.
Listri zo o tostaat. Deuet eo Matholwch, roue Iwerzhon, da c'houlenn c'hoar Bendigeidfran, Branwen, da zimeziñ. Graet e vo an eured, emglev zo, ha banvez, ha traoù war an daol.
Ha setu Efnysien, hantervreur Branwen, o tegouezhout e-kreiz ar fest. Konnar a sav ennañ pa glev ar c'heloù. Mont a ra da droc'hañ muzelloù, divskouarn, ha lostoù kezeg Matholwch. Hag an Iwerzhonad da fuloriñ ivez. Evit sioulaat dezhañ e rank Bendigeidfran reiñ dezhañ kezeg nevez, hag ur gaoter vurzhudus.

Hag an dud nevez da Iwerzhon. Eno e tremen mat an traoù da gentañ. Tri bloaz goude e teu un dred eus Iwerzhon da gas keloù dezhañ: vil a vez graet eus e c'hoar Branwen gant he fried. Hag eñ mont gantun arme da Iwerzhon. E-keit m'emañ e listri o treizhañ ez a eñ war droad a-dreuz ar mor.

Brezel zo, ha lazhet kalz tud. Trec'h eo ar Vrezhoned met ne chom nemet seizh anezho. Gloazet-fall eo Bran ha goulenn a ra bezañ dibennet ha kas e benn da Londrez. E-pad seizh vloaz ha pevar-ugent emañ ar seizh den o riboulat ha penn Bran gante o kaozeal.


Lennadurezh

  • Ifor Williams, Pedeir Keinc y Mabinogi (Caerdydd, 1930.) Meur a embannadur all goude.